Democratisch koploper Biden maakt bocht en trekt omstreden abortusstandpunt in
Oud-vicepresident Joe Biden, koploper in de race voor de Democratische presidentskandidatuur, heeft een eerste belangrijke stap gezet om afstand te doen van zijn politieke verleden. Biden zegt dat hij niet langer een wet steunt die verbiedt dat federaal volksgezondheidsgeld wordt gebruikt om voor een abortus te betalen.
De politieke bocht van de gematigde Biden, na ruim veertig jaar, laat zien dat hij de druk begint te voelen van vooral progressieve kiezers nu hij de gedoodverfde Democratische kandidaat is. Biden ligt ook onder vuur omdat hij zich ooit keerde tegen ‘busing’: het vervoeren van witte en zwarte leerlingen naar scholen om een einde te maken aan de segregatie in het onderwijs.
Beide omstreden standpunten uit Bidens lange politieke carrière werden de afgelopen maanden weer opgerakeld omdat hij in de peilingen onverslaanbaar lijkt. Er gaat geen dag voorbij of een nieuwe peiling laat zien dat hij de populairste Democraat is om het volgend jaar tegen president Trump op te nemen. Dit terwijl de campagne nog maar amper begonnen is.
Zijn tegenstanders richten nu daarom steeds meer het vizier op Biden, na zich lange tijd op Trump te hebben geconcentreerd, in een poging zijn status van koploper te verzwakken. De voormalige vicepresident gooide donderdag zijn abortusstandpunt plotseling bij het politieke huisvuil nadat hij dagenlang was bekritiseerd. Biden is een katholiek die persoonlijk tegen abortus is maar het recht op abortus, vastgelegd in 1973, steunt.
Niet rechtvaardigen
Hij is echter erop tegen dat geld van de federale overheid door vrouwen wordt gebruikt om een abortus te bekostigen. Het Hyde-amendement, aangenomen in 1976 door het Congres en sindsdien volop gesteund door Biden, verbiedt dit ook in de meeste gevallen. Vrouwen kunnen geen beroep doen op sociale zekerheidsprogramma’s zoals Medicare en Medicaid om een abortus te betalen.
Progressieven en voorvechters van het recht op abortus roepen al jaren dat vooral vrouwen uit minderheidsgroepen met een laag inkomen de dupe zijn. “Dit is een aanslag op vrouwen, maar vooral op zwarte vrouwen”, aldus senator Corey Booker, een van de twee zwarte Democratische presidentskandidaten. Nadat Bidens campagne woensdag had bevestigd dat de oud-vicepresident nog steeds achter ‘Hyde’ stond, werd hij overladen met kritiek.
Maar een dag later maakte Biden snel zijn eerste politieke bocht in de campagne, wetende dat zijn positie onhoudbaar was geworden. “Ik kan niet rechtvaardigen dat miljoenen vrouwen geen toegang hebben tot de zorg die ze nodig hebben en geen gebruik kunnen maken van hun grondwettelijk recht”, zei Biden tot verrassing van iedereen op een partijcongres in Atlanta.
Twitter bericht wordt geladen...
Democratische debatten
Behalve aan de linkervleugel van de partij, was zijn besluit ook een handreiking aan de zwarte kiezers die hij hard nodig zal hebben om Trump te verslaan. In 2016 gingen zij minder massaal naar de stembus dan in voorgaande verkiezingen. De vraag daarom is nu niet óf maar eerder wanneer Biden afstand zal nemen van zijn omstreden ‘busing’-standpunt. “Bankroet”, zo noemde hij ooit het middel.
Dit zal mogelijk al heel snel zijn, want verwacht wordt dat zijn tegenstanders het onderwerp zullen gebruiken tijdens het eerste Democratische debat op 26 juni. In 2007 bekende Biden in zijn autobiografie dat Democratische collega’s in de Senaat verbaasd waren over zijn stellingname in de jaren zeventig en hem zelfs vroegen ‘hoe en wanneer racisten vat op hem hadden gekregen’.
Biden stond toen aan dezelfde kant van het busing-debat als zeer conservatieve Republikeinen. Hij stond met name onder druk van witte kiezers in zijn staat Delaware wiens kinderen naar zwarte scholen werden gebracht. “Het is een achterlijk concept”, zei Biden in 1975 in een interview met een krant in de staat.
Strenge misdaadwetten
Biden: “Het nut ervan is mij nooit bewezen. Het echte probleem met busing is dat je de groei van kinderen belemmert door ze naar een inferieure school te brengen. Kinderen van mensen die niet racistisch zijn, die goede burgers zijn en die geloven in gelijkheid in het onderwijs en gelijke kansen.”
Verwacht wordt dat de oud-vicepresident in de debatten ook zal worden aangevallen vanwege zijn steun in de jaren negentig aan de strenge misdaadwetten van president Bill Clinton, die volgens critici hebben geleid tot een forse groei van het aantal zwarte gevangenen. Nogal wat progressieven in de partij verbijten zich deze dagen dat de kans groot is dat een 76-jarige witte kandidaat met behoudende standpunten het in 2020 zal opnemen tegen Trump.
Bidens concurrentie
Meer dan twintig Democratische prominenten hebben zich inmiddels gemeld als potentieel presidentskandidaat: van de eerste Afro-Amerikaanse kandidaat, tot de burgemeester van New York en - opnieuw - de progressieve Bernie Sanders. Dit zijn de opvallendste presidentskandidaten op een rij.