De man die twee weken geleden in Schaarbeek een 14-jarig meisje aanreed en zwaargewond achterliet, had een rijverbod en mocht dus niet achter het stuur zitten. En hij is niet alleen: politierechters klagen al jaren dat ze rijverbod na rijverbod moeten uitspreken voor overtreders die er zich toch niet aan houden.

De Mercurius-databank moest dat verhelpen. Door de gegevens van de rechtbank te koppelen aan de databank met rijbewijzen en nummerplaten, zou de politie meteen kunnen zien wie rondrijdt met een rijverbod. Het systeem werd al in 2011 bedacht en moest eind 2016 operationeel zijn. Sinds begin 2018 is dat ook echt het geval.

Maar de politie heeft, bijna anderhalf jaar na de lancering, nog altijd geen toegang tot de actuele gegevens. Korte rijverboden kan ze zien, maar veroordeelde doodrijders en andere verkeerscriminelen hoeven zich weinig zorgen te maken als ze voorbij een politiecontrole rijden. “Ben je echt je rijbewijs thuis vergeten, of heb je een levenslang rijverbod? Dat kunnen we niet zien”, zegt een korpschef. “Die databank kan mensenlevens redden.”

Vertraging

Met een goed werkende databank zouden ook ANPR-camera’s een signaal kunnen geven als een automobilist passeert die niet mag rijden. En wie tijdens een rijverbod geflitst wordt, kan dan ook echt gedagvaard worden.

“Voor de verkeersveiligheid is het dringend nodig om werk te maken van de automatisering”, zegt Rudi Wagelmans van de Vaste Commissie voor de Lokale Politie. “We kunnen alleen maar wijzen op de noodzaak ervan voor onze mensen op het terrein.”

De FOD Mobiliteit en FOD Justitie laten weten dat zij al anderhalf jaar klaar zijn met hun deel van het werk. Het is de federale politie die instaat voor de technische ontwikkeling of aankoop van software om agenten toe te laten de databank te kunnen raadplegen. Maar dat is nog niet gebeurd. Ontslagnemend minister van Justitie Koen Geens (CD&V) richtte onlangs een boze brief aan de politie “met de vraag wanneer de nodige investeringen zullen gebeuren om de gegevens te ontvangen en te lezen”. “Verkeersveiligheid is deze legislatuur prioritair geweest, het automatische systeem voor de boetes is daarvan het bewijs”, zegt hij. “Justitie heeft zoals beloofd de nodige ontwikkelingen gedaan.”

De federale politie benadrukt in een reactie dat ze de tijdelijke rijverboden (tot 12 uur) en de intrekkingen tot 15 dagen wel al kan zien en dat ze momenteel volop bezig is met ‘fase 2’, zodat agenten ook de veroordelingen kunnen raadplegen. “Een aantal zaken heeft enige vertraging opgelopen, maar we zijn ermee bezig”, zegt woordvoerster Sarah Frederickx. “Zodra alles ontwikkeld is , volgt er wel nog een testfase.” In afwachting kan de politie, zoals vroeger, altijd telefonisch contact opnemen met de parketmagistraat, zegt de FOD Justitie nog.