China zet activisten vast aan vooravond herdenking protesten Tiananmen

Human Rights Watch meldt dat controle op de belangrijkste leden van de Moeders van Tiananmen, een netwerk van families, sinds eind mei ook is verscherpt. Hun vermogen om met de buitenwereld te communiceren of zich te verplaatsen is ernstig beperkt, zo geeft de mensenrechtenorganisatie aan.

Enkele honderden mensen kwamen destijds om het leven tijdens de militaire operatie tegen vreedzame demonstranten op het Plein van de Hemelse Vrede. Duizenden mensen raakten gewond, duizenden anderen werden opgesloten. Volgens officiële cijfers kwamen 241 mensen om het leven. Mensenrechtenorganisaties denken dat het werkelijke dodental veel hoger ligt.

De burgerrechtenactivist Hu Jia werd vrijdag naar de havenstad Qinhuangdao gebracht om op ‘vakantie’ te gaan met staatsveiligheidsagenten, aldus Human Rights Watch. Op 17 mei werd de onafhankelijke filmmaker Deng Chuanbin gearresteerd in de provincie Sichuan voor het verspreiden van een foto op Twitter naar aanleiding van het bloedbad in Peking. De politie in de provincie Anhui arresteerde op 16 mei ook Shen Liangqing, een burgerrechtenactivist en lid van de democratische beweging in 1989, voor ‘het verstoren van de orde’. 

Morgen is het precies dertig jaar geleden dat het studentenprotest plaatsvond. Iconisch beeld van de protesten op het plein is dat van de ‘onbekende demonstrant’ die zich opstelde voor een aankomende colonne tanks. Hij hield dapper stand voor het gepantserde voertuig terwijl hij een boodschappentas omhoogstak.

Wie deze tot ‘tankman’ gedoopte man was, is nooit duidelijk geworden. Omstanders trokken hem tenslotte weg en hij verdween in de massa. Fotojournalist Charlie Cole wist de gebeurtenis te filmen en te fotograferen vanaf het balkon van zijn hotelkamer. Een van de foto's won de 33ste editie van de World Press Photo en werd in 2003 opgenomen in de lijst van ‘100 foto’s die de wereld veranderden’ van Life-magazine.