Een juweel van een mijnstadje: al ruim een eeuw graaft men naar opaal in Coober Pedy
‘Postapocalyptisch’ is een woord dat opkomt bij het zien van Coober Pedy. Het Australische mijnstadje inspireerde fotografe Abigail Varney tot de indrukwekkende reeks Rough & Cut. ‘Het lijkt heel desolaat. Tot je wat beter kijkt.’
Het is een van de meest unieke plekjes van Australië, op een goeie 800 kilometer ten noorden van Adelaide. Het opaalmijnstadje Coober Pedy is het symbool van het harde en ruwe leven in de outback. In het zeer droge gebied lopen de extreme temperaturen overdag op tot 60 graden, zakken ze ’s nachts tot 0 graden, met geregeld eens een heftige zand- of stofstorm tussendoor. Het onherbergzame en hete woestijnklimaat dwingt de bewoners tot een verblijf ondergronds, in zogenaamde dug-outs, terwijl aan de oppervlakte de stoffige roze en perzikkleurige glooiende heuvels domineren, gevormd door de opaalmijnen.
Fotografe Abigail Varney groeide op in Melbourne maar raakte gefascineerd door het werk van vooral Amerikaanse fotografen die plattelandssteden en afgelegen gemeenschappen vastleggen op de gevoelige plaat. Ze ging in eigen land op zoek naar gelijkaardige projecten en kwam terecht in Coober Pedy.
Het stadje is bezaaid met stofhopen en roestende restanten van wat ooit auto’s waren. Je kunt je bijna niet voorstellen dat er iemand zou wonen, meent Varney. “Coober Pedy is heel moeilijk te vatten. Je hebt niet veel om je op te oriënteren. Het ziet er op het eerste gezicht heel desolaat uit. Een skyline, zoals wij stadsbewoners gewoon zijn, is er niet. Wel een rotsachtig en stoffig landschap met, als je wat beter kijkt, grotachtige woningen.”
In Coober Pedy wonen hoop en al 3.500 Australiërs, en toch had het stadje ooit een bloeiende gemeenschap. Het ontstond in 1915, toen de veertienjarige Willie Hutchison samen met zijn vader en enkele anderen op zoek was naar goud. Willie moest op het kamp letten, maar ging in de plaats daarvan op zoek naar water. Water vond hij, maar ook nog iets anders waardevols: opaal. Dat is een kwarts met een mooie diepe gloed, die vaak in sieraden wordt gebruikt.
Na de Eerste Wereldoorlog vestigden veel teruggekeerde frontsoldaten zich in Coober Pedy om hun geluk te beproeven. In de jaren 60 en 70 kwamen daar nog eens hopen Europese migranten bij. De huidige inwoners van Coober Pedy leven voornamelijk van het toerisme in de streek. En van het begeleiden van filmploegen die de surrealistische sciencefictionschoonheid van het gebied al langer geleden ontdekten. De crews van Mad Max, Star Wars en The Adventures of Priscilla, Queen of the Desert kwamen hier minstens een deel van hun iconische beelden filmen.
Al zijn er ook nog altijd inwoners die hopen ooit geluk te hebben en alsnog een fortuin op te graven. Varney: “De meeste mensen die ik ontmoette, waren ex-mijnwerkers die hier een leven hadden opgebouwd en nooit meer zijn vertrokken. Soms proberen ze het nog eens. Maar ze verkiezen bovenal de kalme omgeving en willen met rust gelaten worden. De mooie sterrenavonden en magische zonsondergangen maken alle hitte hier de moeite waard. Ze vinden hier alles wat ze nodig hebben.”
