Koning verlengt opdracht informateurs tot 1 juli

De koning stuurde Reynders en Vande Lanotte op 30 mei het veld in. Ze kregen de opdracht “om de uitdagingen waar ons land voor staat te identificeren en om de mogelijkheden en de noodzakelijke voorwaarden tot de vorming van een federale regering na te gaan”. In het kader van hun opdracht “onderhouden zij contacten met de verantwoordelijken voor de onderhandelingen in de gewesten en gemeenschappen”.

Een eerste tussentijds verslag volgde op 6 juni, toen hun missie met tien dagen werd verlengd. Het duo werkte sindsdien in alle discretie. Tijdens een persconferentie gaven ze aan dat ze nog contacten zouden leggen met het Planbureau en met organisaties in de strijd tegen armoede. Uiteraard waren er ook nog politieke contacten, maar gesprekken met Vlaams Belang, PVDA en het cdH waren er sowieso niet meer bij.

Vandaag rond 16 uur volgde een nieuw verslag op het Paleis. Een nieuwe verlenging van de opdracht leek niet onlogisch. Het is duidelijk dat de gesprekken op de verschillende niveaus niet van mekaar los kunnen worden gezien en binnen de gewesten is het einde van de voorbereidende fase nog niet in zicht, behalve dan in Brussel. In Wallonië ligt een derde onderhandelingsronde in het verschiet, terwijl die in Vlaanderen net is begonnen. Koning Filip heeft er dan ook voor gekozen hun opdracht te verlengen tot 1 juli. De informateurs zullen er verder voor ijveren om de spoedige vorming van een federale regering mogelijk te maken.

De informateurs hebben de afgelopen anderhalve week een tweede reeks ontmoetingen gehad met voorzitters van alle partijen die op dit moment een rol kunnen spelen om te proberen een federale regering te vormen. Ze spraken ook met de verantwoordelijken voor de coalitiegesprekken in de gewesten en gemeenschappen.

Om de moeilijkheid van hun opdracht te duiden, verwees Vande Lanotte naar het bekende boek ‘Le Petit Prince’. Meer bepaald naar een prent uit het boek, waarop eerst een hoed wordt aangekondigd, maar eigenlijk een slang staat die een olifant opeet. “Je moet altijd denken: niets is wat het lijkt. Je moet proberen te zien wat er achter de verklaringen schuilgaat”, legde de informateur uit. Het probleem is dat dit volgens hem vandaag nog niet geheel duidelijk is, omdat we nog iets te vroeg na de verkiezingen zitten.

Voor alle duidelijkheid: Vande Lanotte doelde niet specifiek op N-VA en PS. Het gaat erom dat bij deze verkiezingen, heel wat partijen hebben verloren, of het toch niet zo goed hebben gedaan als ze zelf hadden verwacht. Daarom vertonen ze nog een reflex om er in eerste instantie vooral voor te zorgen dat ze het de volgende keer beter doen. “Dat is een natuurlijke houding, maar daar raak je nergens mee”, aldus Vande Lanotte.

Het is ook een ongewone situatie, ging hij voort. Normaal gezien heb je partijen die de verkiezingen hebben gewonnen en die dan de onderhandelingen trekken. “Maar we moeten niet doen alsof de situatie hopeloos is. Er is nog geen man overboord”. Vande Lanotte benadrukte vooral het belang van een begroting voor volgend jaar, die in oktober bij Europa op tafel moet liggen. Dat heeft niet enkel te maken met prestige. “Als er geen begroting is, dan verslechtert gewoon de situatie. En er is maar één iemand die daar last van heeft, dat is de gewone burger”.

Toch gelooft hij dat er in oktober een begroting zal zijn. Of dat met een nieuwe regering is, wilde Vande Lanotte niet zeggen. Al is de vraag hoe dat anders mogelijk zou zijn. De huidige regering in lopende zaken heeft immers bijlange geen meerderheid in de Kamer.

Opvallend: in het lijstje onderwerpen die de informateurs citeerden, ontbrak het institutionele. “Wij zoeken geen tweederdemeerderheid. Het is al lastig genoeg om een gewone meerderheid te vinden”, reageerde Reynders. Vande Lanotte vulde aan dat in het verleden wel staatshervormingen hebben plaatsgevonden buiten de regering. “Er is een verschil tussen een regeringsmeerderheid en een tweederdemeerderheid voor een staatshervorming”, luidde het.

De komende twee weken zullen de gesprekken met de verschillende partijen gaan over de begroting, het sociaal overleg, de arbeidsmarkt, de koopkracht, het klimaat, de armoedebestrijding, en het beleid voor een aantal grote federale departementen zoals veiligheid, pensioenen en migratie.