Direct naar artikelinhoud
Oeigoeren

België leverde Oeigoers gezin uit aan China: ‘Onverantwoord en onzorgvuldig’

Wureyetiguli Abula en haar vier kinderen werden uitgeleverd aan de Chinese politie.Beeld RV

Waarom heeft de Belgische ambassade in Peking een Oeigoerse familie uitgeleverd aan de Chinese politie? N-VA en sp.a willen zo snel mogelijk duidelijkheid in de zaak. Internationaal komt er kritiek op ons land. ‘In het beste geval gaat het hier om vreselijke incompetentie.’

“Het is evident dat deze zaak opgehelderd moet worden in het parlement”, reageert Theo Francken, voormalig N-VA-staatssecretaris voor Asiel en Migratie. “We hebben zo snel mogelijk een uitgebreid verslag nodig van wat er die nacht is gebeurd in onze ambassade in China.” Francken vindt het een kwestie van “gezond verstand” dat een ambassade goed nadenkt alvorens bezoekers die bescherming vragen uitgeleverd worden.

In de nacht van 27 mei belde de Belgische ambassade naar de Chinese politie om Wureyetiguli Abula en haar vier kinderen (5, 10, 12 en 17 jaar oud) te komen ophalen. De uren daarvoor weigerde de vrouw de ambassade te verlaten, net uit angst om gearresteerd te worden. 

Abula, de echtgenote van een politiek vluchteling in België, was in het geheim naar Peking gereisd om er haar papieren voor een gezinshereniging in orde te brengen. Volgens het ambassadepersoneel zou de administratieve procedure nog drie maanden duren en moest ze dus vertrekken. 

Roekeloos

Dit weekend pikte het gerenommeerde Amerikaanse tijdschrift Foreign Policy het nieuws van de uitlevering op, nadat De Morgen er woensdag als eerste over berichtte. Het magazine hekelt de “onverantwoorde en roekeloos onzorgvuldige” houding van de Belgische ambassade. China voert een repressieve politiek tegen Oeigoeren zoals Abula, een moslimminderheid die in het westen van het land leeft. Naar schatting een miljoen Oeigoeren zitten opgesloten in ‘heropvoedingskampen’.

“Iedereen die geïnteresseerd is in China kent de benarde situatie van de Oeigoeren. Dat een ambassade bewust een familie uitlevert aan de Chinese politie en die zo dus in gevaar brengt, is uitzonderlijk”, stelt Foreign Policy. “In het beste geval gaat het hier om vreselijke incompetentie.” 

Voorlopig is er geen spoor van Abula en haar vier kinderen. Na de uitlevering door de ambassade zouden ze onder huisarrest zijn geplaatst in een hotel in Peking. Haar huis zou doorzocht zijn en haar familieleden ondervraagd.

Het overheidsdepartement Buitenlandse Zaken stelt dat de normale procedure is gevolgd, maar omdat Abula bleef weigeren de ambassade te verlaten, was een discrete oplossing onmogelijk, klinkt het. 

Andere oplossing

“Dit is een bijzonder zorgwekkend dossier”, reageert Yasmine Kherbache, de nieuwe spreekbuis voor internationale aangelegenheden van de sp.a. “Als een Oeigoers gezin zijn toevlucht zoekt in de Belgische ambassade, moet je daar heel zorgvuldig mee omgaan. Het kan dat er voor hen geen plaats was in de ambassade, maar waarom is er dan geen andere oplossing gezocht? De Chinese politie bellen lijkt me de laatste optie.”

Kherbache wijst erop dat België sinds kort deel uitmaakt van de VN-Veiligheidsraad. “Als het over de bescherming van de mensenrechten gaat, hebben we dus een reputatie hoog te houden. We mogen niet onvoorzichtig zijn.”

Amnesty International eist een intern onderzoek door Buitenlandse Zaken. Directeur Philippe Hensmans: “Het is een ethische plicht na te gaan wat er met de vrouw en de kinderen is gebeurd. De vrouw dreigt te worden opgesloten in een van die concentratiekampen, gescheiden van haar kinderen. We moeten te weten komen waar het gezin zich bevindt en het zijn visa geven, opdat het China zou kunnen verlaten.”