Gents natuurgebied rooit 700 ‘waardeloze’ bomen om zeldzame watervogels te lokken

Het Valkenhuisbos in de Bourgoyen biedt nauwelijks ecologische meerwaarde. © fvv

Deze zomer worden in de Bourgoyen, het grootste natuurreservaat van Gent, zevenhonderd bomen omgehakt. Een goede zaak, volgens Natuurpunt. ‘Het bos is niks waard. En het natuurgebied wordt weer akker- en weiland, zoals in de middeleeuwen.’ Ter compensatie komt een nieuw bos aan de rand van de Bourgoyen.

Tuly Salumu

De Bourgoyen-Ossemeersen staat internationaal bekend voor zijn open graslanden. Die trekken zeer veel watervogels aan. Maar midden in het natuurreservaat, vlak bij de R4, ligt een vreemde eend in de bijt: het Valkenhuisbos. Dat is tien voetbalvelden groot en telt zowat 700 sparren, dennen, lorken en populieren. Stuk voor stuk buitenlandse soorten, en deze zomer worden ze allemaal gekapt.

‘Het is de bedoeling dat de Bourgoyen weer evolueert naar het akker- en weidelandschap dat het in de middeleeuwen was, met de typische fauna en flora die daarbij horen’, zegt schepen van Openbaar Groen Astrid De Bruycker (SP.A).

Ze krijgt daarin steun van Natuurpunt Gent. ‘Eigenlijk is dat bos niks waard voor de Bour­goyen’, zegt woordvoerder Han Lagring. ‘Bovendien is meer dan de helft verwoest door de letterzetter, een kever die vooral naaldbomen aantast. Ook de resterende bomen dreigen dood te gaan.’

Jachtgebied

De beslissing staat in het beheersplan dat zeven jaar geleden werd opgesteld, maar ligt eigenlijk al veel langer op tafel. Door vertragingen en een stevig prijskaartje bleef het plan jarenlang liggen. Sinds een tijdje zijn de vergunningen eindelijk klaar.

Het bos werd in de jaren 60, vóór de bescherming als reservaat, aangeplant door een dokter. Die gebruikte het als een soort houtplantage en jachtgebied. Uit onderzoek van het Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek blijkt dat het nauwelijks meerwaarde heeft.

‘Door de boskap hopen we allerlei zeldzamere vogels te lokken zoals de watersnip, de blauwborst en de bruine kiekendief’, zegt Bart Vangansbeke van Natuurpunt. ‘Hoe groter een nat grasland is, hoe meer watervogels het lokt, heeft onderzoek uitgewezen.’

Ter compensatie wordt er later dit jaar zes hectare bos aangeplant aan de rand van de Bour­goyen op zeven plekken, langs de R4 bijvoorbeeld. Eerder werd in het noorden al een buffer van 2,7 hectare aangeplant. De Bruycker: ‘Er komt dus meer bos bij dan er verdwijnt.’

Achtertuin

Toch wekte de beslissing al ophef. Zo dook in het verleden een kritische brief op van buurtbewoners die zich kantten tegen de ‘kaalkap’ in het reservaat. ‘We begrijpen dat het kappen van bomen gevoelig ligt’, zegt Vangansbeke. ‘Zeker omdat de Bourgoyen voor veel stadsbewoners een “achtertuin” is. Maar natuur is meer dan alleen bos.’