Direct naar artikelinhoud
Europese UnieTop in Brussel

Europese leiders bikkelen voort om topfuncties

Jean-Claude Juncker neemt afscheid als Europees Commissie­voorzitter. De strijd om zijn opvolging ligt opeens weer helemaal open. Beeld Photo News

De kans slinkt dat de Duitse christendemocraat Manfred Weber de nieuwe voorzitter van de Europese Commissie wordt. Intussen maakt ontslagnemend premier Charles Michel (MR) wel een waterkans om een Europese topjob binnen te halen. Donderdagnacht zijn de onderhandelingen over de topjobs in de Europese instellingen voorlopig op niets uitgelopen. Diplomatieke bronnen melden dat er een nieuwe poging zal worden ondernomen op een extra top op 30 juni.

Europese regeringsleiders en partijen kwamen gisteravond samen in Brussel om een aantal topfuncties in te vullen. De belangrijkste is die van Europees Commissievoorzitter, tot nu toe bekleed door Jean-Claude Juncker van de christendemocratische Europese Volkspartij (EVP). Lange tijd leek het dat de Duitse christendemocraat Manfred Weber hem zou opvolgen. Maar gisteren werd duidelijk dat hij onvoldoende politieke steun heeft.

De EVP moet zich nu beraden of ze ondanks de scepsis vasthoudt aan Webers kandidatuur of een partijgenoot naar voren schuift. Bij aankomst in Brussel wees bondskanselier Merkel erop dat er nog ‘een reeks problemen’ bestaat over de benoemingen. “Het kan zijn dat we er vandaag niet uitkomen. Dat is niet zo’n ramp, we hebben nog wel een paar dagen.” Ook de Franse president Macron opperde dat uitstel tot begin juli waarschijnlijk is. “Het is makkelijker om de paus te verkiezen dan deze banen in te vullen”, grapte de Ierse premier Varadkar.

Wordt Michel het of niet?

Lees het meest recente nieuws over wie welke topjob krijgt op demorgen.be

Gevraagd naar de kansen van haar landgenoot Weber – die ze tot nog toe steeds steunde – antwoordde Merkel dat ook de voorkeur van het Europees Parlement gerespecteerd moet worden. Een voordracht van de leiders die daar niet aan voldoet is voor haar ‘niet acceptabel’. Merkel weet dat Weber momenteel niet kan rekenen op de vereiste steun van een meerderheid van het parlement. Ook onder de leiders zijn er verschillende – onder wie Macron – die Weber niet als Commissievoorzitter willen.

Spoedoverleg voorafgaand aan de EU-top tussen Merkel, Marcon en EU-president Tusk bracht alvast geen doorbraak. “Gisteren was ik voorzichtig optimistisch over een akkoord, nu ben meer voorzichtig dan optimistisch”, zei Tusk na afloop van dit onderonsje.

Betrokkenen verwachten dat de EVP op zoek gaat naar een andere christendemocratische kandidaat, de namen van Wereldbankdirecteur Georgieva en IMF-baas Lagarde gaan rond. Problematisch is dat de EVP daarmee wel het systeem van de Spitzenkandidaten – één van de lijsttrekkers van de Europese partijen wordt Commissievoorzitter – moet laten vallen. Het is immers onwaarschijnlijk dat de EVP de sociaaldemocratische ‘Spitz’ Timmermans of de liberale commissaris Vestager zou steunen. Een extra top op 1 juli kan alsnog een oplossing bieden. 

In voetsporen Van Rompuy?

Naast een nieuwe Commissievoorzitter moeten de leiders trouwens ook een nieuwe voorzitter van de ECB, van het Europees Parlement, een nieuwe EU-buitenlandchef en EU-president aanduiden. Dat pakket moet evenwichtig zijn tussen de politieke partijen, de grote en kleine lidstaten, en mannen en vrouwen.

Verrassend genoeg denkt Europees president Donald Tusk eraan om onze landgenoot en ontslagnemend premier Charles Michel (MR) voor te dragen als zijn opvolger. Die zou daarmee in de voetsporen kunnen treden van voormalig EU-president Herman Van Rompuy (CD&V). De voorbije dagen zou Tusk zijn naam hebben afgetoetst bij de andere Europese staatshoofden en regeringsleiders. Of dat goed nieuws is voor Michel, valt moeilijk in te schatten. Bij de invulling van een topjob geldt vaak het devies dat wie te vroeg wordt genoemd het uiteindelijk niet haalt.