Nederlander Ewald Horn na zeven jaar gijzeling in de Filipijnen gedood
De Nederlander Ewold Horn is gedood na een gijzeling die zeven jaar heeft geduurd. De vogelspotter die naar het Filipijnse Tawi-Tawi was gereisd, zou zijn omgekomen tijdens een vuurgevecht tussen de terreurgroep Abu Sayyaf, die hem ontvoerde, en het leger. Een van zijn ontvoerders zou hem hebben doodgeschoten toen hij probeerde te vluchten.
Het ministerie van Buitenlandse Zaken in Den Haag heeft Horns dood gisterochtend bevestigd. Minister Stef Blok zegt in een reactie geschokt te zijn door de verschrikkelijke afloop van de ontvoering en zeer met de familie van Ewold mee te leven. Hij heeft contact met de familie gehad. "Ik ga mijn Filipijnse collega om verdere opheldering vragen."
Met zijn dood komt een einde aan jarenlange tergende onzekerheid over zijn lot. Perioden van radiostilte werden afgewisseld met sporadische berichten die erop wezen dat hij nog in leven was. Bij bevrijdingsacties door het Filipijnse leger zat hij er steeds net niet bij. De actie van gisteren volgde op een periode waarin diverse andere gijzelaars bevrijd werden, of wisten te ontsnappen.
De 'bloedend hart duif' is Ewold Horn fataal geworden. De vogelspotter uit het Groningse Termunten was naar de Filipijnse eilandengroep van Tawi-Tawi gereisd om te gaan zoeken naar deze uiterst zeldzame vogel met de helderrode vlek op zijn borst. Hij wist dat het gevaarlijk kon zijn. Tawi-Tawi grenst aan Sulu, de opstandige moslimprovincie waar de terreurbeweging Abu Sayyaf haar basis heeft. Daarom hadden Horn en zijn Zwitserse reisgenoot Lorenzo Vinciguerra bewakers geregeld om met ze mee te reizen. Die bewakers verdwenen echter zodra ze voet aan land hadden gezet, waarna terroristen met speedboten verschenen en de twee vogelspotters en hun gids ontvoerden.
Bolwerk
Een snelle klopjacht leverde niets op. De terroristen verdwenen met hun gijzelaar in de dichte jungle die ze kenden als hun broekzak. De Abu Sayyaf-groep is opgericht in 1991 als een islamitische terreurorganisatie die streeft naar een onafhankelijke islamitische staat. Zij heeft haar basis op de westelijke Filipijnse eilanden en eilandjes van de provincie Sulu, dat al sinds jaar en dag bekend staat als een bolwerk van moslimseparatisme.
Abu Sayyaf ontpopte zich als de meest radicale groep, met banden met Al Qaida en later de Islamitische Staat in Syrië. Strijders van Abu Sayyaf vormden de kern van een legertje dat in 2017 maandenlang de Filipijnse stad Marawi bezette. Het meest berucht is Abu Sayyaf echter om zijn ontvoeringen. Al tientallen jaren kidnappen strijders mensen voor losgeld. Met het losgeld financieren de terroristen hun wapens en hun acties. Gijzelaars worden doorgaans na verloop van tijd weer vrijgelaten, maar in sommige gevallen worden ook mensen onthoofd om de eisen van de terroristen kracht bij te zetten.
Ewold Horn was er een in een lange reeks gijzelaars, maar zijn gevangenschap duurde met zeven jaar het langst. Hij werd meegesleept van het ene Abu Sayyaf-kamp naar het andere op de vlucht voor het oprukkende Filipijnse leger. Horns metgezel Vinciguerra wist in december 2014 tijdens een aanval van het leger te ontsnappen. Na zijn ontsnapping vertelde hij dat hij Horn had willen meenemen, maar dat die ziek was en te verzwakt om te vluchten. Horn verdween met de resterende terroristen weer in het bos. Daarna waren er alleen nog sporadische berichten van mensen die hem hadden gezien.
Het Filipijnse leger heeft vooral sinds het beleg van Marawi de druk op de terreurgroep flink opgevoerd. Militairen zitten de verspreide strijdgroepjes van Abu Sayyaf voortdurend op de hielen. In september vorig jaar werden bij een actie drie gijzelaars bevrijd, en begin januari werd de zoon van een Filipijnse burgemeester door zijn ontvoerders vrijgelaten. Deze Jelster Ed Quimbo zei dat hij samen met 'de Nederlander', een Vietnamese en een aantal Filipijnse gijzelaars gevangen had gezeten. 'De Nederlander' kon alleen maar Horn zijn. Volgens Quimbo verkeerde hij toen in goede gezondheid.
Quimbo werd vrijgelaten na onderhandelingen met het leger. Dat gaf even nieuwe hoop voor Ewold Horn. Als hij vrijkwam, zou ook Horn misschien aan de beurt komen.
Op 7 april was er een nieuwe aanval op een van de eilandjes. Drie gijzelaars probeerden toen te vluchten: twee Indonesiërs en een Maleisiër. Slechts een van de Indonesiërs wist zichzelf zwemmend in veiligheid te brengen. De ander verdronk en de Maleisiër werd door de terroristen neergeschoten. Hij overleed later in een ziekenhuis in Jolo. Na die actie bleef Horn achter, met mogelijk alleen nog een Vietnamees en enkele Filipino's.
Vuurgevecht
Gisteren dreef het leger de groep van zo'n dertig strijders die Horn gegijzeld hield in het nauw bij het stadje Patikul. Volgens de commandant van de antiterreurtroepen in de regio, brigadegeneraal Divino Rey Pabayo, volgde een vuurgevecht dat bijna twee uur duurde. Horn zou door een van zijn bewakers zijn doodgeschoten toen hij probeerde te vluchten. Zijn lichaam is later door militairen geborgen.
Behalve de Nederlander kwamen zes terroristen om. Onder hen was de echtgenote van de Abu Sayyaf-commandant Radulon Sahiron, die al jaren door de Filipijnen en de Verenigde Staten wordt gezocht. Twaalf strijders en acht militairen zouden gewond zijn.
