En, zijn de Britten zelf een beetje blij met Circus Boris?
Boris Johnson schreef ooit een geestige column over Bognor Regis aan de Engelse zuidkust. Een paar gesprekken over ‘Boris en Brexit’ in deze badplaats, op een zonnige zondagochtend, leggen de verdeeldheid van het Verenigd Koninkrijk bloot.
Veel fiducie heeft ze niet in politici, maar voor Boris Johnson maakt Deborah Eve graag een uitzondering. “Ik mag hem wel”, zegt de verzorgster, terwijl ze op de pier van Bognor Regis met een houten vorkje haar patat in de pindasaus doopt. “Hij maakt me aan het lachen. Dat slordige haar, die ondeugende lach. Zijn vader is ook een schat, zo dottig. Heb je Stanley gezien in de serie I’m a Celebrity... Get me out of here!? Hilarisch. Ik hou van hem.” Over de Brexit, waar Eve voorzichtig voorstander van is, maakt ze zich geen zorgen. “Dat komt wel goed, al zie ik nog niet zo goed hoe.”
Op het grindstrand klinkt een heel ander geluid bij Frankie McGinty, die met zijn gitaar de blues speelt. “Boris? Een idioot. Een driebenige ezel. Een aristocratische pinda is het. De zoon van Trump. Wil je nog meer omschrijvingen? Godallemachtig, als ik een komiek wil horen, en dat wil ik liever niet, die kwetsende opmerkingen maakt over minderheden, dan kijk ik wel naar een voorstelling van Jim Davidson.” Dat Johnson een zekere populariteit geniet, gelooft McGinty wel. “Dat zijn dezelfde mensen die Brexit een goed idee vonden. Dat is nou de democratie, iedereen mag stemmen.”
Twee korte conversaties op een zonnige zondagmiddag aan de Engelse zuidkust over ‘Boris en de Brexit’ leggen de verdeeldheid van het Verenigd Koninkrijk bloot. De nieuwe premier roept veel weerstand op, waar demonstraties rond zijn aantreden afgelopen week van getuigden, maar zeker zoveel genegenheid. Tijdens een bezoek aan Manchester zaterdag werd hij op straat omsingeld door mensen die met hem op de foto wilden. Het komt niet vaak voor dat een Conservatief als een rockster wordt onthaald in de rode stad van Oasis, The Smiths en Joy Division.
Opportunist
De Engelse zondagskranten publiceerden een opiniepeiling die duidt op wittebroodsweken van Johnson. Als er nu verkiezingen zouden worden gehouden, winnen de Conservatieven met 30 procent van de stemmen. Er is een grote mits: wanneer Labour een andere leider heeft dan Jeremy Corbyn en voluit op de anti-Brexittoer gaat, dan verliezen de Tories de macht. “We hebben geen fatsoenlijke oppositie”, klaagt Anne Livesey, een uit Yorkshire afkomstige kunstenares. “Daardoor zitten we nu met die opportunist opgescheept, met die zot.”
Livesey, die vroeger werkte als vroedvrouw, woont in het zuiden van Schotland, maar is op bezoek bij haar dochter en kleinzoon. “Ik maak me zorgen voor hen. Dit land is een zootje en ik zie geen eenvoudige uitweg. En dat terwijl Brexit niet eens het ergste probleem is. De klimaatverandering boezemt me meer angst in, maar daar heeft onze premier niet echt aandacht voor. Die zit er voor zijn eigen hachje. Hij had het vrijdag over een Gouden Tijdperk dat ons Britten te wachten staan. Ik ben vast en zeker te oud om die glorie mee te mogen maken, hahaha.”
Naast haar luistert Dave King hoofdschuddend met het gesprek mee, en zodra Livesey is verdwenen, gaat hij los. “Paniekzaaien is het. Hysterie! Boris is het beste wat ons kan overkomen. Drie jaar lang zijn we er getuige van geweest hoe Theresa May er een puinhoop van maakte. Zij geloofde niet echt in de Brexit en was bang voor de EU. Boris is dat niet. Des te eerder we eruit zijn, des te beter. We zullen twee, drie maanden lijden, maar dan komen de Europeanen wel bij zinnen, onder druk van de automakers, de wijnboeren, en jullie bloementelers. Handel gaat voor alles.”
King vertelt jarenlang als onderhoudsmonteur te hebben gewerkt in een krachtcentrale ten oosten van Londen. Van huis uit is hij voor Labour, maar de huidige partijleider kan hem amper bekoren. “Hij is niet eens in staat om die patatschuur te beheren”, zegt hij, wijzend in de richting van een houten kot op het strand. Zijn vrouw Lucia luistert geamuseerd naar de tirades van haar man. “Wat mij betreft is Brexit zo snel mogelijk voorbij en als Boris daarvoor kan zorgen ben ik hem eeuwig dankbaar. Hij zorgt in ieder geval voor enige verlichting met zijn opbeurende toespraken.”
Vóór Brexit
Anders dan het hippe Brighton, 30 kilometer oostwaarts, is er in Bognor Regis overwegend voor de Brexit gestemd, net als in badplaatsen als Clacton en Ramsgate. Ook deze kustplaats heeft betere tijden gekend, zoals de jaren twintig toen koning George V hier kwam om te herstellen van een longoperatie. Onder de indruk was hij niet. “Bugger (verneukt, red.) Bognor,” was het oordeel van de grootvader van de huidige vorstin. Dezelfde woorden herhaalde Johnson elf jaar geleden in een The Daily Telegraph-column over het voordeel van vakanties in exotische oorden, dit om de toeristenbureaus te steunen.
Ironisch genoeg heeft de Brexit, en de bijbehorende val van het pond, ertoe geleid dat steeds meer Britten in eigen land vakantie vieren. Zo ook het bejaarde stel Angela en Mike Payne dat over de boulevard flaneert. Beiden blijken gecharmeerd te zijn van Johnson, al kan hij wat betreft de vrouwelijke helft niet tippen aan Margaret Thatcher. Over de Brexit blijken de twee, die enkele jaren in Brussel hebben gewoond, van mening te verschillen. ‘Ik zie de voordelen niet’, zegt Angela. “We kunnen onze eigen wetten maken, schat”, zegt haar eega, met een lach. “Kom, we gaan lunchen.”
Hand in hand vervolgen ze hun weg.