Krijgen de informateurs PS, N-VA en andere partijen zondag dan toch samen rond de tafel?
Informateurs Johan Vande Lanotte (SP.A) en Didier Reynders (MR) zouden een ultieme poging doen om zondag een gesprek te organiseren met de partijen die deel kunnen uitmaken van een nieuwe federale regering. Dat bericht staat vrijdag in een aantal kranten en wordt aan Belga bevestigd. Daarbij zouden de N-VA en de PS, de grootste partijen in Vlaanderen en Wallonië, dan voor het eerst samen aan tafel zitten. Rond het gesprek hangt wel nog wat mist. Zo is het onduidelijk wie er allemaal is uitgenodigd en wie er al heeft toegezegd.
Maandag trekken informateurs Johan Vande Lanotte (SP.A) en Didier Reynders (MR) naar de koning om verslag uit te brengen. De twee informateurs werken aan een zogenoemde "preformatienota", met inhoudelijke voorstellen van de verschillende partijen, en zoeken manieren om de vorming van een federale regering uit het slop te trekken.
Door de uiteenlopende uitslagen bij de verkiezingen op 26 mei is het erg moeilijk om een federale regering te vormen waar een meerderheid van de kiezers in Vlaanderen én Wallonië achter staat. Dat de grootste partijen, de PS en de N-VA, een bestuur met elkaar uitsluiten, maakt dat niet makkelijker. De kans is groot dat de taak van de informateurs maandag wordt verlengd.
Het gesprek: eerst wel, dan niet, nu dan toch?
De voorbije dagen doken berichten op over een rondetafelgesprek tussen de verschillende partijen. Dat gesprek zou eerst wél en dan weer niet georganiseerd worden. Vervolgens was er een piste om enkel de PS en de N-VA aan één tafel samen te brengen voor een verkennend gesprek. Maar dat gesprek, waarbij PS-voorzitter Elio Di Rupo en N-VA-voorzitter Bart De Wever elkaar voor het eerst sinds 26 mei recht in de ogen zouden kijken, werd op het laatste nippertje afgeblazen door de Franstalige socialisten.
Volgens bronnen hebben de twee informateurs nu aan verschillende partijen gevraagd om zich zondag alsnog beschikbaar te houden voor een gesprek. Naast de N-VA, de PS, de liberalen van Open VLD en MR, CD&V en SP.A zouden ook de groenen de boodschap hebben gekregen zich beschikbaar te houden. Het blijft wel onduidelijk wie er al heeft toegezegd. In De Morgen zeggen CD&V en Open VLD alvast dat ze beschikbaar zijn. Ook Groen laat via Belga weten "permanent beschikbaar" te zijn. En ook N-VA heeft altijd laten weten dat ze in gesprek willen gaan.
Bemoeilijkt Waalse regering federale onderhandelingen?
Tegen de achtergrond van de moeizame federale formatie speelt mogelijk de Waalse formatie mee. Regionaal onderhandelt de PS met de Franstalige liberalen van MR en de groenen van Ecolo. Dat Ecolo strikt mathematisch niet nodig is voor een meerderheid, zet de zenuwen op scherp. Ecolo is namelijk erg kritisch voor een federaal bestuur met de N-VA, en de PS vreest mogelijk dat Ecolo voor de oppositie kiest. Dan krijgen de Franstalige socialisten in Wallonië te maken met een groot links oppositieblok van de PTB/PVDA en Ecolo.
Ook de interne verhoudingen binnen de partijen spelen een rol. Als Di Rupo Waals minister-president zou worden, kan het zijn dat Paul Magnette doorschuift en de federale onderhandeling zou leiden. Ook dat kan een impact hebben op de formatie, zo is te horen. Maandag is er alvast een partijbureau voorzien bij de PS.
Rechtstreekse gesprekken tussen PS en N-VA nog niet aan de orde
In "Terzake" hebben de Franstalige journalist Martin Buxant en Bart Brinckman van De Standaard hun licht laten schijnen op de politieke situatie in het land.
"Het is nog niet duidelijk wie allemaal uitgenodigd wordt voor het rondetafelgesprek komende zondag. Wel staat vast dat Vlaams Belang en PTB/PVDA niet welkom zijn. Het is nog niet duidelijk of Groen en Ecolo uitgenodigd worden. Het rondetafelgesprek is eerder symbolisch voor de foto, want de PS wil voorlopig niet rechtstreeks samenzitten met N-VA.", aldus Martin Buxant.
Nog niet duidelijk of Groen en Ecolo ook deel zullen nemen aan het rondetafelgesprek
Volgens Buxant en Brinckman is het nog te voorbarig om uitspraken te doen over wie de volgende premier van België zal worden. Buxant spreekt heel voorzichtig over informateur Johan Vande Lanotte (SP.A), maar Brinckman ziet daar weinig brood in. "Voor een partij (SP.A) die de verkiezingen verloren heeft, lijkt me dat onmogelijk. Maar niemand had vijf jaar geleden gedacht dat Charles Michel (MR) premier zou worden", aldus Brinckman.
De analisten vermoeden dat de informatie-opdracht van Johan Vande Lanotte (SP.A) en Didier Reynders (MR) maandag verlengd zal worden door koning Filip. "Men staat nog niet ver genoeg om een formateur aan te duiden en aan de formatie te beginnen. Als hun opdracht niet verlengd wordt, moet er een andere informateur komen", besluit Brinckman.
