Gewezen Egyptische president en Moslimbroeder Mohammed Mursi is overleden
In Egypte is de afgezette ex-president en leider van de Moslimliga Mohammed Mursi overleden. Mursi zat in de gevangenis nadat hij in 2013 was afgezet door een militaire staatsgreep. De Moslimbroeders, waarvan Mursi de leider was, vragen de Egyptenaren om massaal zijn begrafenis bij te wonen.
Volgens de staatstelevisie is Mursi flauwgevallen in de rechtszaal waar hij zich moest verantwoorden wegens "geknoei met zijn kandidatuur" voor de presidentsverkiezingen van 2012.. Hij werd vervolgens naar een ziekenhuis gebracht, waar hij overleden is. Mursi was 68.
Mursi zat sinds de staatsgreep van 2013 in de gevangenis na tal van veroordelingen. Hij moest zich vandaag in de rechtbank verantwoorden wegens het "vervalsen van zijn kandidatuur" voor de presidentsverkiezingen die hem in 2012 aan de macht brachten.
Arabische Lente
Mursi was de leider van de machtige islamitische beweging Moslimbroederschap, die ook in andere landen in de regio actief is. Hij kwam op de voorgrond na de opstand tegen voormalig machthebber Hosni Moebarak tijdens de Arabische Lente begin 2011.
Een jaar later won Mursi als kandidaat van de Moslimbroeders de presidentsverkiezingen in Egypte en volgde hij interim-president en stafchef Husayn al-Tantawi op. Het leek een nieuw hoofdstuk te worden voor Egypte, maar al snel ontstonden er spanningen. Mursi werd ervan beschuldigd een sluipende "islamisering" door te voeren en kreeg tegenwind, zowel van de democratische betogers van de Arabische Lente als vanuit de legertop.
In de zomer van 2013 liepen de straten van de hoofdstad Caïro opnieuw vol met demonstranten en leek de Arabische Lente zich nu tegen Mursi te keren. Op dat ogenblik maakte toenmalig stafchef en huidig president Abdel Fatah al-Sisi van de chaos gebruik om de macht te grijpen.
De Moslimbroederschap werd verboden en Mursi en veel van zijn aanhangers werden op tal van aanklachten ter dood veroordeeld of kregen lange gevangenisstraffen.
"Vreselijke maar volstrekt voorspelbare dood"
De Moslimbroeders noemen de dood van Mursi "een regelrechte moord". Ze roepen de Egyptenaren op om massaal de begrafenis bij te wonen. Ze vragen mensen ook om overal ter wereld samen te komen bij de Egyptische ambassades.
De Turkse president Recep Tayyip Erdogan noemde Mursi een "broeder" en een "martelaar". "De geschiedenis zal nooit de tirannen vergeten die hem naar de dood hebben geleid door hem op te sluiten en te dreigen met de doodstraf", zei hij. Ook eerder noemde Erdogan de huidige Egyptische president Sisi al een "tiran".
Ook mensenrechtenorganisaties hebben gereageerd op de dood van Mursi. Directeur Sarah Whitson van de afdeling Midden-Oosten van Human Rights Watch schrijft op Twitter dat de organisatie net bijna klaar was met een rapport over de gezondheidstoestand van Mursi. Ze noemt zijn dood "vreselijk maar volstrekt voorspelbaar".
Amnesty International vraagt de Egyptische overheid met aandrang om een "onpartijdig, diepgaand en transparant onderzoek naar de omstandigheden van Mursi's dood, en naar zijn eenzame opsluiting en isolement". Amnesty vraagt ook een onderzoek naar de medische zorg die Mursi, die leed aan diabetes of suikerziekte, kreeg.
Bekijk hieronder het verslag uit "Het Journaal":
