Aankondiging modeblogster om hoofddoek af te laten, lokt veel reacties uit: "Je voelt altijd druk, met of zonder"

Sarah Dimani is een modeblogster die op Instagram pleit voor een inclusievere samenleving. Ze is een rolmodel voor veel meisjes met een islamitische achtergrond vanwege haar kledingstijl, die ze op een trendy manier met haar hoofddoek combineert. Dimani droeg zeven jaar lang een hoofddoek, en besloot onlangs dat ze die voortaan niet meer zou dragen.

In een post op Instagram legt ze dat uit en ze krijgt daar meer dan 4.000 reacties voor terug. Zowel positieve als negatieve. Ze krijgt veel steunbetuigingen, maar ook kritiek van mensen die vinden dat ze zonder hoofddoek geen goede moslima meer is, of die vinden dat ze toegeeft aan de druk van de maatschappij.

Rond het thema "hoofddoek" lijkt iedereen een mening te hebben en die wordt ook gretig geuit. “Terwijl er eigenlijk geen discussie zou mogen zijn”, volgens Saïda El Fekri, één van de oprichters van Baas Over Eigen Hoofd! (BOEH!), een feministisch en antiracistisch actieplatform. BOEH! is opgericht in 2007 naar aanleiding van het hoofddoekverbod in Antwerpen voor personeel met publieke functies. El Fekri is ondertussen niet meer actief bij de organisatie en kwam op voor SP.A.

Sommige vrouwen dragen een hoofddoek uit persoonlijke overtuiging, anderen uit religieuze overwegingen, en dan zijn er vrouwen die het gewoon mooi vinden. “Het is een non-discussie. Elke vrouw moet gewoon voor zichzelf beslissen of ze met of zonder hoofddoek door het leven gaat.”

Voor veel moslima’s gaat een hoofddoek gepaard met een identiteitszoektocht. Saïda El Fekri is zelf een hoofddoek beginnen te dragen in een moeilijkere periode van haar leven en vond het zes jaar later niet meer bij haar passen.

De overstap was bijzonder moeilijk, omdat ze reacties kreeg van zowel haar eigen gemeenschap, als van islamofoben. Ze kreeg haatmails waarin stond dat ze een slechte moslima was. Aan de andere kant kreeg ze ook discriminerende opmerkingen toen ze haar hoofddoek nog droeg. “Eigenlijk voel je als moslima constante druk. Binnen de islam bestaan er verschillende interpretaties omtrent de hoofddoek. Je kan het dus nooit 100 procent "juist" doen”, aldus El Fekri. 

Er zijn heel weinig publieke figuren die een hoofddoek dragen in België. Volgens El Fekri was Sarah Dimani voor veel jonge meisjes een rolmodel en het symbool van de sterke moslima, die grenzen durfde te verleggen met haar hoofddoek. “Nu zij ook haar hoofddoek afdoet, valt er een steunpilaar weg en gaat de normalisering van de hoofddoek een stap achteruit. Ik keur de negatieve reacties absoluut niet goed, maar ik begrijp ergens de frustratie. Maar Sarah heeft de keuze voor zichzelf gemaakt, en ik steun haar volledig in haar beslissing.”

Ook Fatma Arikoglu van het kenniscentrum gender en etniciteit ella vzw,  reageert verontwaardigd. “Zelfbeschikkingsrecht staat boven alles. Het willen dragen moet mogelijk zijn, en het willen afzetten of niet dragen moet ook een keuze zijn. Mensen mogen een mening hebben op sociale media, maar er zijn grenzen."

Het is ook niet omdat iemand een influencer is en veel volgers heeft, dat ze zo’n beslissing niet mag nemen, volgens Arikoglu. “Elke vrouw moet voor zichzelf uitmaken wat de hoofddoek betekent, het is een persoonlijke invulling.” Vrijheid van godsdienst is een mensenrecht. Dat er zo veel reactie komt over de beslissing van de moslima, vindt ella vzw niet oké. 

“Ook wanneer moslima’s een hoofddoek dragen, ervaren ze discriminatie en onbegrip. Moslima's met hoofddoek die geen stageplaats of werk vinden, vrouwen die fysiek geweld ervaren op straat, van wie hun hoofddoek wordt afgerukt, vrouwen die achternageroepen en uitgescholden worden,…

"Uiteindelijk gaat het om de controle over het vrouwenlichaam. We beseffen veel te weinig dat we als vrouw kritiek krijgen op de manier waarop we ons kleden, en ons leven invullen in het algemeen."

Mayada Srouji, studente Gender en Diversiteit die over het thema twitterde, vindt dat het zeer moeilijk is voor de vrouwen die moeten schipperen tussen hun eigen gemeenschap en de maatschappij, vooral als hun meest intieme keuzes worden gebruikt in politieke agenda’s.

Ook in het buitenland hebben influencers die hun hoofddoek niet meer dragen, kritiek gekregen.

Bekijk hier de reacties die Dina Tokio kreeg, een influencer uit Groot-Brittannië: