30-tal nieuwe molenaars afgestudeerd: "Oude technieken lijken eenvoudig, maar zitten geniaal ineen"

Dit weekend zijn opnieuw een 30-tal nieuwe molenaars afgestudeerd. Zij moeten de zowat 250 wind- en watermolens die in Vlaanderen overblijven laten draaien en malen. Enkel zo blijft het erfgoed in goeie staat. "Het gevoel dat je de natuur de baas bent, ik krijg daar een kick van."

Wie molenaar wil worden, moet daarvoor een intensieve cursus volgen. Eerst een grote brok theorie en daarna volgt minstens 100 uren stage in een molen waarvan 25 uur maalstage. Waarbij dus met andere woorden granen vermalen worden tot meel. In Kortemark in West-Vlaanderen zijn dit weekend een 30-tal meester-molenaars afgestudeerd (zie foto onder).

Lees verder onder de foto:

"Mijn vader was beroepsmolenaar, maar die bestaan nu nog nauwelijks. De mensen die hier nu afstuderen zijn vrijwillige molenaars, maar zijn het enige alternatief op de vroegere beroepsmensen", zegt Lieven Denewet van de vzw Molenforum Vlaanderen. Zij organiseren mee de opleidingen voor de aspirant-molenaars. "Ze komen naar hier van Maaseik tot De Panne voor hun diploma."

De molenaar is de eerstelijnszorg van de molen

Lieven Denewet van de vzw Molenforum Vlaanderen

"De molenaar is de eerstelijnszorg van de molen", gaat Denewet verder. Een molen die niet draait zal helemaal scheef gaan hangen", legt hij uit. Het is vrij goed gesteld met de zowat 250 molens in Vlaanderen. "West-Vlaanderen is een windmolenprovincie", zegt Denewet. "In de andere provincies zijn er meer watermolens. We zijn heel tevreden dat de meeste molens in West-Vlaanderen terug maalvaardig zijn, dat wil zeggen dat ze kunnen draaien en malen. In de andere provincies zien we hetzelfde beeld."

Rebecca Vanysacker: "Revival bezig om molenaar te worden"

Een van de kersverse meester-molenaars is Rebecca Vanysacker. "Ik denk dat meer en meer vrouwen ook molenaar willen worden", vertelt ze. "Door mijn opleiding als restaurateur ben ik in aanraking gekomen met molens en zo kwam ik op het idee om ook molenaar te worden." Momenteel werkt ze in de Oostmolen in Gistel in West-Vlaanderen (zie foto onder).

Lees verder onder de foto:

Foto: Erfgoed Vlaanderen

Er is volgens Vanysacker echt een revival bezig voor molenaars. "Ik heb toch het gevoel dat er meer en meer interesse voor is, ook voor het ambachtelijk broodbakken en dergelijke", zegt ze. "Alles gebeurt met de wind- of waterkracht. De oude technieken lijken eenvoudig, maar zitten geniaal in elkaar. Dat vind ik echt het mooiste aan molens."

Het is volgens Vanysacker vooral belangrijk dat molens draaien. "Los van de kleine herstellingen of de molen in de juiste positie plaatsen, is het beste onderhoud  gewoon de molen laten draaien", vertelt ze. "Het blijft nog altijd een machine. Je moet je daar elke minuut van bewust zijn, zodat alles veilig blijft verlopen."

Bart Vansteenkiste: "Gebeten door de microbe"

De Sint-Janshuismolen in Brugge (foto onder) is in de goede handen van kersverse meester-molenaar Bart Vansteenkiste. "Het is de enige originele Brugse molen die er al staat sinds 1770, volgend jaar dus 250 jaar", zegt hij. "Het is de enige van de vier overgebleven molens die nog draai- en maalvaardig is."

Lees verder onder de foto:

Foto: Tristan Schmurr

Vansteenkiste werkt bij de Brugse musea en kwam zo bij de Sint-Janshuismolen terecht. "Al snel werd duidelijk dat de geschiedenis en het werk eraan me enorm aansprak", vertelt hij. "Het is echt een microbe die me gebeten heeft. Toen ik de cursus kon volgen, heb ik die kans met beide handen gegrepen."

Dirk Baeteman: "Molen tegen het zwarte gat"

Meester-molenaar Dirk Baeteman uit Leffinge bij Middelkerke zocht een hobby om het zwarte gat na het pensioen te vermijden. "De molen interesseerde mij, omdat ik in mijn jonge jaren nog met een maalderij gewerkt heb", vertelt hij. Hij benadrukt dat de cursus niet te onderschatten is. "Je moet alle stukken en alle balken kennen. En hoe het allemaal werkt", zegt hij daarover. 

Het mooiste moment als molenaar vindt hij als hij aan de meelgoot staat en de molensteen hoort draaien. "Ik hou dan met het touw de wind en de wieken in bedwang", zegt hij. "Je krijgt dan het gevoel dat je de natuur de baas bent. Ik krijg daar een kick van."

Meest gelezen