Vanaf 1 juni mogen Canadese ganzen weer bestreden worden: "Stop met de dieren te vergassen"

Canadese ganzen horen oorspronkelijk niet thuis in onze natuur. Ze werden in de jaren 1970 uit Noord-Amerika geïmporteerd als sierdieren en hebben zich geleidelijk aan  verspreid in het wild. Intussen zouden er naar schatting 15.000 Canadese ganzen in onze natuur leven. En dat zijn er volgens experts veel te veel.   

"Wij hebben geadviseerd om de dieren te bestrijden", zegt Koen Van Muylem van het Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek (INBO). "Uit studies waaraan we hebben meegewerkt, blijkt dat het economisch voordeliger is de dieren actief te bestrijden dan ze gewoon hun gang te laten gaan. Ze richten namelijk enorm veel schade aan. Als je die wil herstellen, dan ben je veel meer geld kwijt dan wanneer je de dieren bestrijdt."  

De jagers van de Hubertus Vereniging ontkennen niet dat de populatie Canadese ganzen in ons land in toom gehouden moet worden. "Een kolonie broedende ganzen kan inderdaad aanzienlijke schade veroorzaken," zegt directeur Geert Van den Bosch. "Met hun graasgedrag vernielen ze de gewassen van landbouwers en ze vervuilen zwemwateren met hun uitwerpselen. Tegenover andere soorten kunnen ze zich agressief gedragen en ze kunnen ook overlast veroorzaken in recreatiegebieden." 

Om al die schade en overlast tegen te gaan, mogen Canadese ganzen een keer per jaar bestreden worden. Dat gebeurt in het ruiseizoen, als de dieren van veren wisselen en tijdelijk niet meer kunnen vliegen. Ze kunnen dan makkelijk bijeengedreven en gevangen worden. In Vlaanderen worden de dieren vervolgens meestal vergast. Dat gebeurt in containers waarin koolstofdioxide of een gasmengsel wordt gespoten. De dieren sterven gewoonlijk binnen de halve minuut. 

De vergassingsmethode wordt door het INBO naar voor geschoven als een van de meest diervriendelijke.  Maar de jagers van de Hubertus Vereniging zien dat anders. Geert Van den Bosch: "Vergassen biedt geen duurzame oplossing, want elk jaar moeten de dieren opnieuw bestreden worden."  

De jagers zouden de Canadese ganzen liever zelf afschieten. Maar ze krijgen meestal de kans niet. "De Vlaamse decreetgever heeft het beheer van de wildsoorten vastgelegd volgens een logisch opgebouwd cascadesysteem", zegt Geert Van den Bosch." Eerst is er de reguliere jacht, dan de bijzondere jacht (bijkomende jacht op soorten die schade dreigen te veroorzaken, red.) en als laatste middel om een soort te beheren is er de bestrijding, waartoe afvangst en vergassing behoren."   

"Op vele plekken waar de Canadese gans nu bestreden wordt, is er merkwaardig genoeg nooit gejaagd. De beheerders grijpen er meteen naar het extreemste middel", sakkert Geert Van den Bosch.

De jagers van de Hubertus Vereniging pleiten er dan ook voor om heel het jaar op Canadese ganzen te mogen jagen. Toch zeker op plaatsen waar de dieren problemen veroorzaken. Ze wijzen er ook op dat het vlees van de dieren eetbaar is, als filet of verwerkt in een paté.  Als ze geschoten worden, kunnen de ganzen nog verhandeld worden. Als ze vergast worden, is hun vlees ongeschikt voor consumptie en moeten de dieren naar het vilbeluik.   

Ten slotte halen de jagers ook graag een enquête aan, uitgevoerd door het Nederlandse bureau Zest Marketing bij 2.000 Vlamingen. Uit die enquête zou blijken dat slechts een kleine minderheid (4,9%) voor de vergassingsmethode gewonnen is.

Michel Vandenbosch van dierenrechtenorganisatie GAIA herinnert eraan dat de populatie van Canadese ganzen ook met andere methoden beperkt kan worden. "Je kan in het broedseizoen bijvoorbeeld de eieren wegnemen zodat ze niet kunnen uitgebroed worden. Of gewassen zaaien die de dieren niet aantrekkelijk vinden. Zo zal er minder schade zijn. We mogen ook niet vergeten dat die dieren er niet voor gekozen hebben om hier te leven. Wij hebben ze naar hier gehaald,  dus we hebben een grote verantwoordelijkheid. Maar blijkbaar zijn de problemen die de dieren veroorzaken ons boven het hoofd gegroeid."    

Michel Vandenbosch vindt het jammer dat het zo ver gekomen is dat de keuze tussen vergassen of bejagen zich opdringt.  Maar als er toch gekozen moet worden, dan zou hij na enige aarzeling kiezen voor vergassen. "Ik kan me moeilijk voorstellen dat er een maatschappelijk draagvlak zou zijn om de dieren koudweg af te knallen. Zo'n methode is barbaars, en wordt waarschijnlijk alleen maar toegejuicht door de jagers zelf. Daar zijn we dan ook absoluut tegen. Vergassen lijkt me dan nog het minst erge dat je de dieren kan aandoen. Zeker als dat gebeurt door experts met het juiste materiaal en op een manier die de dieren geen pijn of angst bezorgt. Maar ik blijf erbij: die Canadese ganzen treft geen schuld. We moeten ophouden met dergelijke dieren voor ons plezier naar hier te halen. We moeten ze laten waar ze thuishoren. In hun oorspronkelijke biotoop."