Kartonnen tenten, vegetarische kost en ledlampjes: wat Belgische festivals kunnen leren van Best Kept Secret
De zomer staat voor de deur, en dan schiet het festivalseizoen uit de startblokken. Vlak over de Nederlandse grens lokt Best Kept Secret dit weekend ook veel Belgische bezoekers. Sinds de eerste editie in 2013 circuleren er op het driedaagse festival enkel herbruikbare bekers. En jaar na jaar probeert Best Kept Secret stappen vooruit te zetten op ecologisch vlak. Wat kunnen de Belgische festivals daarvan leren? En hoe veel impact hebben bepaalde keuzes? Vier maatregelen doorgelicht.
1) Recycleerbare tenten
Misschien wel de meest opvallende keuze, zijn de kartonnen festivaltenten die Best Kept Secret al enkele jaren aanbiedt. In 100 KarTenten kunnen twee personen slapen en volgens de organisatie zijn ze “minstens vier dagen waterdicht”. Nieuw is dat alle kartonnen tenten na het festival integraal gerecycleerd worden, tot bijvoorbeeld toiletpapier of schoendozen.
Een kartonnen tent als hét alternatief voorstellen voor een klassieke festivaltent: dat zou niet koosjer zijn.
“Een goed idee? Het hangt ervan af hoe veel kartonnen tenten worden opgezet, en voor wie ze bedoeld zijn”, zegt Karl Vrancken die met de onafhankelijke onderzoeksinstelling VITO onder andere festivals adviseert over duurzame materialen en afvalverwerking.
“Het is een goed alternatief voor goedkope festivaltentjes uit plastic die na één weekend achterblijven op de camping. Maar tegenover een kwalitatieve tent, die meermaals gebruikt wordt en na het festival netjes mee naar huis gaat, is dit geen verbetering. Duurzame spullen voor herhaaldelijk gebruik zijn altijd beter dan wegwerpproducten."
"Een kartonnen tent als hét alternatief voor de klassieke festivaltent aanbieden: dat zou niet koosjer zijn. Want de kartonnen tenten worden behandeld, om ze waterdicht te maken. En daarom kan dat karton niet tot een hoogwaardig product gerecycleerd worden. Het idee “mijn tent wordt achteraf toiletpapier of confetti”, klinkt aanlokkelijk, maar duurzaam is het niet. Festivals moeten bezoekers blijven aanmoedigen om hun klassieke tent na het festivalweekend niet te dumpen.”
Voor mensen met minder kampeerervaring voorzien we een wegwerptent in karton, die volledig gerecycleerd kan worden.
Bekijk hier wat de organisatie van Best Kept Secret zegt over de kartonnen festivaltenten:
2) Herbruikbare drinkbekers
Op Best Kept Secret drinken festivalgangers al sinds de eerste editie in 2013 uit herbruikbare bekers, die via een statiegeldsysteem worden ingezameld en na reiniging opnieuw worden gebruikt. Een systeem dat ook bestaat op Paradise City in Steenokkerzeel, en vorig jaar ook deels op de Gentse Feesten werd ingevoerd. Tegen volgend jaar moeten alle Belgische festivalorganisatoren nadenken over alternatieven, want dan zijn wegwerpbekers, blikjes of petflessen niet meer toegelaten op evenementen.
Herbruikbare bekers zijn niet altijd een betere keuze. Het hangt ervan af hoe vaak ze gebruikt worden, en hoe ze gereinigd worden.
Maar: herbruikbare bekers zijn niet altijd voor alle evenementen de beste oplossing. "Ten eerste hangt het ervan af hoe vaak zo’n beker opnieuw wordt gebruikt. Als elke scoutsgroep honderden bekers moet aankopen om één keer te gebruiken bij de jaarlijkse barbecue, dan gaan we er niet op vooruit. Een tweede aspect is de manier waarop ze gereinigd worden, en hoe ze getransporteerd worden. Als de bekers allemaal naar één wasstraat moeten, op honderden kilometers van je evenement, dan is de milieu-impact niet minder.”
