Links Antwerpen bouwt front tegen De Wever
Sp.a en Groen willen graag een innigere relatie in Antwerpen, maar ze zijn er nog lang niet uit welke vorm die verhouding precies moet aannemen. Voorlopig hanteren ze het credo kissing, but no fucking.
Langzaamaan krabbelt de Antwerpse sp.a weer recht, na het desastreuze verlies van Patrick Janssens tegen Bart De wever in 2012 en serieuze interne strubbelingen bij de lijstvorming voor de verkiezingen van 2014. In 2018 willen de socialisten er weer staan als dé stadspartij. De man die die ambitie de komende twee jaar in detail mag invullen, is gewezen topambtenaar Tom Meeuws (46). "Wij geloven dat een stad een plek is waar mensen vooruit kunnen geraken", zegt hij. "Mijn intentieverklaring als kandidaat-voorzitter van de Antwerpse sp.a focust daarom op bestaanszekerheid, onderwijs, goed en gezond werk en op samen leven in plaats van polariseren."
Meeuws wordt, zonder ongelukken, op 8 oktober verkozen. Dat maakt hem dan de nieuwe socialistische kopman, maar niet noodzakelijk ook lijsttrekker in 2018 - ontkent hij zelf nog even het zonlicht. Die vacature zal pas ingevuld kunnen worden wanneer links Antwerpen zijn strategie bepaald heeft: gaat iedereen zijn eigen weg, of komt er naar Gents voorbeeld een kartel van sp.a en Groen?
'We willen samen een stadsproject op poten zetten dat een tegenwicht biedt aan het hyperpopulisme'
"We starten binnenkort de gesprekken voor een brede, progressieve beweging", opent fractieleider in de gemeenteraad Kathleen Van Brempt (spa.) alvast de debatten. "Het is allemaal nog bijzonder pril, maar ik geloof dat er aan alle kanten bereidheid voor is." Van Brempt doelt daarmee niet alleen op het Groen van lokaal boegbeeld Wouter Van Besien, maar ook op het progressieve middenveld in de stad. "We willen allemaal samen een stadsproject op poten zetten dat een tegenwicht biedt aan het hyperpopulisme en individualisme dat tegenwoordig hoogtij viert."
Samen winnen
Bij Groen wordt er zeker niet afwijzend gereageerd. "Wij dromen er ook van dat links het beleid in handen zou krijgen", zegt een partijgetrouwe. "Samen zouden we een aantal bijzonder belangrijke zaken kunnen realiseren die een breuk betekenen met het huidige rechtse beleid."
Wil dat zeggen dat die liefde ook bezegeld zal worden met een kartel? "Veel te vroeg om het daar al over te hebben", luidt het eensgezind. Niet alleen omdat de gesprekken daar volgens de officiële communicatie nog over gevoerd moeten worden, vooral omdat zowel sp.a als Groen er nog niet uit zijn of een gemeenschappelijke lijst wel een goed idee is.
Om te voorkomen dat N-VA opnieuw de grootste partij van 't Stad wordt, is het wellicht de enige optie. Het is ook een gigantische gok. Met twee machtsblokken is een nieuwe kanseliersstrijd tussen De Wever en de voorman van het linkse front - nog uit te vechten tussen Meeuws en Van Besien - onvermijdelijk. De Wever, specialist in dat soort confrontaties, wrijft zich al in de handen bij het idee alleen. N-VA staat bovendien nog steeds bijzonder sterk in Antwerpen en wie zegt dat de kiezers van Groen en sp.a een gezamenlijk menu wel lusten?
Maar er is nog een voordeel aan apart opkomen: apart verliezen kan weleens resulteren in samen winnen. Dat zit zo: verliest een Forza Links van N-VA, dan is de nederlaag absoluut en zit De Wever gebeiteld voor zes bijkomende jaren op het Schoon Verdiep. Haalt De Wever het van groenen en socialisten die ieder voor zich van de eigen sterkte uitgegaan zijn, dan is er daarentegen nog van alles mogelijk. Om het met gewezen sp.a-schepen Robert Voorhamme te zeggen: "Het is een grote denkfout dat je de grootste partij moet zijn om te kunnen besturen. Daarvoor heb je vooral een meerderheid nodig."
Zeker is dat zowel rechts als links na de stembusslag op zoek moeten gaan naar bondgenoten. Een tweede zekerheid is dat verschillende kleintjes samen één groter geheel kunnen maken. Zeker wanneer CD&V, dat in Antwerpen bezig is aan een vernieuwings- en verjongingsoperatie, haar ACV-flank dit keer volgt en past voor een verlengd avontuur met De Wever. Die kans is niet onbestaande, aangezien de liefde tussen christendemocraten en Vlaams-nationalisten nationaal bekoeld is en de Antwerpse CD&V-achterban niet onverdeeld gelukkig is met de deelname aan het huidige stadsbestuur.
Tegen de socialisten
Dat is wel op voorwaarde dat een linkse verstandhouding, of progressieve beweging zo u wil, de verleiding van de verkiezingen overleeft. Niks sluit uit dat het, ook met een front- of zelfs kartelvorming, toch nog spaak loopt. Een samenwerking tussen sp.a en N-VA is redelijk ondenkbaar - herinner u de queeste van N-VA om een einde te maken aan 90 jaar socialistisch beleid in Antwerpen. Het is uitgesloten dat De Wever en de zijnen de socialisten er na zes jaar zelf weer zouden bijhalen.
Overspel van Groen is daarentegen niet zo ver gezocht. N-VA lonkt al langer naar de groenen. Inhoudelijk lijken hun standpunten mijlenver uiteen te liggen, maar in Mechelen bewijzen de twee partijen dat de kleurencombinatie (daar aangevuld met de liberalen) prima kan werken. Een jaar geleden besliste Groen om in het Antwerpse district Deurne de N-VA te depanneren en ook daar loopt die samenwerking naar ieders tevredenheid.
Daarbij leven de antisocialistische gevoelens van N-VA ook in de oudere geledingen van Groen. De jongste generatie groenen, mensen zoals de Mechelse kopman Kristof Calvo, zijn dan weer eerder een groen-liberalisme genegen. Macht is daarbij geen vies woord meer. Ook niet als die via de N-VA komt.