De lichtgevende zeevonk is terug: "Een van de mooiste fenomenen die je kan zien aan onze kust"
De voorbije dagen was de mysterieuze blauwe gloed van de zeevonk weer te zien aan onze kust. “De zeevonk is een alg”, zegt marien bioloog Jan Seys. “Ook de komende dagen blijven de omstandigheden goed om het prachtige verschijnsel te zien.”
De zeevonk keert bijna elke zomer weer, tenminste als de omstandigheden goed zijn. De optimale voorwaarden zijn: zwoel weer dat minstens enkele dagen aanhoudt, een rustige zee met weinig wind en zwak maanlicht.
“Je hebt inderdaad wat geluk nodig”, weet Jan Seys van het Vlaams Instituut voor de Zee (VLIZ). “En je moet de juiste periode hebben. Van half mei tot in augustus. Maar als ze er is, kan ze zich ook massaal ontwikkelen.”
Als het blauwe lampje van een laptop
Marien bioloog Seys spreekt in “De wereld vandaag” op Radio 1 vol ontzag over het natuurfenomeen. “Het is een van de allermooiste dingen die je kan zien aan zee. Het is een eencellige alg, ongeveer een millimeter groot. De zeevonk geeft licht zonder elektriciteit te gebruiken. Door een chemische reactie geeft ze een soort lichtvonk af."
"Ik vergelijk het graag met het blauwe lampje van een laptop, een soort mooi en helder blauw. Meestal blauw, want het kan zich soms ook groen of zalmroze vertonen. Het effect wordt in werking gezet door beweging van het water. Het lijkt een soort schrikreactie, maar in werkelijkheid is het een beschermingsmechanisme. De algen brengen vissen of andere roofdieren in de war door het oplichtend fenomeen.”
“Elke beweging is goed om het effect te creëren. Je ziet het in de bewegende branding, voor de boeg van een jacht of als je erdoor zwemt. Doe geen moeite, overdag zie je het niet. Ga naar het strand bij volstrekte duisternis. Roer in het water of gooi er een steen in. Het kan zelfs gebeuren dat ze aan je schoenen blijven hangen. Je voetstappen kunnen dan zelfs blauwe sporen nalaten in het zand."
"Wie wel eens met een zeilboot uitvaart, heeft het fenomeen al vaker gezien. Het kan zelfs in een boot opduiken wanneer het toilet wordt doorgespoeld met zeewater. Maar het mooiste is om erin te zwemmen. Eén keer heb ik het meegemaakt. Het is alsof je in een blauwe sterrenhemel zwemt.”
Omstandigheden zijn de komende dagen optimaal
De Nederlandse Twitter-account @ZeevonkAlert houdt volgers op de hoogte van het verschijnen van de zeevonk. Ze tweette gisteren: “Magisch! We kregen vannacht meldingen uit Knokke tot Terschelling en (bijna) alles ertussenin.” De zeevonk is de voorbije dagen in Nieuwpoort en Knokke gesignaleerd, maar duidelijk veel meer in Nederland.
Jan Seys: “Waarschijnlijk was er nog te veel zeebries en zat de aflandige wind bij ons niet goed. Maar verder zijn de omstandigheden optimaal om de komende dagen de blauwe gloed te zien. Blijf dus uitkijken. Soms vragen mensen in het binnenland me wanneer ze naar de kust moeten komen om het verschijnsel te zien. Helaas zijn voorspellingen heel moeilijk omdat het meestal plots links en rechts opduikt. De zeevonk is nu eenmaal geen weerkundig fenomeen.”
Uit het archief: "Zeevonk doet zee oplichten" uit "Het Journaal" van 23 juni 2010:
Beluister hieronder het volledige gesprek met Jan Seys in "De wereld vandaag":