Zes premiers, waaronder Charles Michel, beraden zich vrijdag over Europese topjobs

De zes premiers zijn namens hun Europese politieke partij afgevaardigd om de zoektocht naar een opvolger van Jean-Claude Juncker te leiden. Michel en zijn Nederlandse collega Mark Rutte onderhandelen namens de liberalen, de Spanjaard Pedro Sanchez en de Portugees Antonio Costa praten namens de socialisten en de Kroaat Andrej Plenkovic en de Let Krisjanis Karins vertegenwoordigen de Europese Volkspartij.

De zoektocht naar een nieuwe Commissievoorzitter is ditmaal bijzonder complex. De zes premiers behoren tot de 28 staatshoofden en regeringsleiders die in de Europese Raad met een versterkte gekwalificeerde meerderheid (21 lidstaten die 65 procent van de EU-bevolking vertegenwoordigen) een kandidaat moeten voordragen, maar in dat plenum zetelen ook chefs die niet tot de drie traditionele politieke families behoren. De Italiaanse premier Giuseppe Conte bijvoorbeeld, maar ook de Poolse premier Mateusz Morawiecki en de Britse premier Theresa May. 

Bovendien moet de uitverkorene vervolgens op de steun van een absolute meerderheid van de 751 Europarlementsleden kunnen rekenen. In het Europese halfrond hebben de EVP en de socialisten sinds de verkiezingen van eind mei samen geen meerderheid meer. De opvolger van Juncker heeft dus ook de steun nodig van de liberalen, die de krachten bundelen met de verkozenen van de partij van de Franse president Emmanuel Macron, en eventueel van de groenen. 

Een meerderheid in het Europees Parlement eist bovendien dat de opvolger van Juncker door zijn of haar Europese politieke partij in de verkiezingscampagne op het schild is gehesen als zogenaamde Spitzenkandidat. Zo deed de Duitse conservatief Manfred Weber een gooi naar het Berlaymontgebouw als kandidaat van de EVP. Hij stuit op verzet van Macron. De socialistische premiers houden vast aan hun topkandidaat, de Nederlander Frans Timmermans. Liberale regeringsleiders spraken dan weer hun steun uit aan de Deense eurocommissaris Margrethe Vestager. 

Er staat bovendien niet enkel in het Berlaymontgebouw een vacature open. Er moeten ook nieuwe voorzitters van de Europese Raad en de Europese Centrale Bank en een nieuwe hoge vertegenwoordiger van het buitenlands beleid gevonden worden. Het Europees Parlement moet op zijn beurt een nieuwe voorzitter kiezen. In dat pakket moet niet enkel rekening gehouden worden met partijpolitieke evenwichten, maar ook met geografische en genderevenwichten. Europees Raadsvoorzitter Donald Tusk hoopt de knoop tegen de Europese top van 20 en 21 juni te ontwarren.