Scans wijzen op veranderingen in hersenen van medewerkers VS-ambassade in Cuba

Meer dan 20 personeelsleden van de Amerikaanse ambassade in Havana kregen in 2016 gezondheidsproblemen, waaronder hoofdpijn, oorsuizingen, slaapstoornissen, concentratie- en geheugenproblemen, duizeligheid en evenwichtsstoornissen. Dat gebeurde nadat ze aan de slag gingen in de ambassade die kort daarvoor door president Barack Obama was heropend om de relaties met het communistische eiland aan te halen. In 2017 werden de meeste medewerkers weer uit Cuba weggehaald.

Wetenschappers van de Universiteit van Pennsylvania wilden weten of de hersenen van de ambassademedewerkers afwijkingen zouden vertonen. Ze namen daarom hersenscans en vergeleken de resultaten met die van gezonde vrijwilligers.

Het verschil “is op dit ogenblik bijzonder spectaculair”, vertelt hoofdonderzoeker dr. Ragini Verma, professor radiologie aan de universiteit. “De meeste van deze patiënten hadden een bijzonder type van symptomen en er is een klinische abnormaliteit die gereflecteerd wordt in een anomalie in de foto’s.”

Volgens Verma en haar collega’s is het echter niet duidelijk of de afwijkende hersenpatronen zich rechtstreeks vertalen in gezondheidsproblemen, zo schrijven ze in het Journal of the American Medical Association (JAMA). De initiële MRI-scans van 21 personeelsleden van de ambassade in Havana brachten geen afwijkingen aan het licht.

De Cubaanse regering zegt in een verklaring dat de resultaten van de studie niet aansluiten bij die van vorige onderzoeken en de zaken alleen maar vertroebelen. Bovendien biedt de studie geen verklaring voor de oorzaak van de gezondheidsproblemen van de diplomaten, luidt het.

De Amerikaanse president Trump stelde in het verleden al dat Cuba verantwoordelijk was voor de “ernstige verwondingen” van de medewerkers, zoals het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken het omschrijft. Medewerkers van de Canadese ambassade in Cuba vertoonden gelijkaardige gezondheidsproblemen en werden ook uit het land weggehaald. Cuba ontkent alle betrokkenheid in de zaak.

In een eerder JAMA-rapport omschreef het onderzoeksteam de verwondingen die werden vastgesteld bij de eerste 21 onderzochte diplomaten alsof ze een hersenschudding hadden opgelopen zonder een slag tegen het hoofd te krijgen.

Sommige wetenschappers stellen echter de resultaten van de studie in vraag.

“Bewijs vinden van veranderingen in de hersenen is geen bewijs van een hersenletsel of hersenschade”, zegt dr. Jon Stone, professor neurologie aan het Centre for Clinical Brain Sciences van de Universiteit van Edinburgh, die niet betrokken was bij de studie.

Ook dr. Sergio Della Sala, professor humane cognitieve neurowetenschappen aan  de Universiteit van Edinburgh, merkt op dat twaalf van de onderzochte getroffen medewerkers al eens een hersenschudding hadden opgelopen vooraleer ze naar Cuba gingen. “Ter vergelijking, er was niemand in de controlegroep die een bestaand hersenletsel aangaf. Dat kan op zichzelf al statistische verschillen tussen de groepen veroorzaken”, stelt hij.

Skeptici trekken de beweringen van het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken, dat beweert dat de personeelsleden op een of andere manier werden aangevallen, in twijfel. Zo was het bizarre geluid dat sommigen waargenomen hebben volgens insectenexperts mogelijk de paringsroep van de Caraïbische kortstaartkrekel.

Johana Tablada, adjunct-directeur voor Noord-Amerika van het Cubaanse ministerie van Buitenlandse Zaken, vertelde aan journalisten in Havana dat er na twee jaar onderzoek nog steeds geen bewijs was van een opzettelijke aanval tegen de ambassademedewerkers. “Cuba vraagt de overheid van de VS om te stoppen met de manipulatie van deze zaak als een voorwendsel om meer agressieve maatregelen tegen de integriteit van ons land, deze economie en het Cubaanse volk op te leggen”, zei ze.