Nieuwe automodellen stoten opnieuw meer CO2 uit

De stijging is af te leiden uit de voorlopige cijfers van het EEA voor de nieuwe personenauto's en bestelwagens die in 2018 ingeschreven zijn in de EU en IJsland.

Van 2010 tot 2016 daalde de  gemiddelde uitstoot nog gestaag met bijna 22 gram CO2/km. Maar in 2017 begon die weer te licht te stijgen, met 0,4 gram CO2/km. Uit de  cijfers van de EEA blijkt nu dat die trend zich in 2018 heeft doorgezet met een bijkomende stijging van 2 gram CO2/km. 

Ook bestelwagens lijken nu voor het eerst die trend te volgen. Een nieuwe bestelwagen in de EU stootte in 2018 gemiddeld 158,1 gram CO2/km uit. Dat is 2 gram meer dan in 2017. 

De verschuiving van diesel naar benzine speelt een rol bij de stijging van de uitstoot, zegt de EEA. Maar tegelijk verkleint ook de kloof tussen de twee brandstoffen: een gemiddelde nieuwe benzinewagen stoot nu maar 2 gram meer uit dan de dieselvariant, het kleinste verschil in de afgelopen vijf jaar. 

Ook het succes van SUV’s - sport utility vehicles, luxeauto's met vierwielaandrijving - doet de gemiddelde uitstoot stijgen. De SUV's zijn inmiddels goed voor 1 op de 3 verkochte modellen en de auto’s zijn meestal zwaarder, beschikken over zwaardere motoren en zijn minder aerodynamisch, allemaal factoren waardoor het brandstofverbruik toeneemt. De gemiddelde SUV stoot 133 gram uit, terwijl de uitstoot van andere benzinewagens met 120 gram een stuk lager ligt.

De verkoop van elektrische wagens steeg vorig jaar wel met 50 procent, maar het marktaandeel blijft klein: het steeg van 1,5 procent in 2017 naar 2 procent. Daar moet dringend verandering in komen als de EU haar eigen doelstelling wil halen van gemiddeld 95 gram CO2/km in 2021, zo zegt het EEA.

Voor bestelwagens zijn de factoren die bijdragen tot de stijging complexer, met onder meer een toename in de gemiddelde massa, het gemiddelde motorvermogen en de omvang van de voertuigen. Ook hier won benzine terrein tegenover diesel, maar diesels domineren nog volop de markt met bijna 95 procent van de nieuw verkochte modellen.

Uitstootloze of uitstootarme bestelwagens maken net als in 2017 amper 1,7 procent van het wagenpark uit. Ook hier moet een sterke inhaalbeweging komen als de EU volgend jaar haar doelstelling van 147 gram CO2/km wil halen.

In een commentaar op de cijfers van de EEA wijst de milieu- en transportorganisatie Transport & Environment (T&E) met een beschuldigende vinger naar de autofabrikanten.

Die zetten vooral in op de verkoop van SUV’s omdat die winstgevender zijn, en houden de schonere modellen achter de hand, zegt T&E.

"Autobouwers spelen een riskant spel door moedwillig de verkoop van schonere auto’s uit te stellen en hun winst uit de verkoop van SUV’s te maximaliseren", zei Julia Poliscanova volgens het persbureau IPS. "Het valt misschien goed bij hun aandeelhouders, maar het is een tragedie voor de planeet. Deze cijfers zijn een sterk signaal dat overheden veel krachtiger moeten optreden, met name wat betreft belastinghervorming en de uitrol van laadnetwerken." Poliscanova is verantwoordelijk voor de afdeling schone voertuigen bij T&E.

De Europese doelstellingen dwingen de fabrikanten in de volgende jaren wel om met meer elektrische modellen op de proppen te komen. Waar er in 2018 nog maar 18 modellen beschikbaar waren, stijgt dat aantal dit jaar tot 42 en tot 93 in 2021. 

"Als het aankomt op het milieu, doen de autofabrikanten enkel waar de wet ze toe verplicht”, zei Poliscanova. “En dus wachten ze allemaal tot 2020, als de CO2-standaarden van kracht worden, om voldoende oplaadbare auto's aan te bieden zodat ze in regel zijn met de Europese CO2-normen. Geholpen door goedkopere en betere batterijen, zullen ze geen moeite hebben om die aan de Europese consumenten te verkopen."