Beslissende dagen voor formateur De Wever: wordt het een Zweedse of een Bourgondische coalitie?
Vlaams Belang blijft aandringen op een Vlaamse regeringsdeelname. Formateur Bart De Wever (N-VA) moet nu beslissen: welke partijen nodigt hij formeel uit om over een nieuwe coalitie te onderhandelen?
Gisteravond zag Vlaams formateur De Wever opnieuw een delegatie van het Vlaams Belang. “Wij hebben de stand van zaken opgemaakt en nogmaals ons standpunt herhaald dat N-VA en het Vlaams Belang samen in een regering moeten als men het signaal van de kiezer wil honoreren. Dat signaal moet zichtbaar zijn in de coalitie”, zei VB-voorzitter Tom Van Grieken na een gesprek van anderhalf uur. “Als hij echt verandering wil, dan moet hij met ons en een derde partner in zee.”
De Wever staat dus voor beslissende uren en dagen. Ten vroegste vandaag, ten laatste kort na het weekend zou hij de knoop doorhakken over zijn voorkeurscoalitie op Vlaams niveau. Dan kunnen de echte gesprekken starten over het regeerakkoord, zodat er zeker op 23 september een nieuwe Vlaamse regering op de been is.
Die dag houdt de minister-president traditioneel zijn Septemberverklaring, wat geldt als het startschot van het nieuwe politieke jaar. De Wever laat zich de komende weken alvast vervangen als Antwerps burgemeester om zich vol op de formatie te kunnen concentreren. Meteen zou hij ook duidelijk maken wie de nieuwe minister-president wordt. Hijzelf, zoals beloofd voor 26 mei, of toch Jan Jambon.
Lees het standpunt van Bart Eeckhout
Ofwel zet de N-VA-voorzitter de huidige centrumrechtse coalitie voort met CD&V en Open Vld. Ofwel kiest hij voor een Bourgondische coalitie met sp.a en Open Vld. Ook deze traditionele partijen zijn de afgelopen dagen op de koffie geweest bij De Wever. Een samenwerking met Vlaams Belang, de overwinnaar van de verkiezingen aan Vlaamse kant, lijkt uitgesloten. N-VA en Vlaams Belang halen geen meerderheid samen. Geen enkele andere partij wil samenwerken met de radicaal-rechtse partij.
Dieprode eisenbundel
Maar ook de centrumrechtse en Bourgondische coalities hebben zeker hun weerhaakjes. Een voortzetting van centrumrechts lijkt ideologisch het meest coherent, maar tussen de vroegere kartelpartners N-VA en CD&V liep het helemaal mis in de vorige regeerperiode. Volgens de Vlaams-nationalisten hield CD&V veel te vaak noodzakelijke hervormingen tegen en helde de partij te veel over naar links.
Lees ook
De Vlaamse hakbijl van De Wever valt mogelijk dit weekend al
Ook federaal hangt er spanning in de lucht:
Waarom een Bourgondische regering voor zowel N-VA als sp.a een risico is
‘In een regering met N-VA verliezen we onze geloofwaardigheid’: sp.a (alweer) intern verdeeld
De Bourgondische coalitie werkt in Antwerpen sinds de gemeenteraadsverkiezingen naar behoren, maar sp.a legt de lat hoog. De partijleden beslisten woensdagavond dan wel dat John Crombez en Meryame Kitir op gesprek mogen bij De Wever, maar ze gaven hen ook een dieprode eisenbundel mee. Die nota stelden de lijsttrekkers van de partij de voorbije weken op en staat vol met eisen die moeilijk verteerbaar lijken voor de Vlaams-nationalisten en liberalen. Een Bourgondische coalitie heeft bovendien maar twee parlementszetels op overschot. Dat is erg krap.
Dat alle mogelijke coalitiepartners – CD&V, Open Vld en sp.a – verloren op de verkiezingszondag, maakt de gesprekken er ook al niet makkelijker op. Verliezers hebben het altijd moeilijker om compromissen te slikken dan winnaars. Bovendien hebben de partijvoorzitters – Gwendolyn Rutten, Wouter Beke en Crombez – de voorbije weken aardig wat tegenkanting gekregen binnen hun partij.
Geen van de drie traditionele partijen wilde enige commentaar kwijt over de lopende gesprekken.