Het debat: moet ons land kinderen van IS-strijders terughalen?

Volgens de pedagoog is het voor de meeste kinderen wellicht een goede zaak dat ze uit Syrië worden gerepatrieerd. “In België zullen ze de nodige medische en psychologische hulp krijgen, voedsel en een warm bed. Dat zal heel wat beter zijn dan de erbarmelijke toestanden waarin ze in het gevangenkamp leefden. Een heel belangrijke factor hierbij is dat ze bij familieleden kunnen opgroeien, anders moeten ze van nul beginnen om een netwerk op te bouwen. Dat netwerk is belangrijk als ondersteuning. Deze kinderen, die wees zouden zijn, hebben namelijk hun ouders verloren en gaan door een complex rouwproces. Hun moeder en/of vader hebben er in zekere zin zelf voor gekozen om te sterven. Ze blijven met vragen en mogelijks zelfs een schuldgevoel achter. ‘Waarom hebben ze dat gedaan?’”

Derluyn wijst er ook op dat deze kinderen geconfronteerd kunnen worden met stigmatisering. “Maar het is niet omdat hun ouders geradicaliseerd waren, dat zij dat ook zijn”, zegt ze. “Als samenleving hebben we zelf in de hand hoe we ze gaan behandelen. Mochten er toch tekenen zijn van radicalisering, dan is het belangrijk om dat kind net te helpen in plaats van het te veroordelen. Hoe meer we ze stigmatiseren, hoe radicaler ze worden. Daarom mogen we niet bang zijn om ze te helpen, al mogen we ook niet blind zijn voor mogelijk gevaar.”

Francken betwijfelt sterk of de ‘Belgische’ kinderen in de kampen geen ouders meer hebben. Dat zei hij in De Ochtend op Radio 1. “Het is totaal onduidelijk wat in die kampen aan de hand is. Hoeveel vrouwen (moeders, red.) leven nog? Hoeveel strijders leven nog? De ouders van die kinderen zijn weg, maar komen dan plots terug... Dat het wezen zijn, geloof ik niet”, aldus Francken. “Als expert weet ik dat we alles met een ongelooflijke korrel zout moeten nemen.”

Volgens Francken zal niet alleen blijken dat de betrokken kinderen helemaal geen weeskinderen zijn, maar zal België op basis van rechtspraak verplicht worden om ook hun moeders terug te nemen. “En dan zeg ik neen.” Op de opmerking dat de N-VA destijds mee het principe goedkeurde dat IS-kinderen jonger dan tien jaar naar België mogen terugkeren, antwoordde Francken dat het standpunt van zijn partij gewijzigd is na een aantal juridische uitspraken ter zake. “Als die moeders meekomen, willen wij ze niet”, aldus Francken.

Aangezien het om minderjarigen gaat, wordt het Vlaams Agentschap Jongerenwelzijn betrokken bij de repatriëring. Bogaert verzekert dat in samenwerking met de veiligheidsdiensten al het nodige wordt gedaan om gevaarlijke situaties te voorkomen. “Wanneer ze in België aankomen, wordt gekeken of ze fysieke of psychische ondersteuning nodig hebben. Ook worden de veiligheidsrisico’s, in eerste instantie door het OCAD, ingeschat: is er gevaar dat het kind kan radicaliseren? Later in het traject volgen ook de betrokken hulpverleners dat aspect mee op.”

“In het beste geval kunnen ze bij familieleden terecht, denk maar aan de grootouders, een oom of tante. Deze worden door het parket grondig gecheckt op elementen van radicalisering. Mocht de jeugdrechter zich toch zorgen maken over een bepaald kind, dan kan deze in een (jeugdhulp)voorziening worden geplaatst of krijgt het een plek bij een pleeggezin. Daar is psychologische begeleiding voorzien zodat het kind de kans krijgt zich te re-integreren.”

Voor het agentschap is het niet de eerste keer dat ze kinderen van IS-strijders onder hun vleugels krijgen. Eerder werden al enkele minderjarigen naar België gebracht. Bogaert laat weten dat het integratieproces toen goed was verlopen. Hij gaat ervan uit dat het opvangen van mogelijke nieuwe kinderen even vlot zal gaan.

En nu is het aan jou. Wat is jouw mening? Moet ons land kinderen van IS-strijders terughalen? Laat het weten in de comments onder dit artikel. We bundelen de boeiendste reacties vanavond in een nieuw stuk.