Infrabel wil deel van Brussels spoorverkeer maand lamleggen

Infrabel werkt al jaren aan de vernieuwing van de infrastructuur aan Brussel-Zuid. Nadat het in 2017 de wissels en de seininrichting aan de kant van de Noord-Zuidverbinding heeft gemoderniseerd, is deze herfst de zuidkant van het station aan de beurt. Door de werken moet de Noord-Zuidas in de verlengde weekends van 1 en 11 november volledig dicht. “Deze werken zijn noodzakelijk. Niets doen is geen optie”, reageert Frédéric Petit, woordvoerder van Infrabel. “Het is een vervolg op een eerdere fase die we in april en mei 2017 uitgevoerd hebben, maar nu aan de andere kant van het station.” Zijn collega Thomas Baeken maakt ook duidelijk dat “het helemaal niet de bedoeling is om het treinverkeer in Brussel volledig lam te leggen, integendeel.” 

Nu blijkt dat er ook heel wat hinder verwacht wordt van maandag 14 oktober tot en met vrijdag 8 november. Infrabel moet 30 procent van de wissels voor Brussel-Zuid vastzetten, waardoor in die periode veel minder treinen door de drukste as van het land kunnen rijden.

Het voorstel is alle P-treinen of piekuurtreinen van en naar Brussel niet te laten rijden, zo schrijven De Tijd en L’Echo. Maar dat moet volgens Infrabel-woordvoerder Petit genuanceerd worden. “Alle piekuurtreinen afschaffen, is niet wat we vragen. Er zal minder capaciteit zijn in Brussel-Zuid. Dat is het belangrijkste knooppunt op ons spoornet. Bepaalde wissels zullen in vaste stand moeten staan, waardoor er minder treinen kunnen rijden. We hebben gevraagd om de mogelijkheden en de impact te bekijken. Er wordt momenteel gekeken welke treinen niet en wel zullen rijden.”

Er rijden dagelijks 104 P-treinen door de hoofdstad. De betrokken treinen tellen 91.000 zitplaatsen en vervoeren gemiddeld 68.000 reizigers per dag. Alle P-treinen van en naar Brussel niet laten rijden, zou een op de vier pendelaars - die in de ochtendspits naar de hoofdstad sporen - treffen. 

Volgens de NMBS heeft Infrabel de maatregel pas drie maanden vooraf meegedeeld, waardoor de spoorwegmaatschappij zich koud gepakt voelt. Infrabel-woordvoerder Petit deelt mee dat de spoorweginfrastructuurbeheerder hierover al sinds november 2017 gesprekken voert met NMBS. “Er zijn werkgroepsvergaderingen geweest tot nu om te kijken wat de gevolgen zijn voor het treinverkeer en wat de best mogelijke manier is om dit te infiltreren in het netwerk. Op dit moment is het dus nog te voorbarig om al over een definitief cijfer te spreken in verband met afgeschafte treinen. De gesprekken daarover zijn nog bezig.” 

De reizigersorganisatie TreinTramBus is niet verrast dat de communicatie tussen Infrabel en NMBS erg moeilijk verloopt. “Het is niet de eerste keer dat er een soort van miscommunicatie is en dat NMBS zegt dat het van niets wist of het te laat wist. Het is natuurlijk spijtig dat de reiziger daar weer de dupe van moet zijn. Ik kan me voorstellen dat reizigers kunnen overstappen op een tram, bus of metro vanaf een bepaald station. We hopen dat er een degelijk plan wordt uitgewerkt. Maar als men dat niet goed communiceert, dan loopt alles weer in het honderd”, zo zegt woordvoerder Peter Thoelen aan onze redactie. De werken zouden gevolgen hebben voor tienduizenden reizigers. 

“Het gaat om 68.000 mensen die een alternatief moeten vinden. Dat zal niet eenvoudig zijn, temeer omdat het om een drukke periode gaat voor het spoorverkeer. De IC-treinen naar Brussel zitten nu al vaak vol”, aldus Thoelen. En als veel van die pendelaars voor de auto zouden opteren, heeft dat weer gevolgen voor de filedruk. “Net zoals bij de andere incidenten de afgelopen weken, is dit het zoveelste geval van knoeiwerk en improvisatie. Wij blijven pleiten voor een ‘mobiliteitspact’ tussen de verschillende gewesten en de betrokken OV-maatschappijen om een degelijke visie op openbaar vervoer uit te werken. Waar willen we met ons openbaar vervoer naartoe? Daar is blijkbaar niemand mee bezig.”

ACOD Spoor vraagt om de Belgische spoorwegen opnieuw om te vormen tot één bedrijf. “De communicatie tussen de twee spoorwegbedrijven is sinds de splitsing van de spoorwegen in 2005 een structureel probleem op managementniveau en is vooral zichtbaar in de stiptheidscijfers en de manke operationele communicatie naar de reizigers toe”, aldus ACOD Spoor.

De vakbond vergelijkt het “complexe raderwerk” van de spoorwegen met een orkest. “Alle spoorwegbedienden hebben hun eigen talenten, net als de muzikanten, en trachten samen een prachtig werkstuk af te leveren”, luidt het. “Helaas, de talenten van het spoorwegpersoneel worden volop belemmerd door de structuur van ons spoorwegbedrijf en een waterhoofd als management. In tegenstelling tot een symfonisch orkest, wordt het spoorwegpersoneel van NMBS en Infrabel geconfronteerd met twee partituren en twee dirigenten.”

ACOD Spoor pleit voor één bedrijf waar één CEO de beslissingen neemt. “Het opnieuw samenbrengen van NMBS en Infrabel (en HR Rail) in één bedrijf zou niet alleen een operationele meesterzet zijn, ook financieel zou dit een mooi verhaal zijn”, stelt de vakbond. “Dit zou dus een besparing zijn waar personeel en reizigers alleen maar bij winnen: één CEO, één raad van bestuur, één directiecomité, ... en een interne communicatielijn met een eenvormige besluitvorming, zeker wat betreft noodzakelijke spoorwerken in de noord-zuidverbinding.”