Direct naar artikelinhoud
Spanningen IranUpdate

Audiofragmenten opgedoken van radioverkeer tussen Brits en Iraans oorlogsschip

Leden van de Iraanse Revolutionaire Garde stomen zich klaar om de ‘Stena Impero’ te bestormen.Beeld EPA

Nu Iran en het Verenigd Koninkrijk na de inbeslagname van een Britse tanker in een tankercrisis verzeild zijn geraakt, zijn audiofragmenten van het incident opgedoken. Zo is onder meer te horen hoe de Iraniërs aan het Britse marineschip HMS Montrose zeggen dat ze de Stena Impero omwille van veiligheidsredenen willen inspecteren. Intussen roept Oman op tot een diplomatieke oplossing voor het incident in de straat van Hormoez.

De opname werd vrijgegeven door Dryad Global, een Brits bedrijf actief rond maritieme veiligheid, meldden de Britse zenders BBC en Sky News via hun nieuwssites. Er valt te horen hoe de Iraanse Revolutionaire Garde een schip oproept om de koers te veranderen: “Als jullie gehoorzamen zullen jullie veilig zijn”.

Het Britse marineschip was wel in de regio, maar te ver weg om tussenbeide te komen. HMS Montrose benadrukt aan de tanker dat ze door een internationaal erkende zeestraat varen en het internationaal maritiem recht hen een veilige doorvaart garandeert. Het fregat vraagt aan het Iraanse schip bevestiging dat ze “niet de intentie hebben het internationaal recht te schenden” en het schip willen enteren.

Komen er Britse sancties?

Intussen blijft het ook zondag verklaringen regenen in Londen en Teheran. Staatssecretaris voor Defensie Tobias Ellwood zegt dat de Britse regering verschillende opties bekijkt om Iran van repliek te dienen, inclusief sancties. Zaterdag al zei buitenlandminister Jeremy Hunt dat de regering maandag het parlement zal informeren over verdere stappen.

De Iraanse ambassadeur in London waarschuwde via Twitter dan weer voor een escalatie. Dat zou “behoorlijk gevaarlijk en onwijs zijn” op een gevoelig tijdstip in de regio. Maar Iran is vastberaden en voorbereid op verschillende scenario’s, klonk het.

Britten melden ‘illegale interventie’ Iran bij VN-Veiligheidsraad

Het Verenigd Koninkrijk heeft ondertussen aan de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties gemeld dat de Britse tanker Stena Impero in Omaanse wateren voer toen het door Iran werd tegengehouden en in beslag genomen. Daarom gaat het volgens de Britten om een ‘illegale interventie’ door Iran.

“Het schip heeft recht van doorvoer in een internationale zeestraat zoals dat in het internationale recht staat. Dat vereist dat de doorreis niet wordt belemmerd en daarom vormt de Iraanse actie een illegale inmenging”, zo schreven de Britten aan de Veiligheidsraad.

Volgens Londen werd het schip onderschept in Omaanse wateren, in tegenstrijd met het internationaal recht. Volgens Iran was er sprake van maritieme inbreuken en werd het schip onderschept nadat het met vissersboot botste.

Intussen roept Oman beide landen op tot een diplomatieke oplossing. Oman roept Iran op het schip vrij te geven. Het sultanaat onderhoud in tegenstelling tot de meeste Arabische buren wel goede diplomatieke banden met Iran. Oman ligt aan de overzijde van de strategisch belangrijke zeestraat waarlangs vele tankers passeren op weg naar de olievelden in het Midden-Oosten.

De tanker van de Zweedse rederij Stena vaart onder de Britse vlag. Aan boord zijn 23 bemanningsleden: achttien Indiërs, drie Russen een Filipijn en een Let. Zij moeten volgens de havenautoriteit van Bandar Abass in Zuid-Iran zolang het onderzoek loopt aan boord blijven. De snelheid van het onderzoek hangt af van de medewerking van de bemanning. De 23 verkeren in goede gezondheid, klonk het op een Iraanse zender.

Welles-nietesspelletje

De Britse minister van Buitenlandse Zaken Jeremy Hunt en zijn Iraanse collega Mohammad Javad Zarif pleegden zaterdag telefonisch overleg over de kwestie. Hunt beklemtoonde de Britse ontgoocheling, terwijl Zarif wees op de wettelijke grond van de Iraanse acties.

Hunt zei na het telefoongesprek via Twitter dat hij tijdens het gesprek zijn “diepe ontgoocheling” heeft uitgedrukt. Iran “zei dat het de situatie wilde de-escaleren, maar deed het tegenovergestelde”. “De Britse scheepvaart moet en zal beschermd worden.”

Het Iraanse staatspersbureau Irna gooide het over een andere boeg. Sarif had het over juridische stappen tegen de inbeslaggenomen olietanker ‘Stena Impero’. “Het tegenhouden van de Britse tanker volgde op maritieme inbreuken en gebeurde op verzoek van de lokale havenautoriteiten”, luidde de boodschap. Het tegenhouden was legitiem en er moet nu een gerechtelijk onderzoek volgen, aldus Teheran. Sarif zei, nog steeds volgens Irna, ook dat het voorval niet tot mag leiden tot spanningen tussen beide landen of een escalatie van de crisis in de Perzische golf.

De relaties tussen Iran en het Verenigd Koninkrijk zijn gespannen nadat de Iraanse olietanker ‘Grace 1' eerder deze maand aan de ketting werd gelegd in Gibraltar. Het Verenigd Koningkrijk beschuldigde Iran er later van een Brits schip in de golf te hebben aangevallen. Het incident met de Stena Impero volgde enkele uren nadat de hoogste rechtbank van het Britse gebied besliste om de ‘Grace 1' langer aan de ketting te houden. Ook de onder Liberiaanse vlag varende tanker ‘Mesdar’ van het Britse bedrijf Norbulk Shipping werd richting Iran afgeleid. Maar dat schip werd intussen weer vrijgegeven.