Roeren in de plastic soep

Ik stond in de supermarkt de groenten en het fruit te keuren toen ik werd aangesproken door een oudere dame. Waarmee ik bedoel: een dame nog ouder dan ik. Ze vroeg of ik wist waar de plastic zakjes lagen, “want ze verstoppen die tegenwoordig”. 

Het was inderdaad even zoeken naar een rol plastic verpakking, bij de losse appelsienen om precies te zijn. Wat een geweldige ontradingsstrategie. Nog niet zo lang geleden werd ik in mijn vaste supermarkt nog om de tweeëneenhalve meter om de oren geslagen met plastic zakjes.

Enfin, de dame woog na lang beraad vier pruimen af. Ik kan het weten want ik stond geduldig naast haar te wachten met mijn twee paprika’s. De pruimen waren stuk voor stuk “versierd” met een plastic stickertje, vermeldend het merk van het fruit. Onmisbare informatie. Uiteraard leverde de weegschaal ook een plastic sticker af, met barcode, gewicht en prijs.  Drie keer plastic voor vier pruimen, faut le faire.

Het probleem is dat er nog geen alternatief voorhanden is, tenminste niet in de winkel die ik frequenteer (en waar ik altijd te voet naartoe ga, aan goede bedoelingen geen gebrek). 

Ik zie het vaak op woensdagnamiddag, wanneer opa en/of oma samen met de kleinkinderen boodschappen doen. De kinderen hebben op school geleerd dat plastic helemaal niet zo onschuldig is als het eruit ziet en ze wijzen, hangend aan de supermarktkar, hun grootouders streng terecht. “Plastic komt in het milieu terecht, oma of opa! De vissen en de koeien eten dat op en worden ziek!” Waarop de aangesproken grootouder de handen wanhopig in de lucht werpt: “Maar kind, ik moet die appels/peren/nectarines/kiwi’s/pepers/aubergines/courgettes/avocado’s … toch ergens opbergen, ik kan ze toch niet in mijn handen houden!” Waarna ze samen op zoek gaan naar papieren zakken of enig ander alternatief, dat evenwel niet voorhanden is. Er wordt wat af gezucht, in de supermarkt.

Ik hoed er mij voor te veralgemenen. Elders, in andere supermarkten van andere gezindten, is dat alternatief wel beschikbaar. Maar ook daar merk ik de terughoudendheid van de klanten. Ze speuren de bakken met groenten en fruit af. Vinden niet wat ze verwachten. 

Ze bekijken die bruine papieren zakken die er wél liggen wat argwanend: “Is dat wel stevig genoeg?” “Moet ik daar niet voor bijbetalen?” Ze klampen een passerende werknemer van de supermarkt aan en vragen of er geen plastic zakjes voorhanden zijn. Want die zijn zo praktisch en stevig en toch zo licht. Dat is niet eens gelogen.

We zijn met plastic grootgebracht. We vonden plastic normaal, een geweldige uitvinding zelfs. We stonden amper stil bij de gevolgen van onze plastic-verslaving. Neem nu dat minuscule stickertje op elke vrucht of groente apart. Ik herhaal: op elke vrucht of groente apart. Dat we dat zonder met de ogen te knipperen jarenlang hebben geaccepteerd, je houdt het niet voor mogelijk.

En plots moet het anders, helemaal anders. Maar de mens is een gewoontedier. De mens houdt niet van grote veranderingen. En al zeker niet in zijn kleine, alledaagse gewoonten. Het zal dus niet volstaan om de plastic zakken en stoemelings tussen de appelsienen te verstoppen. En de klant verder aan zijn lot over te laten.