De ongemakkelijke waarheid over de Mobiscore: de grote boze stad doet het beter dan de boerenpaarden op het platteland 

De breuklijn stad-platteland loopt niet alleen door de Wetstraat, maar ook door mijn familie en doorkruist de discussie over de Mobiscore. Het is makkelijker om een identitaire discussie over stad-platteland te gaan voeren, dan om het failliet van het openbaar vervoer en de ruimtelijke ordening toe te geven. Maar eerst mijn verhaal.

Ik ben het huis van mijn vader in Liedekerke aan het verkopen (Mobiscore: 7,1/10). Hiervoor sleur ik mij regelmatig en tijdens de spits van mijn bureau in Brussel (Mobiscore 10/10) of ons appartement in Ganshoren (Mobiscore 9/10) tot Liedekerke door een rits van pendelaars: het traject duurt meer dan een uur voor een schamele 23 km. De potentiële kopers die meestal ook uit Brussel komen en zo graag in de rustigere rand willen gaan wonen, vormen samen met mij de file. Waarom willen ze zo graag ergens wonen waar ze zich elke dag twee keer door die stress moeten wringen?

Ik koos er lang geleden zeer bewust voor om in Brussel te wonen omdat ik graag lang slaap en ik niet net zoals mijn moeder jarenlang uren op de trein wilde zitten. Mission accomplished: ik slaap elke dag tot 8 uur en sta te voet, de fiets of met de metro in een kwartiertje op mijn bureau. Mijn collega uit Schiplaken (Mobiscore 6,5/10) doet er elke dag een uur over met de trein en de auto.

Dus waarom gaan mensen dan in godvergeten plaatsen als Schiplaken wonen? “Ik vind niet dat ik daar verantwoording voor moet afleggen, maar om tal van redenen. Ik ben er ook door omstandigheden gekomen, maar ik beklaag het me niet: het is er bosrijk, er staan prachtige boerenpaarden in onze wijk en het is er erg kindvriendelijk”, zegt mijn collega. Fair point. Het is ook in Liedekerke niet slecht. Het is er vrij rustig, je hebt er cafeetjes, terrassen en relatief vriendelijke mensen. Er is een station (dat weliswaar ver van het dorpscentrum ligt) met erg veel treinen naar Brussel. 

Het zou te gemakkelijk zijn om met de vinger te wijzen naar mensen die graag rustig wonen. Ik wil dat niet doen. Ik vind ook niet dat panden met een goede Mobiscore een fiscaal voordeel moeten krijgen. De score zou wel verplicht moeten worden, maar dan vooral als wortel die ervoor zorgt dat het beleid het beter gaat doen. We moeten tot een punt komen waar iedereen kwalitatief kan wonen. In heel België.

Maar er is een breuklijn stad/platteland, en die wordt steeds groter. Mensen uit het platteland kunnen het zich niet voorstellen in de vuile stad vol vreemdelingen te wonen en de hippe stedelingen begrijpen niet waarom je ergens zou wonen waar niets te beleven valt en waar je uren in de file staat naar de stad.

De Mobiscore wordt een nieuwe illustratie van deze breuklijn. De teneur van veel van de reacties gaat richting: “veroordeel onze levensstijl niet”. Lees: wij wonen waar we willen en daar moet de politiek zich niet mee moeien. Partijen die hierin meegaan doen dit omdat ze het failliet van de ruimtelijke ordening en het falende openbare vervoer niet voor hun rekening willen nemen. Het is makkelijker om een identitaire discussie te voeren dan om de verkeersknoop en de waanzinnige verkaveling op te lossen.

Er moeten een aantal dingen gebeuren: het leven in de stad moet aangenamer worden. Zeker in Brussel is er nog zoveel werk aan de winkel om de stad ook aantrekkelijk te maken voor grote groepen mensen. Daarnaast moeten bestaande dorpskernen verdichten, in de lijn met wat de Vlaamse Bouwmeester hierover zegt. Mensen kunnen op het platteland blijven wonen, maar meer geconcentreerd zodat de mobiliteitsknoop makkelijker ontward wordt en zodat de open ruimte gespaard blijft. Want daar staan de boerenpaarden en dat is net een reden om daar te gaan wonen. 

Daarnaast – en last but not least – moet de ontsluiting met het openbaar vervoer erg stevig geïntensifieerd worden. De Lijn is het Vlaamse zorgenkindje en met grote broer de NMBS gaat het niet veel beter. Zorg er toch alstublieft voor dat mensen comfortabel in de stad raken. Dit zal ook leiden tot een grotere appreciatie van die grote boze stad. 

De Mobiscore moet dus veel meer zijn dan een individuele score van panden in heel Vlaanderen. Het zou een motivator moeten zijn voor het beleid om beter te doen. Dit zal ook helpen om de breuklijn stad-platteland te dichten.