‘Nieuwe ‘Mulan’ voelt alsof Disney met een grote rode vlag zwaait in zijn wanhopige poging op succes’

In tegenstelling tot de originele animatiefilm uit 1998, lijkt de versie 2.0 het zonder liedjes, zonder love interest en zonder sidekick te doen. De ene voorspelt een feministische actiefilm, de ander een patriottisch pamflet voor China.

Mulan was de eerste Aziatische Disney-prinses, in een verhaal dat losjes was gebaseerd op de Chinese legende van Hua Mulan. De heroïsche vrouw ging het leger in om het land te beschermen tegen de Xiong Nu en deed zich daarom voor als man. In de tekenfilm kreeg ze de hulp van het dommige draakje Mushu (met de stem van Eddie Murphy) en legerkapitein Li Shang. Die twee komen niet meer voor in de nieuwe verfilming.

Mushu moet allicht wijken omdat de Chinezen er een grove stereotypering in zien en Disney gebruikte alle recente remakes om zulke kantjes eraf te vijlen. Dat ook de love interest moet wijken, past in de hedendaagse strategie van de studio. Met verhalen over sterke meisjes die hun mannetje staan. Zonder man.

Lucratieve markt

De eerste trailer suggereert alvast dat de nieuwe Mulan zich vooral zal concentreren op de jonge vrouw die in het leger gaat en zich zo afzet tegen de traditionele verwachtingen over huwelijk en gezin. Voor de titelrol werd de in China populaire actrice Liu Yifei aangetrokken. Allicht schuilt ook daarin de andere waarheid van deze remake.

Disney probeert al langer voet aan de grond te krijgen op die lucratieve markt. Zo opende het in 2016 een Disneyland in Sjanghai, aangepast aan de culturele wensen van het regime. Wetend dat de Chinese bioscoopmarkt blijft groeien in tegenstelling tot die in het Westen, en dat de lokale autoriteiten per jaar maar 34 westerse films toelaten, lijkt deze Mulan een strategische zet om een plaatsje in die lijst te verzekeren.

“De getekende Mulan werd in China als een lelijk meisje geïnterpreteerd”, zegt Liesje Geyskens, docent modern Chinees aan de KU Leuven. “Wat dat betreft, merk ik wel vaker dat mijn Chinese collega’s en ik er een andere mening op nahouden van wat schoonheid is. Liu Yifei vinden ze wél een mooie vrouw, bovendien is ze in China geboren. Voor hen is het een bevestiging dat Disney moeite doet om niet te casten op basis van de westerse standaard. De gewone Chinees gaat het geweldig vinden dat zo’n groot Amerikaans bedrijf daarmee bezig is. Bij hen leeft het gevoel dat Chinezen in het Westen steevast lelijk, achterlijk, autoritair en stereotiep worden voorgesteld.” Ziedaar dus exit Mushu en Li Shang.

Rode vlag

Toch was die ‘lelijke’ Mulan niet de enige reden waarom de film in 1998 flopte aan de Chinese box office. In diezelfde periode kwam de Amerikaanse studio er serieus in opspraak omdat het de dalailamafilm Kundun van Martin Scorsese mee had gefinancierd. Dat leidde zelfs tot een totale boycot van Disney door de Chinese overheid. Die plooien zijn intussen gladgestreken, maar zo’n flop wil men natuurlijk liever vermijden.

Om van Mulan een grauwere actiefilm te maken, past ook in de Chinese traditie. De legende werd in eigen land al vaak succesvol verfilmd, maar met de focus op de strijd en de tragische kant van het verhaal. Dat verklaart allicht waarom de aanstekelijke liedjes nu worden gewipt. “Zelfs mijn eigen kinderen zijn daar boos om”, verklapte regisseuse Niki Caro daar al over. Maar alles om de Chinezen te vriend te houden.

Al vinden sommigen die toegevingen ook bijzonder hypocriet. “Het voelt aan alsof Disney met een grote rode vlag zwaait in zijn wanhopige poging op succes”, schrijft Jingan Young in The Guardian. “Voor zij die geloven in democratie en vrijheid laat dit een wat zure smaak achter.”

Mulan komt op 20 maart 2020 in de bioscoop.