Direct naar artikelinhoud
Hitte

We wennen maar beter aan extreem weer. Maar hoe?

De warmste dag ooit in Antwerpen lijkt ook de kalmste dag ooit. De terrassen zijn leeg.Beeld Klaas De Scheirder

Neem een klimaatrapport, spreek een klimaatexpert en allemaal hebben ze hetzelfde advies: ‘Hier wennen we maar beter aan.’ De hitte doet ons puffen, het land stilvallen en terrassen leeg blijven. Moeten we in de toekomst anders gaan leven, wonen en werken? ‘De blauwdruk ligt in het zuiden’, zeggen experts.

Werken

Duiken we vanaf volgend jaar allemaal de zetel in tussen 14 en 17 uur om te ontsnappen aan de hitte van de zon om tegen 18 uur het werk te hervatten? Zo’n vaart zal het niet lopen, maar een dag met aanpassingen in het uurrooster zal geen uitzondering meer zijn. “In heel wat bedrijfstakken speelt men er nu al op in”, zegt arbeidsexpert Jan Denys. “Werknemers mogen vroeger beginnen, horeca-uitbaters beslissen om hun terras op het heetst van de dag een paar uur dicht te doen of om vernevelaars te plaatsen, en in de bouwsector geldt het weerverlet ook bij een hittegolf. Mensen werken vandaag sowieso steeds flexibeler, dus zo’n grote aanpassing is het niet. We mogen bovendien niet vergeten dat airco bestaat. Bedrijven moeten nu eenmaal mee. Soms is dat met trends en evoluties of met de vraag van klanten, maar soms is dat dus ook met het klimaat.”

Wat mogelijk wel sterk verandert door de hitte, is het soort jobs in ons land. “De groene economie wint aan belang, er zullen nieuwe voedingsgewoonten ontstaan, elektrische wagens worden dankzij de klimaatdiscussie meer gekocht. Dat zal de komende tien, twintig jaar al neerslaan op onze arbeidsmarkt. We weten dat de Belgische wijnbouw in de lift zit. Met dit klimaat voorspellen experts dat we in de toekomst zelfs kunnen concurreren met Bourgondië. Dat is nu een klein voorbeeld, maar zo zijn er talloze.”

Wonen

In het zuiden gaat men voor witte gevels en kleine ramen. Alle huizen bij ons aanpassen, is natuurlijk onmogelijk. En de kans is klein dat wie nog wil bouwen, voor een replica van een Spaanse casa kiest. 

Bedrijven die in airco dealen, wrijven zich in de handen. Want voorspeld wordt dat niet alleen bedrijven, maar ook steeds meer particulieren hun huis er zullen mee uitrusten. 

Steden en gemeenten kunnen alvast gaan nadenken over de inrichting van nieuwe pleinen. Onnodige verharding eruit, groen in de plaats, zo staat in het Klimaatpanelrapport, dat een groep onafhankelijke experts schreef op vraag van het Belgische Youth for Climate. Momenteel zijn steden 6 graden heter dan het platteland. Komen er bomen, extra groen en waterdoorlatende ondergrond, zodat de stad ‘s nachts kan ‘ademen’, dan kan dat gereduceerd worden tot 3 graden.  

Leven

Siësta, mañana mañana of à l’aise. Wordt dat het dagelijkse leven, nu het zuiden steeds meer oprukt? Ook een culturele omslag dringt zich op. “Noordelijker gelegen landen keken er altijd wat op neer, op het ‘trage’ leven van het zuiden”, zegt cultuursocioloog Walter Weyns. “Als een soort verdoken luiheid. Gaandeweg zullen we toch moeten vaststellen dat die siësta functioneel is. En dat we zelf wat gelijkaardigs zullen moeten invoeren op bepaalde dagen.”

Het warm water hoeven we daarvoor niet uit te vinden, vindt Weyns. De blauwdruk ligt in Frankrijk, Spanje, Griekenland. “Of de hardwerkende Vlaming zich daar zo makkelijk zal aan aanpassen? We zullen die levensstijl ongetwijfeld niet klakkeloos kopiëren, maar soms zal het niet anders kunnen. Doordat het klimaat nu heel snel verandert, testen mensen plots crisismaatregelen uit. Dat is niet slecht. Ons aanpassen zal met vallen en opstaan gebeuren.”