N-VA stelt Vlaamse formatiegesprekken uit: ‘Eerst meer duidelijkheid nodig op federaal niveau’

Vlaams informateur en N-VA-partijvoorzitter Bart De Wever vindt het door de onduidelijkheid op federaal vlak “verstandig nog geen formele Vlaamse formatie op te starten in deze periode”. De Vlaamse informateur zal de komende tijd voortwerken om inhoudelijk punten van convergentie uit te klaren, blijkt uit een verklaring na afloop van het N-VA-partijbestuur.

Dit weekend zette Bart De Wever zijn werk als informateur intensief voort. Hij sprak de afgelopen weken met verschillende Vlaamse partijen over de inhoud van een mogelijk Vlaams regeerakkoord. Hij legde zelfs een eerste onderhandelingsnota voor aan sp.a, Open Vld en CD&V, niet aan Groen en Vlaams Belang.

“Uit elk gesprek met iedere partij bleek hoe zwaar de federale toestand als een slagschaduw over de Vlaamse formatie hangt. Elke partij wenst meer zekerheid over hoe de federale formatie verder kan verlopen in functie van het vertrouwen dat men moet stellen in een mogelijke Vlaamse coalitie”, stelt De Wever vast.

“Die duidelijkheid is echter nog geen stap dichterbij gekomen de afgelopen weken en dit bemoeilijkt de opdracht van de Vlaamse informateur. We vernemen dat de federale informateurs de komende weken alles op alles gaan zetten om vorderingen te maken. Dus is het verstandig nog geen formele Vlaamse formatie op te starten in deze periode. De Vlaamse informateur zal de komende tijd zeker nog verder werken om inhoudelijk punten van convergentie uit te klaren”, aldus de mededeling.

Opdracht verlengd

Koning Filip heeft ondertussen de opdracht van onderhandelaars Reynders en Vande Lanotte opnieuw verlengd, dit keer tot 29 juli. Bedoeling is dat de informateurs een preformatienota opstellen. De koning stuurde Reynders en Vande Lanotte op 30 mei het veld in om de mogelijkheden voor de vorming van een nieuwe federale regering na te gaan. 

Voorlopig zit de situatie muurvast, omdat de grootste partijen aan elke kant van de taalgrens, N-VA en PS, voorlopig niet rond de tafel gaan zitten. De N-VA wil dat wel, maar enkel als het confederalisme op tafel komt. Voor de PS kan daarvan geen sprake zijn.

De opdracht van het informateursduo werd eerder al tweemaal verlengd. Dat gebeurde ook vanmorgen. Vande Lanotte en Reynders blijven nog een maand langer aan de slag. Hun opdracht wordt anders ingevuld. Vande Lanotte: “De gesprekken nemen een belangrijke wending.”

Tot nu toe ging het vooral over wie met wie een regering wilde vormen, maar die strategie laten de informateurs nu achter zich. Er zal ook inhoudelijk worden gesproken. Een ‘preformatienota’ moet een basis vormen voor de start van de echte regeringsonderhandelingen.

Een eerste verslag volgt op 12 juli, na een ruime overlegronde. Daarna nemen de informateurs een week de tijd om een eerste nota te schrijven. Na nog eens een week volgt een tweede gespreksronde op basis van de eerste werkteksten van Vande Lanotte en Reynders. Tegen het einde van de maand volgt dan de finale tekst.

Politieke families

 De gesprekken zullen de belangrijkste uitdagingen in kaart brengen. “Van werk en sociale zekerheid, over veiligheid en migratie, tot klimaat”, zegt Reynders. Gesprekken over een nieuwe staatshervorming of confederalisme staan op dit ogenblik niet op het menu. “Daarvoor heb je een tweederdemeerderheid nodig”, zegt Reynders. “Het zal al moeilijk genoeg zijn om een gewone meerderheid (van 76 op 150 Kamerleden) te vormen om een regering op de been te brengen.”

Ook de werkmethode wordt gewijzigd. In plaats van te spreken met partijen afzonderlijk, zal er nu overleg zijn met de politieke families. Ook zal er gesproken worden per taalgroep. N-VA, die geen politieke evenknie heeft aan de overkant van de taalgrens, zal apart gehoord worden. 

Zo willen Vande Lanotte en Reynders werken aan het wederzijdse vertrouwen. “Het is nu zaak dat de politieke partijen uit hun loopgraven komen. Dan moeten ze erop kunnen rekenen dat ze niet meteen worden neergeschoten”, zegt Vande Lanotte. 

Ook met CD&V is er een apart overleg, aangezien de Franstalige zusterpartij cdH al heeft aangegeven voor de oppositie te kiezen. De formateurs zijn niet van plan de Franstalige humanisten er koste wat het kost weer bij te betrekken. “Stalken is een strafbaar feit”, zegt Vande Lanotte. “Zo wil ik mijn carrière niet eindigen. Hun positie is duidelijk.”

Loopgraven

De informateurs zijn zich bewust van hoe moeilijk hun opdracht is. “De posities liggen ver uit elkaar”, zegt Vande Lanotte. “Het is belangrijk dat de partijen die willen regeren zich thuis kunnen voelen in de werktekst die we opstellen. Maar vooral: dat ze ook de politieke wil tonen om zich te engageren. Met de eerste voorwaarde alleen komen we er niet.”

De werktekst die de informateurs opstellen is niet te nemen of te laten, benadrukt Reynders. “De tekst zal de thema’s in kaart brengen en enige richting geven”, zegt hij. “We zullen vragen aan de partijen of ze op basis daarvan de échte onderhandelingen willen aangaan. Maar om zo ver te komen hebben we zeker nog enkele weken nodig.”

Foutenmarge

De informateurs werkten de voorbije weken in alle discretie. Dat zullen ze blijven doen. In die periode hielden ze nauw contact met de mensen die de regeringsvorming op regionaal vlak leiden. “We hebben continu overleg gehad met Vlaams formateur Bart De Wever”, lichtte Vande Lanotte nog toe. Ook tijdens De Wevers reis naar Colombia volgende week, blijft het contact met N-VA intact.

Over de kansen op succes blijft Reynders stoïcijns. Hoeveel die bedragen op een schaal van 1 tot 10? Terwijl hij op de eerste persconferentie laconiek antwoordde “tussen 1 en 10”, en op tweede persconferentie “tussen de 10 en 1", luidde zijn repliek deze keer: “Laat ons zeggen 5 op 10, met een foutenmarge van 5 punten op 10.”