Scholen in Brasschaat gaan zelf speekseltest afnemen

Volgens An Jagers van het Koninklijk Atheneum van Brasschaat is het plan juridisch haalbaar. "Uiteraard moet de leerling wel zijn toestemming geven", zegt ze. Leerkrachten zouden de test zelf kunnen afnemen. Als de leerling weigert, mag de leerkracht de politie inschakelen.

De Vlaamse Scholierenkoepel (VSK) vindt het jammer dat de scholen bij de aanpak van een belangrijke problematiek als drugsverslaving zo sterk de focus leggen op controleren en straffen. “Wanneer een leraar denkt dat een leerling problemen heeft met drugs moet er een gesprek volgen”, zo zegt voorzitter Johan Xhonneux. “Bespreek de bezorgdheden met de leerling, kijk hoe je als school hulp kan bieden en welke begeleiding er misschien nodig is.”

“Leerlingen geven in de bevragingen van VSK regelmatig aan dat ze vinden dat verslavingen en drugs onderwerpen zijn die op school open besproken moeten kunnen worden. Als scholen heel de tijd bezig zijn met het verzamelen van bewijs en de leraren zelf politie gaan spelen door speekseltests af te nemen, zal dat de sfeer helaas op school niet echt verbeteren”, aldus Xhonneux.

VSK vindt het cruciaal dat “scholen samen met de leerkrachten, met de ouders, maar zeker ook met de leerlingen zélf duidelijke afspraken maken”. “Dan staat iedereen achter de regels, weten alle leerlingen waar ze zich aan kunnen verwachten, en kunnen de problemen die er zijn samen aangepakt worden”, klinkt het.

Lieven Boeve, topman van het katholiek onderwijs, zei in Het Nieuwsblad dat scholen autonoom beslissen over het invoeren van speekseltests. De koepel van het GO-onderwijs liet weten dat de test deel kan uitmaken van het sensibiliseringsbeleid.

Het Vlaams expertisecentrum voor Alcohol en andere Drugs (VAD) vindt het geen goede keuze om druggebruik op school aan te pakken door leerlingen aan speekseltesten te onderwerpen. “Ze zijn in principe niet onwettig, maar juridisch is het een erg complex verhaal”, zegt woordvoerster Marijs Geirnaert.

De scholen zouden zich voor hun beslissing gebaseerd hebben op een document van het VAD. “Op onze website staan juridische handvaten voor het onderwijs, waarin staat dat je als school in theorie drugtesten kan afnemen, maar dat jongeren daarvoor hun toestemming moeten geven”, zegt Geirnaert daarover. Ze voegt er echter meteen aan toe dat er erg veel grijze zones zijn, waardoor drugtesten geen goed instrument zijn voor scholen. Zo zijn juristen het oneens over de vraag of ouders hun toestemming moeten geven.

“Een tweede knelpunt is dat cannabis lang blijft hangen. Daardoor is de kans op een positieve test op dinsdag groot, bij gebruik in weekend. Maar de school heeft niet het recht om gebruik in de vrije tijd te controleren”, legt Geirnaert uit.

Het VAD benadrukt dat een school geen politiedienst is, en is daarom voorstander van een andere aanpak. “Als een jongere onder invloed in de klas zit of storend gedrag vertoont, moet de school daar een pedagogisch antwoord op geven want het is een pedagogische instelling.” De taak van een school is om vanuit een vertrouwensband gesprekken op te starten, en een begeleidend traject uit te tekenen, klinkt het.