Maar eerst moest er geïnvesteerd worden in de leefomgeving van het dier. “Dieren kweken en uitzetten, dat klinkt natuurlijk heel romantisch. Maar het kan alleen maar lukken als de dieren genoeg voedsel vinden en dat boeren pas oogsten als de jonge hamsters groot genoeg zijn”, vertelt Tjerk ter Meulen van de Nederlandse Gaia Zoo (waar de uitgezette dieren van afkomstig zijn) aan VRT NWS.

“Nu we de minimumdrempel van vijftig hectare hamstervriendelijk gebied bereikt hebben, konden we de eerste hamsters er vrijlaten”, vertelt coördinator van de soortbeschermingsprogramma’s Bart Tessens. Maar Tessens benadrukt dat ze “verder moeten blijven werken aan het leefgebied. Alleen zo kunnen we aan een gestaag tempo de wilde hamster terug een kans geven in het Vlaamse ecosysteem.”

Toenmalig Minister van Landbouw en Natuur Joke Schauvliege (CD&V) legde in 2015 800.000 euro aan subsidies opzij voor het project. “Landbouwers die rekening houden met de habitat van het knaagdier krijgen onder andere een vergoeding via beheersovereenkomsten”, gaat Tessens verder.

“Hamsters planten zich voort tussen juni en september. Als het graan vroeg geoogst wordt – half eind of eind juli is courant tegenwoordig – dan verliezen ze hun beschutting en vormen ze een makkelijke prooi”, legde Inge Nevelsteen van Regionaal Landschap Haspengouw en Voeren uit in zusterkrant De Standaard.

De overheid hoopte met het soortbeschermingsprogramma te investeren in de laatst overgebleven habitat – Tongeren en Wildooie – om uiteindelijk 125 hectare vrij te maken voor de dieren.

Sinds de ondertekening van de Habitatrichtlijn heeft België zich verplicht om de wilde hamster – samen met bijvoorbeeld de roerdomp, de grauwe kiekendief en de Europese bever – te beschermen. In 2005 tikte de Europese Commissie België nog op de vingers omdat er “onvoldoende beschermingsmaatregelen werden genomen”, aldus het soortbeschermingsprogramma.

De Habitatrichtlijnen gaan uit van de Europese Unie en garanderen sinds 1992 een stabielere biodiversiteit, fauna en flora in de lidstaten. Tien jaar geleden dreigde de EU nog om Frankrijk voor 17 miljoen euro te beboeten door een gebrek aan ambitie in hun beschermingsprogramma van de wilde hamster.