Francken en Jambon onderhandelen voor N-VA over federale regeringsvorming
De koning heeft Johan Vande Lanotte en Didier Reynders het veld ingestuurd om verkennende gesprekken te voeren over de regeringsvorming. Voor N-VA zullen Theo Francken en Jan Jambon de gesprekken voeren. Herlees hier het nieuws van vandaag over de formatie.
Krijg als eerste een bericht op uw telefoon bij belangrijk nieuws: download nu de app van De Morgen ›
Live
Einde liveblog
We sluiten deze liveblog bij deze af. Herlees het nieuws over de formatie van de afgelopen dagen hier. Voor meer berichtgeving verwijzen we naar onze website en nieuwsbrieven.
Niet herkozen parlementsleden kunnen 14 miljoen euro opstrijken
67 leden van het federaal parlement werden niet opnieuw verkozen. Door het systeem van de uittredingsvergoedingen kunnen de afzwaaiende Kamerleden samen 14 miljoen euro opstrijken. Dat berekende de PVDA, die pleit voor de afschaffing van het systeem.
De vergoedingen kunnen een probleem worden, zegt de partij: de Kamer begrootte voor deze uitgave maar 4 miljoen euro.
PVDA-voorzitter Peter Mertens.Beeld BELGA 'Francken en Jambon voeren federale onderhandelingen voor N-VA'
Theo Francken en Jan Jambon worden voor N-VA onderhandelaars voor de federale regeringsvorming. Dat zegt Francken aan Het Nieuwsblad. In een reactie aan Belga nuanceert de entourage van Jambon. "De teams worden samengesteld op het moment dat er moet onderhandeld worden."
N-VA-voorzitter Bart De Wever leidt de gesprekken om tot een Vlaamse regering te komen, dus moeten er voor de federale onderhandeling andere mensen worden gezocht. "We moeten nu eerst afwachten wat de bedoeling is van de twee informateurs", is vrijdagavond te horen. "Afhankelijk van de agenda gaan we kijken hoe we de teams samenstellen."
Koning Filip stuurde gisteren Johan Vande Lanotte (sp.a) en Didier Reynders (MR) het veld in als informateurs. "Als wij een uitnodiging krijgen, dan zullen wij met ons twee gaan en goed luisteren", aldus Francken aan Het Nieuwsblad.
Jan Jambon en Theo Francken.Beeld belga Uitkijkpost: Joël De Ceulaer schrijft een brief aan Tom Van Grieken
Elk weekend schrijft Joël De Ceulaer een boze, bezorgde of blije brief aan de (m/v/x) van de week. Vandaag: Tom Van Grieken.
'Is Vlaams Belang racistisch?', schrijft De Ceulaer. 'Ik stel voor dat we beginnen op verkiezingsavond, toen de slogan ‘Eigen volk eerst!’ uit alle kelen van uw achterban weerklonk. Met dat ‘eigen volk’ – we gaan daar niet onnozel over doen – wordt bedoeld: iedereen die afstamt van de blanke Vlamingen die hier reeds woonden voor de aanvang van de arbeidsmigratie uit Marokko en Turkije. U zult het met mij eens zijn dat die boodschap toch wel een tikje, euh, racistisch is, niet?'
Lees hier de brief van Joël De Ceulaer aan Tom Van Grieken
Beeld Studio Caro Paars-groen front tekent zich af in Franstalig België
PS, Ecolo en MR groeien naar elkaar toe om samen een regering te vormen in Brussel en Wallonië, zo vernam De Morgen uit goede bronnen. Gaan we dan ook naar een Franstalige paars-groene as in de federale onderhandelingen?
De MR van Charles Michel zit samen met de PS van Elio Di Rupo.Beeld Photo News Welke coalitie vindt u de beste (of de meest haalbare)? Bouw ze hier zelf
Ontvang al het politieke nieuws vanavond in uw mailbox:
Modrikamen verlaat PP, maar partij wordt niet ontbonden
Voorzitter Mischaël Modrikamen verlaat zijn Parti Populaire, maar de partij wordt niet ontbonden. Dat zegt hij aan Sudinfo.be en RTBF. De Franstalige zender had eerder op de dag gemeld dat de partij zou worden ontbonden.
