België zwaar gebuisd voor duurzame ontwikkeling

Na de Millenniumdoelstellingen die eind 2015 vervielen, zijn de Verenigde Naties met nieuwe doelen op de proppen gekomen. SDG’s, Sustainable Development Goals of duurzame-ontwikkelingsdoelen, moeten landen richting een duurzame ontwikkeling en ontwikkelingssamenwerking in 2030 stuwen. Ook België heeft zich ertoe verbonden om die SDG’s te bereiken. Maar het voorlopige rapport is bedroevend zwak, blijkt uit onderzoek van het Federaal Planbureau. 

Van de 51 indicatoren zijn er 22 met een concreet cijfer als doel. Daarvan lijken er liefst 17 niet te slagen, 4 wel, 1 is onbepaald. Van de 29 overige indicatoren evolueren er 11 in de goede richting, 6 helemaal niet. Goede vakken zijn onder meer blootstelling aan fijnstof, olieverontreiniging, zee-oppervlakte in Natura 2000-gebied en veiligheidsgevoel in de openbare ruimte. Bij de buisvakken vinden we dan weer vrouwelijke parlementsleden, arbeidsongevallen, ontwikkelingshulp aan de minst ontwikkelde landen, dagelijkse rokers, geluidsoverlast en hernieuwbare energie.

Globaal weinig bemoedigend

Een slecht rapport dus, maar de experts van het Federaal Planbureau zijn niet helemaal verbaasd. “De evoluties liggen in de lijn van onze verwachtingen. Er zijn geen grote veranderingen in vergelijking met vorige rapporten”, zegt Jean-Maurice Frère. “Op enkele vlakken merken we vooruitgang – vooral dankzij het werk van de administraties – maar globaal blijft het weinig bemoedigend. Zonder nieuw beleid zal ons land dus heel veel doelstellingen niet halen”, vertelt collega-expert Alain Henry.

Het is net bij dat beleid dat het schoentje wringt. “Er is op federaal niveau weinig politieke impuls om rekening te houden met de SDG’s”, klinkt het bij het Planbureau. Dat is nogal eufemistisch uitgedrukt als je het volledige rapport leest. In mei 2017 werd er een nationale strategie voor duurzame ontwikkeling aangenomen, maar die werd door adviesraden als onvoldoende beoordeeld. Hoewel er weinig ambitieuze doelstellingen in werden opgenomen, werd er toch maar een klein aantal van de acties gerealiseerd. 

‘Geen prioriteit voor regering’

Er is ook nog steeds geen Federaal Plan Duurzame Ontwikkeling. Officieel is dat van 2004-2008 nog altijd geldig. “Er is wel een voorontwerp voor een plan, maar dat werd nooit goedgekeurd. Zonder is het voor de verschillende departementen moeilijk om gestroomlijnd samen te werken”, aldus Frère. Daarnaast loopt ook de integratie van de SDG’s in het beleid en in de algemene beleidsnota’s van de ministers spaak. Dat gebeurt onvoldoende, blijkt.

“De algemene conclusie is dat duurzame ontwikkeling geen prioriteit is voor de regering”, zegt Henry. “Er is echt nieuw beleid nodig als we het tij willen keren, anders halen we de doelstellingen niet.”