Direct naar artikelinhoud
NAVO

Nucleair ontwapeningsverdrag op de helling: Rusland ‘niet van plan om raketten in Europa te plaatsen, tenzij VS dat doen’

Jens Stoltenberg, de secretaris-generaal van de NAVO, sprak na afloop van de Raad zijn bezorgdheid uit.Beeld EPA

Rusland is niet van plan om na het beëindigen van het INF-verdrag opnieuw raketsystemen in Europa te plaatsen, tenzij de VS dat wel zullen doen. Dat heeft de permanente Russische afvaardiging bij de NAVO vrijdag laten weten na afloop van de NAVO-Rusland Raad. Jens Stoltenberg, secretaris-generaal van de NAVO, had eerder verklaard dat het moeilijk wordt om het verdrag te redden.

“We zijn niet van plan dergelijke wapens te plaatsen in Europa en in andere regio’s waar geen Amerikaanse korte- en middellangeafstandsraketten opgesteld staan of zullen worden opgesteld”, zo staat in de Russische mededeling.

De ambassadeurs van de NAVO hebben vrijdag met hun Russische collega samengezeten om de onderlinge relaties te bespreken. Een van de hoofdthema’s op de vergadering was het INF-verdrag (Intermediate Range Nuclear Forces of nucleaire middellangeafstandssystemen) uit 1987, dat Washington en Moskou verplichtte om al hun kernraketten en kruisraketten te vernietigen die een reikwijdte tussen 500 en 5.500 kilometer hadden.

Washington beschuldigt Moskou ervan het INF-verdrag te schenden door de ontwikkeling van het raketsysteem SSC-8. De VS kondigden daarom in februari formeel aan zich uit het verdrag terug te trekken indien Moskou tegen 2 augustus niet aan de voorwaarden van het verdrag voldoet. Daarop heeft Rusland ook zijn terugtrekking aangekondigd.

‘Geen enkel teken van wil’

Stoltenberg benadrukte vrijdag na afloop van het overleg dat de verdragsorganisatie Rusland als de belangrijkste verantwoordelijke ziet voor de crisis rond het INF-verdrag. “De reden dat het verdrag in gevaar is, zijn de Russische schendingen”, aldus Stoltenberg. Volgens hem heeft Rusland “geen enkel teken van wil” getoond, dat erop wijst dat het land het verdrag zou willen naleven.

“Onze focus ligt nog altijd op het redden van het verdrag. Maar ik geef toe dat de waarschijnlijkheid dat dit gebeurt dag na dag afneemt.”

“Er is nog altijd tijd om het verdrag te redden, als Rusland het naleeft”, aldus Stoltenberg. “Er zijn nog vier weken te gaan” voor de deadline van 2 augustus. Hij benadrukt dat het wel degelijk mogelijk is om het raketsysteem op een termijn van enkele weken te vernietigen. Stoltenberg stelt dat dit namelijk al gebeurde in 1987, na de ondertekening van het INF-verdrag.

De secretaris-generaal onderstreepte tot slot nogmaals het belang van het INF-verdrag. “Dit verdrag is een hoeksteen. Dat het in gevaar is, is een extreem ernstige zaak op het vlak van wapencontrole. Het kan ook de geloofwaardigheid van andere wapenverdragen ondermijnen als we aanvaarden dat dit wordt geschonden.” 

‘Niet gerechtvaardigd’

Rusland schuift de schuld van zich af en wijst erop dat de VS als eerste hadden aangekondigd zich terug te trekken uit de overeenkomst. “De bijeenkomst van de NAVO-Rusland Raad focuste op de veiligheidssituatie in Europa, in de context van de door de VS aangekondigde terugtrekking uit het INF-verdrag op 2 augustus”, zo staat in de mededeling. “De pogingen om Rusland de schuld te geven voor het ter ziele gaan van INF zijn niet gerechtvaardigd.”