Mischaël Modrikamen.Beeld photo_news In de vorige legislatuur had de Parti Populaire, met Aldo Carcaci, nog één verkozene in de Kamer, maar bij de verkiezingen van afgelopen zondag verloor de partij ook die zetel. Advocaat Mischaël Modrikamen is ontgoocheld en wijt het verlies onder meer aan een gebrek aan media-aandacht. Ook de concurrentie van Listes Destexhe en La Droite deed de partij geen goed.
"Ik kan niet zeggen dat het me niet triest maakt", zegt Modrikamen. "Misschien doe ik in de toekomst nog op een andere manier aan politiek. Mogelijk verlaat ik zelfs het land. Alle opties liggen open."
De Parti Populaire werd in 2009 gesticht door Modrikamen en econoom Rudy Aernoudt.
MR wordt in senaat even groot als PS
De MR wordt in de Senaat even groot als de PS, nu bekend is dat Alexander Miesen de Duitstalige deelstaatsenator van PFF wordt. PS en MR hebben beide 7 zetels (6 deelstaatsenatoren + 1 gecoöpteerd senator). Dat zijn er 2 minder dan N-VA (8+1) en de groene fractie, als Groen (3+1) en Ecolo (4+1) opnieuw een gezamenlijke fractie vormen.
De vijfde fractie is Vlaams Belang met zes zetels (5+1). Dan volgt een trio met vijf zetels: Open Vld, CD&V en PVDA (4 aan Franstalige kant - 3 deelstaatsenatoren en 1 gecoöpteerd senator - en 1 Nederlandstalige deelstaatsenator). Sp.a heeft vier zetels (3+1) en cdH strandt op 2, waardoor de fractie als enige geen zitting heeft in het bureau.
PVDA'er met hoge score ziet af van zitje in Brussels Parlement
Ahmad Haagiloee, die vanop de 53ste plaats op de Franstalige PVDA-lijst met 2.892 voorkeurstemmen verkozen werd in het Brussels Parlement, neemt zijn zitje niet op. Dat schrijft Bruzz en wordt door de Brusselse PVDA-voorzitter Dirk De Block aan Belga bevestigd. Eerste opvolger en Molenbeeks gemeenteraadslid Luc Vancauwenberge (2.224 voorkeursstemmen) neemt zijn plek in.
"Ik wilde enkel de PVDA-lijst steunen, maar heb zelf geen politieke ambitie", legt Haagiloee uit aan Bruzz. Hij is de enige verkozen PVDA'er die zijn zitje niet opneemt, zo is bij de partij te horen.
De PVDA haalde zondag 11 zitjes binnen in het Brussels Parlement, tien op de Franstalige lijst en één op de Nederlandstalige lijst. Toch zullen ze niet samen in één fractie kunnen zetelen, omdat in het Brussels Parlement formeel geen fracties over de taalgroepen heen kunnen gevormd worden.
Ahmad Haagiloee.Beeld PVDA Einde voor Parti Populaire na verkiezingsnederlaag
De Parti Populaire houdt het voor bekeken. Dat meldt RTBF, en zou dadelijk bevestigd worden door voorzitter Mischaël Modrikamen. De ontbinding is het gevolg van het slechte verkiezingsresultaat van afgelopen zondag, waarbij de rechtse partij haar beide verkozenen in de Kamer verloor.
Brusselse gesprekken over paars-groene regering
Vijf dagen na de verkiezingen hebben Groen, Open Vld en one.brussels beslist om aan Nederlandstalige kant gesprekken te starten voor een Brussels regeerakkoord. Dat zegt Groen-onderhandelaarster Elke Van den Brandt. Groen was in Brussel als grootste partij aan zet. Met de vier zetels van Groen en de drie van Open Vld en one.brussels hebben de drie partijen een meerderheid van tien op 17 zetels in de Nederlandstalige taalgroep.
Groen won zondag één zetel en kwam op vier zetels. Open Vld verloor twee van de vijf zetels en one.brussels behield de drie zetels die sp.a de voorbije legislatuur had. Mathematisch kwam ook N-VA met drie zetels in beeld, maar de partij lag aan Franstalige kant erg moeilijk en vooral met Groen waren er grote programmaverschillen. CD&V, dat er in het verleden steeds bij was, speelde niet mee omdat de partij met één zetel (min één) mathematisch niet nodig was.