“In het algemeen zijn herbruikbare bekers op massa-evenementen meestal wel een goed idee. Omdat ze vaak hergebruikt worden, én omdat organisatoren vaak een wasstraat aanleggen in de buurt. Festivals zijn er in elk geval bewust mee bezig. En de herbruikbare bekers zoals we ze kennen, hebben een maatschappelijke waarde in de bewustmaking rond alternatieven voor “single use plastics”.
Bij ons publiek stelt zich geen veiligheidsprobleem met de herbruikbare bekers uit harder plastic. Dus ook niet voor drinkbussen, denken we.
Festivalgangers mogen op Best Kept Secret sinds dit jaar ook hun eigen drinkfles – leeg weliswaar – meenemen. Kraantjes met drinkbaar water zijn er aan de toiletten. En Best Kept Secret verkoopt zelf ook herbruikbare flessen. “Een slimme keuze om makkelijk veel “single use plastics” te bannen”, zegt Vrancken. “Maar destijds werden plastic flessen om veiligheidsredenen verboden. Zo’n gevulde en gesloten fles is een gevaarlijk projectiel. Elke organisator moet afwegen of ecologie of veiligheid prioritair is.”
Bekijk hier wat de organisatie van Best Kept Secret zegt over de herbruikbare drinkbekers en de drinkbussen:
3) Vegetarische (en veganistische) festivalkost met minder overschotten
Al van bij de eerste editie staat Best Kept Secret bekend om zijn diverse menukaart, met meer dan de klassieke festivalfrieten. Vanaf dit jaar worden er aan elk kraam vegetarische gerechten aangeboden.
“De cateraars gaan hun vegetarische aanbod prominenter afficheren en aanprijzen dan de opties met vlees. Op die manier willen we ons publiek een beetje opvoeden”, zegt Carolien de Bie van Best Kept Secret. “We vragen onze cateraars ook om geen “single use plastics” te gebruiken om eten in te serveren. Geen plastic borden of kommetjes, wel kartonnen bakjes of biologisch afbreekbaar materiaal.”
Het vegetarische aanbod wordt bewust opvallender aangeboden en aangeprezen dan de opties met vlees.
Aan 70% van de eetkraampjes zijn er ook veganistische gerechten verkrijgbaar. Eventuele overschotten gaan naar voedselbanken in de buurt. “En dit jaar creëren we ook bewust een schaarste, door van bepaalde gerechten een beperkt aantal porties aan te bieden. Als het op is, dan is het op. Zo willen we mensen leren dat we niet tot in het oneindige voeding blijven aanvoeren en koelen”, aldus de Bie.
“Een mooie stap van Best Kept Secret. Onze voedselconsumptie heeft een grote impact op het klimaat. Hoe minder vlees je eet, en hoe minder afval je produceert - zowel van verpakkingen als overschotten - hoe beter”, zegt Vrancken. “Zet je daarop in, dan lever je een aanzienlijke ecologische bijdrage, die groter is dan wanneer je plastic bekers gaat vervangen. Ik heb het gevoel dat Belgische festivalorganisatoren hier nog weinig mee bezig zijn”, aldus Vrancken.
4) Minder dieselgeneratoren, wel ledverlichting
Wanneer je een festival organiseert, dan creëer je tijdelijk een stad die je van stroom moet voorzien.
Ook achter de schermen neemt Best Kept Secret milieuvriendelijke maatregelen. Op de meeste festivals draaien de podia en de backstage vooral op dieselgeneratoren. Een tiental generatoren samen stoot makkelijk enkele honderden ton CO2 uit. En om alle technische apparatuur te laten draaien, is er véél stroom nodig.
Best Kept Secret gebruikt minder generatoren en meer vaste netspanning."En we experimenteren met een soort oplaadbare batterijen", zegt organisator Robert Swarts. Ook voor de typische sfeerverlichting heeft Best Kept Secret een ecologischer alternatief. Op het festivalterrein hangt er ongeveer 4,5 km aan priklicht, en daarin zitten ledlampjes die meer dan de helft minder energie gebruiken. "De tijd van de klassieke gloeilampjes is voorbij", aldus Swarts.
Bekijk hier wat de organisatie van Best Kept Secret zegt over het stroomverbruik op het festival:
Bekijk hier de volledige reportage over Best Kept Secret uit "Het journaal":
