Experts slaan alarm na agressie op Gentse Feesten: ‘Probleem is breder dan louter fysiek geweld’

“Ze bleven maar in mijn gezicht slaan.” Gisteren vertelde de 22-jarige student Noa Cornaer hoe ze de ochtend na een nachtje feesten op de Gentse Feesten in elkaar werd getimmerd door vier jongens. ‘Mooi meisje, kom hier’, werd haar in een steegje toegeroepen, een boodschap die ze had genegeerd. “Voor ik het goed besefte, vielen ze mij in de rug aan. Ik kreeg een duw en smakte tegen de grond”, vertelde Cornaer aan Het Laatste Nieuws. Ze verloor het bewustzijn, merkte na het ontwaken dat de daders ervandoor waren gegaan met haar handtas en stapte naar de politie.

Het voorval gebeurde op klaarlichte dag, in een steegje vlak bij de Stadshal. De feiten doen denken aan een ander voorval, eerder op de Gentse Feesten. Ook toen werd een jonge vrouw in elkaar geslagen. Vier jonge mannen beledigden haar. Ze verweerde zich, waarop vier mannen haar sloegen en schopten.

Statistiek

Het zijn feiten die doen schrikken. “Het laat me niet meer los sinds ik het bericht las”, zegt auteur en expert seksueel geweld Liesbeth Kennes. Dat ze zo doen schrikken, komt misschien doordat de feiten uitzonderlijk zijn. Straatintimidatie mag dan wel schering en inslag zijn voor de meeste vrouwen, over het algemeen zijn vooral mannen de grootste slachtoffers – én daders overigens – van fysiek geweld in de publieke ruimte, zeker door onbekenden. 

Vrouwen zijn wel vaker het slachtoffer van geweld door bekende daders, bijvoorbeeld in een relatie. “Het is cru om te zeggen, maar we zijn het meer gewoon om te horen dat vrouwen worden aangerand of verkracht”, zegt Ciska Hoet, codirecteur van vzw Rosa, het kenniscentrum voor gender en feminisme.

Daar cijfers op plakken, is moeilijk. Criminaliteitsstatistieken van de federale politie maken bijvoorbeeld geen onderscheid tussen mannelijke en vrouwelijke slachtoffers. Een onderzoek van het Instituut voor Gelijkheid tussen Mannen en Vrouwen uit 2010 geeft een eerste indicatie: 1,2 procent van de vrouwen – tegenover 2,5 procent mannen – gaf toen aan slachtoffer te zijn geweest van fysiek geweld in de publieke ruimte. Volgens een enquête uit 2014 was zo’n 7 procent vrouwen over de hele Europese Unie het slachtoffer van dergelijk geweld. Spreken van tendensen is onmogelijk.

‘Leer ermee te leven’

Al gaat het probleem hier breder dan louter fysiek geweld tegen vrouwen. “Als je hoort dat ze boodschappen als ‘mooi meisje, kom hier’, te horen krijgen, dan is het toch gendergerelateerd. We hebben het dan over seksuele intimidatie”, zegt Kennes.

En dat probleem is nog steeds gigantisch groot, zo beamen alle experts. “Ik raad het elke man aan: vraag het eens aan de vrouwen in je leven”, zegt Kennes. “Volgens mij heeft elk van hen een verhaal van verbaal geweld of seksuele intimidatie. Het sluipt bovendien onze opvoeding binnen. We leren jonge vrouwen dat ze sommige straten moeten mijden of bepaalde kleren beter niet aandoen. Als we merken dat er slachtoffers vallen in het verkeer, dan proberen we daar iets aan te doen. Terwijl onze reactie bij seksuele intimidatie nog steeds is: leer ermee te leven.”

‘Femme de la rue’

Wat kunnen we daar dan aan doen? Kennes ziet een belangrijke rol weggelegd voor de omstaander. “Wie voorbijwandelt aan geweld, geeft eigenlijk de boodschap: dit is normaal”, zegt Kennes. 

Al is onze samenleving wel gevoeliger geworden voor de problematiek. Dat bewijst de aandacht voor de feiten in Gent bijvoorbeeld. Het belang van #MeToo is daarin niet te onderschatten. “Toen ik zeven jaar geleden met het voorstel voor Femme de la rue afkwam voor mijn eindwerk, werd dat lauw onthaald op school”, zegt reportagemaker en journalist Sofie Peeters. “Nu berichten media er steeds meer over.” 

Ook Koen Dendoncker, beleidsmedewerker bij vzw Zijn (beweging tegen geweld), ziet dat de bereidheid om aangifte te doen van zo’n geweld is toegenomen sinds #MeToo. “En dat kan alleen een goede zaak zijn.”