Duitsland moet echtgenote van IS-strijder en hun kinderen terughalen
Een Berlijns gerechtshof heeft besloten dat het Duitse ministerie van Buitenlandse Zaken een vrouw en drie kinderen van een IS-strijder moet terughalen uit Syrië.
De familie van de verdachte IS-strijder had het ministerie aangeklaagd, dat eerder weigerde om naast de kinderen ook de vrouw te repatriëren. Het is de eerste keer dat een Duitse rechter oordeelt over zo’n zaak. De moeder en drie kinderen verblijven op dit moment in Noord-Syrië, waar ze net als duizenden andere (voormalige) IS-leden in Koerdische vluchtelingenkampen verblijven. De leefomstandigheden in de kampen zijn erbarmelijk.
De moeder is afkomstig uit de Noord-Duitse deelstaat Nedersaksen. Haar kinderen zijn acht, zeven en twee jaar oud. Samen met haar man verliet ze Duitsland in 2014 om zich aan te sluiten bij Islamitische Staat, dat toen grote delen van Syrië en Irak bezette. Naar schatting vertrokken er meer dan duizend Duitsers naar die regio om te vechten voor IS. Ongeveer een derde van de Duitse IS-strijders verblijft nog in Syrië of Irak en een derde is teruggekeerd. Van de overige strijders denkt de Duitse overheid dat ze overleden zijn in het strijdgewoel.
Het debat over de terugkeer van IS-strijders wakkerde aan toen de Amerikaanse president Donald Trump in februari twitterde dat Frankrijk, Groot-Brittannië, Duitsland en de andere Europese landen hun IS-strijders terug moeten halen, zodat ze konden worden berecht in hun geboorteland.
Risico
Duitsland is bereid om mee te werken aan het terughalen van IS-strijders. Al deed het Duitse ministerie van Justitie in april wel een wetsvoorstel waarin stond dat de nationaliteit van IS-strijders, die oud genoeg zijn, een tweede nationaliteit hebben en van plan zijn om in de toekomst te vechten voor IS, wordt afgenomen. Die wet heeft geen betrekking op het gezin in kwestie, omdat het gezin in een vluchtelingenkamp zit.
De Duitse overheid was altijd al bereid om de drie kinderen terug te halen, maar vond het risico om de moeder ook naar Duitsland te halen te groot. Een Berlijnse rechtbank heeft daar nu een stokje voor gestoken. Met de uitspraak van de rechter boekt de familie van het gezin een uniek succes.
Er zijn meer families die de Duitse staat aanklagen om vaart te zetten achter het terughalen van IS-vrouwen en kinderen. Ook in andere Europese landen, waaronder Frankrijk, lopen dit soort zaken. Frankrijk haalde begin juni twaalf Franse en twee Nederlandse IS-kinderen terug. Nederland werkte mee aan deze repatriëring, maar voert geen actief terughaalbeleid.