Deze 4 grootmachten komt Frankrijk tegen in de wedloop om dominantie in de ruimte

De ruimte lijkt een nieuwe plaats waar verschillende landen zich militair willen profileren. Waarom is het zo belangrijk om ook daar militair actief te zijn?

Vorig jaar kondigde de Amerikaanse president Donald Trump aan dat er een zesde entiteit komt in het leger van de VS, "Space Force" genaamd. "Amerika moet niet alleen aanwezig zijn in de ruimte, Amerika moet domineren in de ruimte", zei Trump.

De president benadrukt dat de nieuwe ruimte-entiteit niet enkel de Amerikaanse identiteit moet versterken, maar ook de nationale veiligheid. “Het was een belangrijke politieke beslissing van Amerika”,  verklaart Koen Puimege, managing-director van Antwerp Space. “Tot voor kort werd ruimtevaart vooral beoefend door instanties als de NASA en de Europese tegenhanger de ESA. Dat zijn wetenschappelijke instellingen die vredelievende doeleinden nastreven. Maar met deze nieuwe militaire instelling, die naast de marine en luchtmacht zal staan als landsverdediging in de ruimte, geeft Amerika een erg belangrijk signaal aan de wereld."

De wedloop tussen de Russen en de Amerikanen in de ruimte is al lang aan de gang. In de beginjaren was de Sovjet-Unie erg succesvol. Die stuurde de eerste satelliet in een baan rond de aarde, de eerste man in de ruimte en liet de eerste ruimtewandeling plaatsvinden.

Voor de Amerikanen was het toen dus ontzettend belangrijk om op de maan de eerste te zijn, wat hen uiteindelijk ook is gelukt, met de maanlanding in 1969.

Maar de Russen blijven investeren in de ruimte. Zo lanceerden ze gisteren samen met de Duitsers een telescoop om het heelal in kaart te brengen. En eind vorig jaar lieten de Russen weten dat ze overwegen om met een nieuwe maanmissie na te gaan of de Amerikanen er wel echt zijn geweest. 

Maar volgens Puimege hebben de Russen nu onvoldoende middelen om de strijd aan te gaan met de andere landen die de ruimte proberen te domineren.

"Rusland speelt historisch gezien een belangrijke rol in de ruimtevaart, maar vandaag hebben ze te weinig economische macht om daar een prioriteit van te maken", aldus Puimege. "Ze komen wel met verschillende initiatieven naar buiten, maar hebben niet de middelen om te concurreren met de Amerikaanse infrastructuur in de ruimte."

Ook China blijft niet achter in de verkenning van de ruimte. Zo stuurde China eind vorig jaar een maanlander naar de achterkant van de maan. Zij zijn de eerste ooit die een onbemand ruimtetuig op die zijde van de maan hebben gezet, de kant die we vanop aarde nooit te zien krijgen.

China heeft veel minder ervaring met ruimtereizen dan de Amerikanen en de Russen, maar het land probeert een inhaalbeweging te maken. "China is enorm veel geld aan het pompen in de ruimtevaart. Maar wat ze doen is niet altijd geweten", vertelt Puimege. "China lanceert een veelvoud aan satellieten ten opzichte van vroeger en wat die satellieten in de ruimte doen is niet altijd duidelijk." China hoopt met haar initiatieven te tonen dat het op weg is om een volwaardige ruimtenatie te worden.

Daarnaast wil India zich in de ruimte profileren. Tegen 2022 wil het land een man of vrouw in de ruimte brengen. Na de Verenigde Staten, Rusland, en China zal India dan de vierde natie zijn die dat met eigen technologie kan. India heeft bovendien met succes een ruimtecabine getest die mensen kan vervoeren.

"India heeft al zo’n twintig jaar een ruimtevaartprogramma en dat is sterk aan het groeien", weet Puimege. "Ze hebben eigen lanceringsmogelijkheden en onder meer de raketten die ze lanceren, hebben een vrij grote draagwijdte. Maar wat hun satellieten in de ruimte doen, is ook niet altijd duidelijk. Vermoedelijk zitten er ook een paar tussen die aan spionage doen."

Bovendien kan er niet worden opgetreden tegen overtredingen in de ruimte. "Er bestaat geen internationale rechtspraak op het gebruik van de ruimte", weet Puimege. "Elke staat is vrij om te doen wat hij wil. Er bestaat, voor zover ik weet, ook geen ethische commissie en dat vind ik alarmerend."

"Opmerkelijk is dat China een tijd geleden heeft aangetoond dat ze vanop aarde satellieten kunnen vernietigen", zegt Puimege. "Het was een provocatie van China waarmee ze aantonen dat ze bijvoorbeeld telecommunicatiesatellieten van andere naties als Amerika kunnen vernietigen.  Wat onmiddellijk een effect zou kunnen hebben op bijvoorbeeld mobiele netwerken op aarde. China heeft duidelijk aangetoond dat ze hiertoe in staat zijn, maar hopelijk wordt het nooit gebruikt", aldus Puimege.

Het is dus logisch dat er ook reactie komt van Europa en dat Frankijk zich in deze strijd wil aansluiten. 

Aansluitend heeft ook de NAVO vorige maand een ruimtevaart­programma aangekondigd. "We moeten waakzaam en weerbaar zijn, ook in de ruimte", motiveerde het bondgenootschap deze beslissing.  Eind dit jaar wordt mogelijk besloten dat de ruimte een domein wordt waar de alliantie zelf actief wordt.

“Ik vermoed dat het belangrijk is om een alliantie te creëren en zo samen met staten die je vertrouwt een dergelijk programma te ontwikkelen. Op deze manier ben je ook beter op de hoogte van wat de andere landen doen en waar ze daarin staan”, besluit Puimege. 

Het wordt afwachten hoe de conflicten tussen de verschillende staten op aarde, mogelijk zullen worden uitgevochten in de ruimte. Een bijzondere evolutie om te volgen.