Voor de drie partijen moet Brussel een stad zijn waar iedereen zich veilig en snel kan verplaatsen, die de gezondheid van haar burgers centraal stelt en die propere lucht inademt. ‘We zorgen dat iedereen zijn talenten kan ontwikkelen en kan zijn wie hij of zij wil zijn. Brussel moet een eerlijke stad zijn waar niemand uit de boot valt’ De drie partijen zetten ook in ondernemerschap, meertaligheid, en diversiteit.
Ecolo boos na harde campagne MR: ‘Je kunt niet zomaar terugkeren naar beschaafde wereld’
De soms harde campagne van MR tegen Ecolo heeft sporen nagelaten bij de groenen. Dat zegt Waals Ecolo-fractieleider Stéphane Hazée in het radioprogramma Bel RTL. De liberalen zouden zichzelf beter onderwerpen aan een gewetensonderzoek, klonk het. ‘Je kunt niet om het even wat zeggen en doen tijdens de campagne, en dan terugkeren naar de beschaafde wereld na de verkiezingen.’
In Franstalig België werkt de PS met Elio Di Rupo en Paul Magnette aan een nieuwe coalitie. De socialisten consulteerden al de MR en Ecolo, de tweede en derde partij in het zuiden van het land. PS en MR hebben in principe genoeg zetels voor een coalitie, maar de twee gingen er zondag wel op achteruit. Ecolo won wel en is de sleutel voor alle werkbare alternatieven: de groenen in een coalitie met PS en cdH, met PS en MR én met MR en cdH.
Hazée en covoorzitter Jean-Marc Nollet lieten na het gesprek met Di Rupo en Magnette al verstaan dat Ecolo haar vel duur zou verkopen. ‘Niemand is ooit onmisbaar, maar gesterkt door ons verkiezingsresultaat eisen we echte hervormingen, niet zomaar wat aanpassingen’ zei Nollet.
Er zijn twee werkbare coalities mogelijk waarin Ecolo samenwerkt met MR, maar of de groenen dat zien zitten? De harde campagne - waarin MR Ecolo in een opmerkelijk campagnefilmje bijvoorbeeld verweet een vleestaks te willen invoeren, wat niet in verkiezingsprogramma stond - heeft sporen nagelaten. ‘Wanneer je de muur van de waarheid doorbreekt, bevind je je in de wereld van de leugen, en ik weet niet hoe je daaruit geraakt. Je kunt niet om het even wat zeggen en doen tijdens de campagne, en dan terugkeren naar de beschaafde wereld na de verkiezingen.’
Ecolo-fractieleider Stéphane Hazée.Beeld Tim Dirven 'Regering zonder meerderheid in Vlaanderen is mogelijkheid'
"Een federale regering zonder meerderheid aan Vlaamse kant is voor mij een mogelijkheid." Dat zei minister van Staat Willy Claes (sp.a) vrijdagochtend op de RTBF-radio. Volgens de socialist is alles op het federale niveau "afhankelijk van de attitude van N-VA". Die partij verzet zich tegen eender welke regering zonder meerderheid aan Vlaamse kant, en wil tegelijkertijd niet met Ecolo of PS regeren. "Hypocriet", vindt Claes, omdat de N-VA tot eind vorig jaar in een federale regering zat die maar 25 procent van de Franstalige bevolking vertegenwoordigde. "Voor mij is een regering zonder meerderheid aan Vlaamse kant een mogelijkheid", aldus de socialist.
Dat het paleis niet iemand van N-VA of PS, de twee grootste partijen in beide landsdelen, heeft aangesteld, is "perfect verdedigbaar". "Het paleis speelt het voorzichtig", zegt de minister van Staat daarover.
Bonte: ‘Als sp.a nog eens verliest, kunnen we partij begraven’
Hans Bonte (sp.a) vindt dat zijn partij de komende jaren maar beter in de oppositie kan herbronnen. Dat zei hij vrijdag in De Ochtend op Radio 1. ‘De verkiezingsuitslag kan niet anders dan leiden tot een zeer slechte regering, zonder samenhang of eenheid, en in een slechte regering verliest iedereen die erin zit. Als sp.a nog eens verliest, kunnen we de partij begraven.‘
Vilvoords burgemeester Hans Bonte (sp.a) verdwijnt na meer dan 25 jaar uit het federaal parlement. Hij stond op een lijstduwersplaats op de sp.a-Kamerlijst en raakte zondag niet herverkozen.
