Pijnartsen waarschuwen voor medicinale cannabis: ‘Niet zonder risico’s’

De Belgian Pain Society (BPS), de Vlaamse Anesthesiologische Vereniging voor Pijnbestrijding (VAVP) en een Franstalige organisatie waarschuwen voor de “te snelle maatschappelijke aanvaarding” van cannabis als een geneesmiddel om pijn te bestrijden. Er is volgens de organisaties te weinig wetenschappelijk bewijs voor de heilzame werking ervan. 

Medicinale cannabis is tegenwoordig veelbesproken. Sinds begin dit jaar in ons land een wetsvoorstel is goedgekeurd dat de productie van medicinale cannabis moet regelen, bestaat bij de artsen de indruk dat we aan het opschuiven zijn naar een legalisering van ‘mediwiet’. “Er is al veel onderzoek gebeurd naar cannabis en chronische pijn”, zegt anesthesist Koen Van Boxem, die voorzitter is van de anesthesistenorganisatie VAVP. “Maar daaruit blijkt dat de voordelen niet opwegen tegen de nadelen.”

Van Boxem haalt daarbij een grote overzichtsstudie aan, die in oktober vorig jaar in het internationale medisch vakblad Pain gepubliceerd is. Daarin zijn de resultaten gebundeld van meer dan 100 studies naar de effectiviteit van cannabisderivaten voor pijn op bijna 10.000 patiënten. Die resultaten tonen volgens hem aan dat als er 24 mensen behandeld worden met cannabis, artsen maar bij één persoon een beetje pijnvermindering bekomen. Tegelijk zijn er ook kleine neveneffecten, die optreden bij een op de zes personen. Dat zijn dan duizeligheid, misselijkheid, of concentratieproblemen. 

“En dan blijkt ook nog eens dat de ernstige neveneffecten, die cannabis kan hebben, onderschat worden”, zegt Van Boxem. “Uit ander onderzoek weten we bijvoorbeeld ook dat bij regelmatig gebruik van cannabis de depressies, de suïcidegedachten en de suïcides bij jonge mensen hoger liggen.” 

Opioïden

De organisaties zien een parallel met de opioïden. Dat zijn stoffen zoals morfine, die ook vaak gebruikt worden bij pijnbestrijding, maar in de VS wel hebben geleid tot een ware epidemie. Over de laatste twintig jaar hebben die middelen er zo’n 400.000 doden geëist. “De medische wereld heeft daarmee een verslavingsprobleem teweeggebracht”, zegt Van Boxem. “Door meer cannabis voor te schrijven zonder dat er genoeg onderzoek naar gedaan is, kunnen we ook meer slecht doen dan goed. Van meer onderzoek zijn we dan wel absoluut voorstander.” 

Zowel BPS als VAVP krijgen voor hun werking steun van farmaceutische bedrijven. Zij geven aan dat die band hun stellingname niet beïnvloedt. “Ik begrijp de vraag, maar dat is helemaal niet het geval”, zegt Van Boxem. “Aan zoiets zijn wij zelf allergisch. De steun is ook gebonden aan strikte regels.”

Ook pijnarts en ‘Topdokter’ Bart Morlion (UZ Leuven) ziet geen graten in de banden tussen de farmaceutische industrie en de verenigingen. Wel meent hij dat de vergelijking tussen cannabis en opioïden misschien wat ver gaat. “Aan die opioïden zijn sowieso hogere risico’s verbonden.” 

Belgische pijnpatiënten trekken soms wel naar Nederlandse apotheken voor medicinale cannabis. Er duiken ook succesverhalen op van patiënten die aangeven er wel mee te zijn geholpen. “Je gaat altijd individuen vinden die zeggen dat het een verschil heeft gemaakt in hun leven”, zegt Morlion. “Maar op dit moment kunnen we geen algemene aanbeveling doen, omdat we simpelweg te weinig weten. We moeten eerst meer onderzoek doen alvorens we in een wild verhaal stappen.” 

Wie met vragen zit over zelfdoding, kan terecht bij de Zelfmoordlijn op het gratis nummer 1813 en op de website zelfmoord1813.be.