Alleen maar sparen = garantie op koopkrachtverlies

Ja en neen. Het wettelijk minimum geldt alleen voor zogenaamde gereglementeerde spaarrekeningen. Dat zijn spaarrekeningen waarvan de eerste 980 euro aan intresten per persoon vrijgesteld zijn van belastingen. Hiervoor moeten de banken spaarrekeningen aanbieden met een basisrente van minstens 0,01% en een getrouwheidspremie van minstens 0,10%. De basisrente wordt gegeven voor elke dag dat een bedrag op de rekening staat, de getrouwheidspremie komt daar bovenop voor gelden die een jaar ongewijzigd behouden worden. Daarnaast kunnen de banken ook niet-gereglementeerde spaarrekeningen aanbieden. Dat zijn rekeningen waarvoor de fiscale vrijstelling niet geldt en waarvoor vanaf de eerste cent aan intrest 30% roerende voorheffing wordt betaald. Het gaat onder meer om spaarrekeningen met alleen maar een basisrente en geen getrouwheidspremie. Op deze rekeningen hebben de banken de vrije hand in het bepalen van de tarieven. Een nultarief kan hier dus ook. Nieuw is dat trouwens niet. Diverse banken schakelden voor hun bedrijfsklanten de voorbije jaren al over op niet-gereglementeerde spaarrekeningen. Ze kunnen dat in theorie ook voor particuliere klanten doen, maar in de praktijk zouden die dat niet pikken.

Ja en neen. Positief is dat het kapitaal van de spaarder beschermd wordt en zelfs nog wat opbrengt. Een goede zaak dus voor wie de grillen van de financiële markten met eventuele (tussentijdse) verliezen wil vermijden.

Tegelijk betekent die 0,11% wel een permanente verarming. Veronderstel dat u 1.000 euro spaargeld hebt. Daarmee kunt u vandaag ook 1.000 euro aan goederen en diensten kopen. Doet u dat niet en spaart u het volledige bedrag tegen een rente van 0,11%, dan heeft u volgend jaar 1.001,10 euro op uw rekening staan. Intussen worden goederen en diensten wel duurder. Bij een inflatie van 1,8% zal u voor de korf die u vandaag tegen 1.000 euro koopt, volgend jaar al 1.018 euro moeten neertellen. Met uw spaargeld kunt u dat niet meer. U komt al bijna 17 euro tekort.

Na vijf jaar staat er 1.005,5 euro op uw spaarrekening, terwijl de korf al 1.093,30 euro kost. Na twintig jaar is dat al respectievelijk 1.022,23 euro en 1.428,75 euro. Anders gezegd: met uw spaargeld zal u in dat geval nog 71,5% van de korf kunnen kopen. De koopkracht van uw geld is dan al met 28,5% afgenomen.

Vergeet ten slotte niet dat ook de overheid een aantal spaarders op kosten heeft gejaagd. Al enkele jaren zijn de banken verplicht om elk trimester een uitbetaling te doen van de getrouwheidspremie. Vandaag is dat doorgaans maar een habbekrats, maar wie zijn uittreksels met de intrestafrekening naar huis laat sturen en hiervoor portkosten betaalt aan de bank, kan de volledige opbrengst zien opgaan aan die kosten.

Een spaarrekening blijft nuttig, zeker voor het geld dat u direct nodig heeft, mocht zich een noodgeval voordoen. “En dan kunt u kijken naar de spaarrekeningen die nog iets meer opbrengen dan het wettelijke minimum”, zegt Brecht Coene van de vergelijkende website Spaargids.be. “Voor het overige kunt u onder meer opteren voor fiscaal aangemoedigde vormen van sparen, zoals pensioensparen en langetermijnsparen. Heeft u ook dat uitgeput, dan zal u inderdaad wat meer risico’s moeten nemen, door bijvoorbeeld beursgebonden beleggingen te nemen. Het nadeel is dat u hier geld kan verliezen, al kunt u via het goed spreiden van uw investeringen dat risico wat beperken”, aldus nog Coene.

Ja en neen. Uiteraard vragen ze om goedkoper spaargeld te kunnen aantrekken. Een bank heeft twee vaderlanden: één waar ze goedkoop leent en een ander waar ze het aangetrokken spaargeld duurder uitleent. Met het renteverschil betaalt ze haar werkingskosten. Het overschot is winst. De vraag is dan ook wat ze met die besparing zou doen? Meer winst overhouden, of doorgeven aan de consument door de tarieven op bijvoorbeeld hypotheken verder te verlagen? Bovendien is die 0,11% niet echt 0,11%. Banken die 0,11% beloven, betalen in de praktijk minder. Zodra iemand geld afhaalt binnen de 12 maanden, verliest hij zijn getrouwheidspremie en moet de bank slechts 0,01% betalen.