Het algemene resultaat van de socialisten was niet goed. De sp.a leed opnieuw een verkiezingsnederlaag. In de Kamer houdt ze nog 9 van de 13 zetels over. In Vlaanderen zijn Vlaams Belang en in mindere mate PVDA en Groen de winnaars van de verkiezingen, in Wallonië wint links, met Ecolo en PVDA.
Lees ook: Alle uitslagen in kaart.
‘Deze uitslag kan niet anders dan leiden tot een zeer slechte regering, zonder samenhang of eenheid. Ik denk dat daar nooit een deftig project uit kan groeien’, zegt Bonte. ‘En het is intussen bewezen dat een slechte regering tot gevolg heeft dat iedereen die erin zit, verliest. Als sp.a nog eens verliest, kunnen we de partij begraven. Onze plaats is de plaats die de kiezer ons gegeven heeft, in de oppositie.’
Volgens de Vilvoordse burgemeester moet de partij nu vooral herbronnen in de oppositie. ‘Dat zal nodig zijn om de jonge verkozen mandatarissen de stiel te laten leren, maar ook om te werken aan een geloofwaardig project, een geloofwaardig initiatief. Dat is de uitdaging.’
Hans Bonte.Beeld ISOPIX Hendrik Vuye: ‘De grootste partij, N-VA, wordt buitenspel gezet’
Voormalig Kamerlid Hendrik Vuye is geen voorstander van de aanstelling van informateur Johan Vande Lanotte (sp.a) en Didier Reynders (MR). Dat liet hij vanmorgen verstaan op Radio 1. Volgens hem wordt de N-VA daarmee buitenspel gezet.
“De spil in de onderhandelingen is nu de liberale en de socialistische familie”, zei Vuye. “Die spil gaat nu de onderhandelingsagenda beheren en de thema’s op tafel leggen. De grootste partij, de N-VA, wordt buitenspel gezet.”
Vuye stapte in de loop van de vorige legislatuur uit de N-VA en ging samen met Veerle Wouters verder als onafhankelijke. Volgens hem stapt koning met de keuze voor Reynders en Vande Lanotte mee in de logica van PS-voorzitter Elio Di Rupo, met een regering met CD&V, Open Vld, sp.a en Groen, zonder N-VA dus.
Hendrik Vuye.Beeld BELGA Reynders en Vande Lanotte spreken pers toe
Johan Vande Lanotte en Didier Reynders spraken kort de pers toe na hun aanstelling. “We gaan zeer discreet te werk gaan”, zegt Vande Lanotte. “Tot 6 juni is er radiostilte. Pas dan zullen we weer met de pers praten.”
“We mogen niet onderschatten wat de problemen zijn, vandaar dat we het heel discreet gaan houden”, gaat Vande Lanotte verder. “Het zullen natuurlijk de hoofdactoren zijn die de oplossingen zullen moeten zoeken.”
Carl Devos over keuze Reynders en Vande Lanotte: ‘Slim’
Politicoloog Carl Devos vindt de keuze van de koning om Reynders en Vande Lanotte als informateur aan te stellen ‘slim’. "[Ze hebben] ervaring en geen hoge eigen ambitie", schrijft hij op Twitter. "Johan Vande Lanotte is niet de PS, maar staat dicht bij de PS. Reynders is niet N-VA, maar staat wel dicht bij de N-VA."
Econoom Geert Noels omschrijft de keuze dan weer als "slim op zijn Belgisch". "Een beetje cynisch, weinig inspirerend, tijd winnen..."
Waarom kiest de koning voor Reynders en Vande Lanotte?
Dat dit geen eenvoudige onderhandelingen worden, blijkt al uit het feit dat de koning meteen twee informateurs aanstelt. Normaal gezien is dat geen duobaan.
Meestal wordt er gekozen voor iemand van de grootste partij als informateur, een Nederlandstalige of een Franstalige. Na deze verkiezingen zou dat normaal gezien iemand van de PS of N-VA moeten zijn. PS-voorzitter Elio Di Rupo en N-VA-voorzitter Bart De Wever werden daarvoor getipt, maar zijn het dus niet geworden.
