Vergrijzing Belgische bevolking kost 17 miljard extra tegen 2040
Tegen 2040 gaat de verouderende bevolking bijna vier procentpunt extra kosten van onze welvaart. Dat heeft de Studiecommissie voor de Vergrijzing berekend. In geld van vandaag gaat het om een bedrag van 17 miljard euro.
Elk jaar berekent de Studiecommissie voor de Vergrijzing hoeveel de vergrijzing van de bevolking op lange termijn zal kosten. Het gaat dan niet alleen om de stijgende kosten van de pensioenen, ook om de hogere uitgaven voor de gezondheidszorg.
Op dit moment gaat 25,2 procent van het bruto binnenlands product (bbp) naar sociale uitgaven zoals pensioenen, gezondheidszorg, arbeidsongeschiktheid, werkloosheid en kinderbijslag. Met andere woorden: een kwart van de welvaart die in ons land gecreëerd wordt, gaat naar de sociale zekerheid. Tegen 2040 zullen die kosten oplopen tot 29,1 procent van het bbp. "We gaan ervan uit dat we tegen dan 3,8 procent van ons bbp extra moeten beschikbaar hebben om die vergrijzing te kunnen betalen", zegt Johan Van Gompel, voorzitter van de Vergrijzingscommissie. "In geld van vandaag gaat het om ruim 17 miljard."
Als die productiviteitsgroei tegen 2070 lager komt te liggen, dan zullen de kosten van de vergrijzing dubbel zo hoog liggen als ingeschat in ons basisscenario
Piek in 2040
De budgettaire impact van de vergrijzing zal zijn hoogtepunt bereiken in 2040. Nadien zullen de kosten weer dalen tot 27,6 procent van het bbp in 2070, het laatste jaar waarover de commissie projecties maakt. Maar belangrijk is wel hoe productief we blijven, hoeveel we per uur extra produceren aan goederen en diensten en hoe sterk onze economie op lange termijn blijft groeien. In het basisscenario gaat de commissie uit van een productiviteitsgroei van 1,2 procent per jaar (1,5 procent per jaar vanaf 2045). "Maar als die productiviteitsgroei tegen 2070 gemiddeld per jaar wat lager komt te liggen, dan zullen de kosten van de vergrijzing dubbel zo hoog liggen als ingeschat in ons basisscenario", waarschuwt Van Gompel.
Pensioenen zijn veruit de grootste uitgavenpost van de sociale zekerheid. Nu al gaat 10,7 procent van het bbp naar pensioenen. Bovendien is het de categorie die samen met de gezondheidszorg het sterkst groeit. In 2040 zal 13 procent van het bbp besteed worden aan pensioenen, in 2070 12,5 procent.
De vergrijzingskosten komen grotendeels voor de rekening van de federale overheid, die het leeuwendeel van de pensioen- en gezondheidsuitgaven betaalt. Voor de regionale overheden worden de hogere uitgaven voor de sociale zekerheid bijna geneutraliseerd door de lagere kosten voor de kinderbijslag en andere sociale uitgaven.
Herbekijk hieronder de reportage in "Het Journaal":
