In de verf gezet: meesterwerken in 'kleine' kerken

In de Sint-Martinuskerk van Aalst werd onder een indrukwekkend altaarstuk van Rubens de aftrap gegeven van Vlaamse Meesters in Situ. Dat project licht 45 unieke locaties uit die beschikken over een meesterwerk van grote Vlaamse namen als Rubens, Bruegel of Van Dyck.

"Iedereen gaat op citytrip in het buitenland wel eens kerken binnen, maar in eigen land vergeet men dat vaak”, zegt Peter Wouters, directeur van Openbaar Kunstbezit Vlaanderen. "De essentie van ons project is om al dat onbekende erfgoed een nieuwe plaats te geven."

De kiem voor het project werd drie jaar geleden gelegd, toen minister van Toerisme Ben Weyts 78 miljoen euro uittrok om de Vlaamse Meesters te promoten. "Het is belangrijk dat er een draagvlak is voor dit erfgoed", gaat Wouters verder. "Het krijgt niet altijd de nodige aandacht hoewel het om absolute wereldklasse gaat."

De werken die tijdens het project uitgelicht worden, zijn geselecteerd uit meer dan zevenhonderd stukken. Een comité, bestaande uit experts van de universiteiten van Leuven, Gent en Brussel, maakte een selectie.

Op vijf plekken, waaronder de Sint-Servaaskerk in Schaarbeek en de Begijnhofkerk in Brussel, werd ook een geurinstallatie geplaatst van wereldvermaard geurkunstenaar Peter de Cupere. Die moeten het geheel een extra dimensie geven.

"Ik heb de sfeer van het schilderij steeds proberen te vertalen in een geur", vertelt hij. "Daarbij gebruikte ik voornamelijk geuren van dingen die zichtbaar zijn op het schilderij, rekening houdend met het verhaal achter het stuk."

De Cupere, zelf een overtuigd atheïst, probeerde ook telkens zijn eigen insteek te geven. "Ik vind het fijn om een discussie op gang te brengen. De kerk heeft veel foute dingen gedaan en moet niet altijd op een voetstuk gezet worden. Voor sommige werken gebruikte ik daarom bijvoorbeeld de geur van bloed. Al wil ik niet choqueren, ik wil aanzetten tot denken."