Achter de centen: de notaris spreekt

Als een erfenis voor problemen zorgt, waar ligt dat dan aan?

“Vaak gaat daar een jarenlange ruzie tussen broers en zussen aan vooraf. Die kan stilzwijgend zijn, maar net door het regelen van de erfenis tot volle uitbarsting komen. Maar de problemen kunnen ook ontstaan door de erfenis, omdat de ouders te weinig transparant geweest zijn tegenover hun kinderen.”

“Ze hebben bijvoorbeeld afspraken gemaakt met het ene kind, maar niet met de anderen. Daarom is het aangeraden om die zaken op tijd te regelen, via een testament of schenkingen. We zien trouwens dat het aantal testamenten toeneemt, vooral bij jonge mensen. Het gaat dan om niet-getrouwde koppels die elkaar toch willen beschermen bij overlijden of mensen die aan een tweede relatie beginnen.”

Bent u al eens iets heel opvallends tegengekomen in zo’n testament?

“Ikzelf niet meteen, maar ik heb wel eens gehoord dat een overledene had laten opnemen dat een deel van zijn kapitaal gebruikt moest worden om het hele dorp op bier te trakteren.”

Bij een erfenis gaat het niet alleen over geld, maar ook over grond en inboedel. Wat zorgt het vaakst voor problemen?

“Op alle drie die vlakken duiken er problemen op. Ik herinner me een landbouwfamilie met drie kinderen, die het niet eens raakten over de verdeling van de gronden. De ultieme eindoplossing is om dan alles te verkopen en het geld te verdelen. Die gronden zijn toen zelfs onder de prijs verkocht. Ze wilden liever allemaal samen wat minder dan dat de ene meer had dan de andere.”

“Wat de meubels betreft, was ik eens bij een familie waar alles verdeeld was, behalve een set van zes porseleinen borden. Die zouden dan verloot worden, tot een van de drie kinderen het beu werd, rechtstond, en de borden tegen de grond gooide. “Voila, ze zijn verdeeld”, zei hij, maar wel in duizend stukken (lacht).”

Wordt men uit frustratie ook wel eens kwaad op de notaris zelf?

“Dat valt goed mee. Mensen begrijpen wel dat wij geen partij mogen kiezen. De discussies zijn soms heel hevig met elkaar, of met de advocaat van de broer of zus als die er is, maar wij blijven daar meestal buiten. Mijn vader heeft wel eens meegemaakt dat een man zich zo opjaagde dat hij dreigde om een porseleinen sieraad stuk te slaan, maar zo ver is het gelukkig niet gekomen.”

Slagen jullie er soms ook in om een familieruzie op te lossen?

“Dat gebeurt meer dan je zou denken. Met de nodige therapeutische gesprekken kunnen wij er soms voor zorgen dat partijen die met ruzie binnenkomen, zich toch verzoenen. Of die verzoening dan ook definitief is, is wel twijfelachtig.”