Beeld BELGA Waarschijnlijk vond het Koninklijk Paleis dat die keuze te delicaat was. Als de koning voor Di Rupo had gekozen, zou hij misschien de indruk wekken dat hij aanstuurt op een regering zonder N-VA. De oud-premier had al tijdens een interview laten blijken dat hij aanstuurde op een Vlaamse minderheidsregering en voor een coalitie met CD&V, Open Vld, Groen en sp.a.
Ook De Wever aanstellen zou gevoelig liggen aan Waalse kant. De voorzitter van N-VA wil geen federale regering zonder meerderheid langs Vlaamse kant, maar hij wil ook niet besturen met ‘linkse partijen’, zoals de PS en Ecolo.
Nu heeft de koning met ervaren rotten Reynders en Vande Lanotte een relatief veilige keuze gemaakt. Hun partijen hebben de laatste verkiezingen weliswaar verloren. MR verloor zes zetels in de Kamer en sp.a vier.
Koning stelt zowel Vande Lanotte en Reynders aan als informateur
Johan Vande Lanotte (sp.a) en Didier Reynders (MR) zijn beiden door koning Filip aangesteld als informateurs.
Ze krijgen volgens het paleis de opdracht om "uitdagingen van ons land te identificeren en de mogelijkheden en de noodzakelijke voorwaarden na te gaan tot de vorming van een federale regering".
Ze moeten de mogelijke coalities aftasten en starten gesprekken met politieke partijen om te polsen of er een akkoord mogelijk is. Nadien wordt een formateur aangesteld, die de eigenlijke regering moet vormen.
De koning verwacht een eerste verslag op 6 juni.
Koning Filip met Didier Reynders en Johan Vande Lanotte.Beeld Photo News Vande Lanotte en Reynders op audiëntie bij koning
Johan Vande Lanotte (sp.a) en Didier Reynders (MR) worden op dit moment door koning Filip ontvangen. Mogelijk worden zij het veld ingestuurd als informateur.
De koning heeft intussen alle partijvoorzitters gesproken in de aanloop van de vorming van een federale regering. De vraag is of er vandaag een informateur wordt aangesteld voor de vorming van een federale regering.
De koning ontvangt Didier Reynders en Johan Vande LanotteBeeld VTM Nieuws Zo'n informateur tast de mogelijke coalities af en start gesprekken met politieke partijen om te polsen of er een akkoord mogelijk is tussen de desbetreffende partijen. Een informateur brengt op regelmatige tijdstippen verslag uit aan de koning en stelt na zijn opdracht ook een formateur voor aan de koning, die deze dan kan benoemen.
Dit is de kiezer van Vlaams Belang
Driekwart van de kiezers die op Vlaams Belang hebben gestemd zijn laagopgeleid. Dat blijkt uit een enquête bij 8.452 Vlamingen van iVox voor VTM Nieuws en Het Laatste Nieuws. Groen heeft dan weer de meeste hoogopgeleide kiezers.
Vlaams Belang heeft niet alleen de meeste laaggeschoolde kiezers, maar ook de meeste mannelijke kiezers (53 procent) van alle Vlaamse partijen. De extreemrechtse partij trekt ook veel jongeren aan: van alle mensen die voor Vlaams Belang kozen, is 30 procent jonger dan 34 jaar.
Vlaams Belang-voorzitter Tom Van Grieken.Beeld REUTERS Enkel Groen trekt meer jongeren aan: 40 procent van de kiezers is jonger dan 34 jaar. De linkse partij heeft ook het hoogste aandeel hoogopgeleiden (63 procent heeft een hoger diploma) en ook veel vrouwen (53 procent) onder zijn kiezers. Enkel PVDA en sp.a trekken meer vrouwen aan. De socialisten hebben wel de minste jonge kiezers: slechts 18 procent van het kiespubliek van de socialisten is jonger dan 34 jaar.
IVox bevroeg ook wanneer mensen hun keuze voor de verkiezingen hadden gemaakt. Daaruit blijkt onder meer dat 12,2 procent van de Vlamingen pas in het stemhokje de knoop heeft doorgehakt. Van die kiezers heeft uiteindelijk 20 procent voor Vlaams Belang gekozen en evenveel voor N-VA.
De extreemrechtse kiezers bleken vaak ook echter al het langste zeker van hun stem. Veertig procent had zijn keuze al meer dan drie maanden geleden gemaakt.
Lees ook
Geselecteerd door de redactie
