Vlaams Belang claimt bestuurszitje bij gelijkekansencentrum Unia

Een extreemrechtse partij krijgt straks allicht een vinger in de pap bij een instituut dat strijdt tegen racisme en discriminatie. Vandaag vergaderen de fractieleiders van het Vlaams Parlement over de samenstelling van de raad van bestuur van gelijkekansencentrum Unia.

Ook Vlaams Belang heeft recht op een zitje, zo blijkt uit een voorbereidend document dat deze krant kon inkijken. Maatstaf is immers hoe groot de partijen zijn in het Parlement. N-VA behoudt vanuit het Vlaams Parlement twee vertegenwoordigers bij Unia, CD&V één. Open Vld verliest een zitje.

‘Inquisitie-instrument’

Vlaams Belang en Unia zijn water en vuur. De partij pleit in haar programma expliciet voor de afschaffing van het ‘inquisitie-instrument’. Bovendien kondigde Unia al aan zich burgerlijke partij te stellen in de zaak tegen Dries Van Langenhove, die verkozen raakte op een lijst van Vlaams Belang.

Ook N-VA toonde zich al erg kritisch tegenover Unia. In 2014 ontstond een rel toen N-VA Matthias Storme, de Leuvense academicus die discriminatie “een mensenrecht” noemt, naar de bestuursraad van Unia stuurde. “Pure sabotage”, oordeelde Johan Leman. Hij is de voormalige directeur van het Centrum voor Gelijkheid van Kansen en voor Racismebestrijding, de voorloper van Unia. Nu zullen wellicht drie van de vier zitjes vanuit het Vlaams Parlement bezet worden door tegenstanders van het instituut.

Anti-Vlaams

De raad van bestuur van Unia bestaat uit 21 zitjes. Vier daarvan worden aangeduid door het Vlaams Parlement, tien door de Kamer. De rest komt uit de andere deelstaatparlementen. Partijen mogen kandidaten voordragen, maar parlementsleden en kabinetsmedewerkers vallen uit de boot. Het gaat om een mandaat van zes jaar, dat in oktober 2020 van start gaat. In het verleden paste Vlaams Belang vaak zelf om kandidaten aan te leveren. Nu eist de partij het zitje op.

Chris Janssens, Vlaams fractieleider voor Vlaams Belang, benadrukt: “Wij trekken de bestaansreden, het functioneren en het draagvlak van dit zogenaamde gelijkekansencentrum in twijfel. Selectieve verontwaardiging – doorgaans pro-allochtoon en anti-Vlaams geïnspireerd – is het handelsmerk geworden van Unia en zijn directeur.”

‘Verkiezingsuitslag respecteren’

De vraag is of Vlaams Belang zwaar kan wegen op de besluitvorming. “Het gaat om slechts één zitje op de 21", zegt Unia-directrice Els Keytsman. “Bovendien kan je Unia zelfs van binnenuit niet zomaar afschaffen. Europa bepaalt dat ons land zo’n instelling moet hebben.”

N-VA zegt als enige ondubbelzinnig dat de huidige procedure gevolgd moet worden, de andere partijen reageren afwachtend. “De aanwezigheid van het Vlaams Belang in een instelling die racisme wil bestrijden, slaat als een tang op een varken”, zegt Groen-fractieleider Björn Rzoska. “Maar we moeten wel de verkiezingsuitslag respecteren.” Groen, Open Vld, CD&V en sp.a beraden zich vanmorgen over de kwestie.

Er gaan stemmen op om voortaan de procedure van het federaal parlement te volgen. Daar worden vertegenwoordigers gezocht via een open oproep, en kan in principe iedereen zich kandidaat stellen. Daarna wordt in de praktijk een politieke deal gesloten, waarbij de partijen onderling afspreken welke kandidaten ze naar de raad van bestuur sturen.