Brussel wordt één grote zone 30. Kan die maatregel het aantal verkeersdoden terugdringen?

In de nacht van zaterdag op zondag stierf opnieuw een voetganger in Brussel die werd aangereden door een auto. Het ongeval gebeurde nabij Rogier, de bestuurder pleegde vluchtmisdrijf. Eerder waren er ernstige ongevallen met zwakke weggebruikers in Schaarbeek en Koekelberg. 

De nieuwe Brusselse regering wil van verkeersveiligheid een prioriteit maken. Momenteel zitten de onderhandelingen tussen PS, Ecolo en Défi aan Franstalige kant, Groen, Open Vld en one.brussels - sp.a aan Nederlandstalige kant, in de laatste rechte lijn. 

Zo wil de nieuwe ploeg een zone 30 invoeren over het hele Brusselse grondgebied. Hoe lager de snelheid, hoe kleiner de kans op zware letsels bij ongevallen. Enkel op de grote doorgangswegen, zoals de kleine ring waar het laatste ongeval gebeurde, zullen uitzonderingen worden toegestaan, zo lekte uit in Le Soir en werd aan deze redactie bevestigd. 

‘Zeer goede maatregel’

“Zonder te willen vooruitlopen op het finale regeerakkoord: iedereen in Brussel beseft hoe belangrijk dit thema is”, zegt Elke Van den Brandt van Groen. Open Vld’er Sven Gatz: “Hier is nooit discussie over geweest aan de onderhandelingstafel.”

Het was Brussels minister van Mobiliteit Pascal Smet (sp.a) die het voorstel al eind 2017 op tafel legde. De regering besliste toen het idee verder te laten uitwerken in het gewestelijk mobiliteitsplan, dat het verkeersbeleid voor de komende tien jaar vastlegt. Het nieuwe regeerakkoord kleeft er ook een invoeringsdatum op: 1 januari 2021.

“Op zich is dit een zeer goede maatregel”, zegt professor duurzame mobiliteit Cathy Macharis (VUB). “Maar dit is enkel nuttig als er voldoende handhaving is.” Zonder controles en bestraffing zullen er nog steeds chauffeurs te snel rijden. Ook de weginfrastructuur is van belang: verkeersremmers en een weginrichting waarbij fietsers en voetgangers meer plaats krijgen, moeten bestuurders dwingen te vertragen.

Probleem: voor de aanleg van de straten en de snelheidscontroles zijn de gemeenten bevoegd. “De invoering van een zone 30 is een goed signaal, maar daar zit ook het zwakke punt”, zegt Pieter Fannes van burgerbeweging 1030/0 die ijvert voor meer verkeersveiligheid in Schaarbeek. “Stappen de lokale besturen mee in het verhaal?”

Een aantal hefbomen

De Brusselse onderhandelaars hebben daarom een aantal hefbomen ingebouwd. De subsidies vanuit het gewest voor lokale openbare werken zullen in eerste plaats gericht worden op de heraanleg van gevaarlijke kruispunten. Bovendien dreigen gemeenten die bij de heraanleg van een straat de auto nog steeds de vrije baan geven subsidies te verliezen.

Ook zullen er afspraken gemaakt worden rond handhaving, zodanig dat over het hele gewest eenzelfde beleid wordt gevoerd. Daarbij moet het ook mogelijk zijn dat van hardleerse snelheidsduivels de auto in beslag wordt genomen. “Er is nog veel werk aan de winkel”, zegt Gatz. “Maar er is een echte cesuur nodig.”

De Brusselse onderhandelaars hopen vandaag te kunnen landen met het regeerakkoord. Onder meer over fiscaliteit, begroting en de mogelijke oprichting van meertalige scholen moeten nog knopen worden doorgehakt.

Van den Brandt, Smet en Gatz (en niet oudgediende Guy Vanhengel voor Open Vld) zullen allicht tot de regering toetreden. PS’er Rudy Vervoort zou minister-president blijven. Mogelijk morgenavond al kunnen de partijen hun leden bijeenroepen om het regeerakkoord goed te keuren. Woensdag kan dan de eedaflegging volgen.