Wouter Van Besien duwt waar het pijn doet: kritiek van boegbeeld komt hard aan bij Groen

In de ogen van Van Besien verloor Groen vooral kiezers in de laatste campagnemaand. Een maand waarin de partij er maar niet in slaagde duidelijkheid te verschaffen over belangrijke programmapunten zoals de afschaffing van de salariswagens en de invoering van een vermogensbelasting. Wat de concurrentie genadeloos uitbuitte.

“Ik vind dat het in de laatste weken ontbrak aan het ­uitzetten en bewaken van een heldere strategisch-inhoudelijke lijn, en dat ons dat parten heeft ­gespeeld”, schrijft Van Besien in een paginalange mail die hij onlangs verstuurde naar de brede partijtop en waarover De Standaard bericht. Van Besien raakte als Vlaams lijstduwer in Antwerpen niet herkozen.

Een ander pijnpunt volgens Van Besien is dat Groen zich te veel als een klimaatpartij profileerde, voor de hogere middenklasse, en te weinig als een sociale partij, voor de lagere middenklasse en alles wat daaronder zit. “‘Heb je poen, stem dan groen.’ Op dit asociale beeld is te weinig antwoord gekomen. Het flirten met een groen-blauwe as hielp hier niet bij.”

Namen laat de oud-voorzitter niet vallen, maar het is duidelijk dat Van Besien vooral zijn Antwerpse gouwgenoten Meyrem Almaci en Kristof Calvo viseert. Het duo dat tijdens de laatste campagnemaand bijna alle aandacht naar zich toe trok. Als het over de blauw-groene as ging, werd vooral gekeken naar het blauw-groene Mechelen van Calvo.

Onhandig

Van Besien duwt waar het pijn doet, zoveel is zeker. Zelf wil hij geen commentaar meer kwijt. Zijn boodschap zal deel uitmaken van een interne analyse van de verkiezingen, klinkt het bemeten op het partijhoofdkwartier.

Off the record wordt op een aantal plaatsen in de partij gevloekt over de demarche van Van Besien. Hij had moeten weten dat zijn mail vroeg of laat op straat zou belanden. “We moeten evalueren, maar doen dat het best intern”, reageert Vlaams Parlementslid Elisabeth Meuleman. “Het is belangrijk om eensgezind naar buiten te blijven komen.”

“Wouter heeft dingen geschreven waar ik het eens mee ben en dingen waar ik het oneens mee ben. Maar ik ga geen kwaad woord over hem zeggen: hij is de voorzitter die me in de Kamer heeft gebracht”, vult Calvo aan.

Sommige partijgenoten zien in de mail een manoeuvre van Van Besien om toch zijn ‘gelijk’ te halen. Er wordt verwezen naar de gemeenteraadsverkiezingen in Antwerpen. Met 18 procent van de stemmen behaalde de partij een degelijk score. Maar burgemeester Bart De Wever (N-VA) onttronen – het doel – lukte niet. Kopman Van Besien werd er intern op afgerekend. Een groen politicus: “Maanden moeten aanhoren dat Almaci het sowieso beter had gedaan, is niet leuk.”

Elders ziet men het omgekeerd. Van Besien heeft z’n kans verkwanseld in ‘t Stad. “Hij telde al een tijdje niet meer mee aan de top van de partij”, zegt een prominente groene. “En nu komt hij met een nota die niet eens besproken is.”

Fall-out

Vraag is hoe Groen nu zal omgaan met de nederlaag en de fall-out daarvan. Intern wil men er alles aan doen om een stammenoorlog te vermijden. Tegelijk is wel duidelijk dat er lessen moeten getrokken worden uit deze kiescampagne. 

Wat extra druk op de ketel zet, is dat Groen misschien wel voor haar eerste regeringsdeelname sinds de eeuwwisseling staat. Aangezien de machtsverhoudingen federaal zo complex zijn, bestaat de kans dat de partij straks mee aan de onderhandelingstafel komt. De partij houdt rekening met een paars-groene coalitie, eventueel aangevuld met CD&V. 

Dan is het zaak dat de partijtop zijn zaken op orde heeft. “We willen niet zomaar meedoen om te depanneren”, zegt Kamerlid Wouter De Vriendt. “Maar om duidelijk onze visie te realiseren, op klimaatvlak én sociaal-economisch vlak. Er is een socialer en zorgzamer beleid nodig, alleen willen CD&V en Open Vld dat op dit ogenblik niet inzien. Anders zal Vlaams Belang alleen maar groter worden.”