Tim Pots, onze analist voor arbitrage en VAR, heeft bedenkingen bij ‘vernieuwing’: “De beste ref is niet de beste VAR”

“Omdat ik het belangrijk vind dat een zo breed mogelijk publiek geïnformeerd wordt op een zo ­correct mogelijke manier. Clubs, trainers, spelers, de gewone voetbalsupporter… Niet veel mensen zijn correct geïnformeerd over de spelregels, de toepassing daarvan én de motivatie die daar achter zit. Daarom lijkt het me nuttig te verduidelijken waarom bepaalde ­beslissingen genomen worden en of die al dan niet correct zijn. Ik vind dat dat vanuit de bond niet zo optimaal is gelopen de laatste jaren. Er werd vaak te laat gecommuniceerd, ik had soms ook het ­gevoel dat het afhing van wie de scheidsrechter was. De VAR werd nogal makkelijk als de schuldige aangewezen, maar als het over scheidsrechters ging, werd er wat meer over eieren ­gelopen. Bovendien werd alles als zwart of wit voorgesteld. Het is niet omdat je in het Bureau Arbitrage met 4 tegen 3 beslist dat het strafschop is, dat de VAR had moeten tussenkomen. In het voetbal heb je ook veel grijs. De communicatie kwam niet alleen vaak te laat, ze beschreef ook vaak alleen maar wat iedereen al ­gezien had. Terwijl de mensen zich vooral afvroegen: waarom? Die vraag werd onvoldoende ­beantwoord.”

«Toen we drie jaar geleden als VAR-pioniers naar de Heizel ­reden om de bekerfinale offline te volgen, heb ik al gezegd dat het succes van het VAR-project zou staan of vallen met een goeie communicatie naar buiten uit. Dat waren profetische woorden, want in dat opzicht hebben ‘we’ toch wel wat nagelaten. Als ik in het eerste seizoen waarin de VAR online kwam, hoorde dat Sá Pinto zich als trainer van Standard luidop afvroeg waarom de VAR niet was tussengekomen voor een tweede gele kaart, dan zakte mijn broek af. Het ging om een ­gedeelde verantwoordelijkheid, want wij hadden dat protocol vanuit de bond pro-actief naar onze stakeholders moeten verspreiden, maar het was ook online te vinden.»

«Ab-so-luut! Ik heb ervoor ­gepleit sinds 2012, toen men voor het eerst begon over het semiprofessionalisme. Ik vond dat redelijk absurd. Natuurlijk maakten wij als scheidsrechter fouten. En te veel zelfs. Maar de oplossing zat hem wat mij betreft niet in het halftijds opgeven van je andere job. Ik ging daardoor in het weekend niet minder fouten maken. Ik vond de inzet van technologische middelen een veel betere oplossing om de foutenlast naar beneden te halen. Daar heb ik altijd voor gepleit. De impact van het semiprofessionalisme lag volgens mij niet in verhouding tot de gigantische kosten, de invoering van technologie wél.»

«We draaien de klok drie jaar ­terug. Wij waren er drie jaar mee bezig, nu moeten andere mensen op zes weken plots die rol overnemen, met veel minder ervaring. Er wordt een duurder systeem geïmplementeerd, met minder garantie op succes. Bovendien weet ik niet of de motivatie ook even groot is. Wij waren ex-scheidsrechters die geen enkele ambitie meer hadden om op het veld te staan. Ik kan me voorstellen dat degenen die nu VAR zullen zijn, vooral de plek van hun collega op het veld ambiëren.»

«En nog: iedereen is niet geschikt als VAR. De beste ref is niet de beste VAR, want je hebt daar een ander profiel voor nodig. Een scheidsrechter moet fysiek in orde zijn, het moet een ­peoplemanager zijn, hij heeft wedstrijdfeeling nodig. Die kenmerken zijn niet nodig in het busje. Fysiek speelt daar geen rol. Peoplemanagement? Je komt niet in contact met de ­spelers. En wedstrijdfeeling verwachten ze van de VAR ook niet. Die moet net rationeel beslissen. Het is een andere stiel dan op het terrein.»

«Het Referee Department maakt makkelijk ge- of misbruik van zijn monopoliepositie. Iedereen loopt in de pas, want als je geen goeie verstandhouding hebt met degene die het voor het zeggen heeft – en dat verandert om de drie jaar –, dan stopt het. Als het voor een voetballer niet klikt met zijn trainer, dan zijn er voor hem nog duizend andere clubs. Maar die scheidsrechter kan niet zeggen: ‘Ik ga in Nederland fluiten’. Dat is ‘management by fear’. We kunnen beslissen wat we willen, want jij kan geen kant op. Een goeie Referee Manager hoeft zich daar niet van te bedienen.»

«De beperking van het vetpercentage vind ik een maatregel die ­nergens op slaat. Wat bepaalt of ­iemand het verschil maakt of niet? Fysieke conditie is belangrijk, maar géén ‘differentiator’. ­Iemand met wat minder conditie kan door zijn ervaring anticiperen, feeling ­bepaalt vaak de juiste positie. Nzolo was vroeger de numero uno qua vetpercentage, ik geloof dat die maar 6% had of zo. Maar als het over fysieke conditie ging, was hij niet de eerste van de klas. Ik vrees dat het met die eisen qua vetpercentage moeilijk gaat worden voor een paar heel goeie refs als Laforge en Boucaut of zelfs Van Driessche, die wat minder ­geluk hebben met hun morfologie. Er is echt geen ­verband tussen vetpercentage en goeie arbitrage. Als het Bureau ­Arbitrage dat strikt toepast, gaan ze in hun eigen voet schieten. Maar ik vrees dat het toch weer ‘a la tête du client’ zal worden toegepast. Dan wordt het een objectieve stok achter de deur voor ­degenen waar men vanaf wil omdat ze een beetje dissident zijn. Onze refs verdienen beter dan zo’n onbeduidende ­parameter. Dit gaat voor hommeles zorgen binnen het korps.»