Waarom films steeds maar langer worden (+ de 10 langste recente Hollywoodfilms)

Als je vaak naar de bioscoop geweest bent sinds, zeg maar 2005, zal je vast gemerkt hebben dat films geëvolueerd zijn van gewoon ‘lang’ naar ware uithoudingstesten voor je blaas. Geen zorgen, je beeldt het je niet in. Blockbusters duren vandaag de dag inderdaad langer. Het lijkt misschien tegen de winkel van filmmaatschappijen in om prenten langer te maken, want hoe korter een film is, hoe vaker hij vertoond kan worden op één dag. En hoe vaker hij vertoond kan worden, hoe meer geld hij kan opbrengen. Er is echter één probleempje in die redenering: je moet er eerst voor zorgen dat mensen er hun geld aan willen uitgeven. En het is vooral die waarde-dynamiek die de laatste jaren veranderd is. 

Het gekke is dat het vroeger, in de beginjaren van Hollywood, veel normaler was dat films lang duurden. De grote hit ‘Gone with the Wind’ (1939), bijvoorbeeld, duurt maar liefst 3 uur en 58 minuten. ‘Lawrence of Arabia’ (1962), hield kijkers voor 3 uur en 36 minuten bezig. Bijna 4 uur in de zaal zitten was geen probleem, zo vond men toen. Hoe meer de tijd verstreek, hoe minder vrije tijd de cinemaganger echter overhield. Drukkere jobs en het ‘verslijten’ van de nieuwigheid van film zorgde ervoor dat films werden herleid naar hapklare brokjes van rond de 2 uur. Toegankelijk en bovendien perfect om er de periode tussen het avondeten en bedtijd mee door te brengen. Tijdens de jaren ‘70, ‘80 en ‘90 duurde de gemiddelde zomerblockbuster tussen de 90 en 120 minuten. Pas na het millennium kwam daar verandering in. 

Een eerste reden voor de verlenging van film is het ‘waar voor je geld’-principe. De generatie die vandaag jongvolwassen is, zijn de Millennials: een samenlevingsgroep die meer waarde hecht aan ervaringen dan aan bezit. Veel geld geven ze niet meer uit aan films, maar ook niet aan muziek of boeken, gezien daar ook online varianten van te vinden zijn. De oplossing? Ervoor zorgen dat een filmavondje een unieke ervaring wordt, natuurlijk! Vele bioscopen hebben de zomerse drive-in-cinema’s terug ingevoerd, en experimenteren met dure hoge resolutie-schermen en 4DX: een cinemazaal waarin je de film in 3D bekijkt terwijl je stoel beweegt, je wind voelt waaien en je soms zelfs water in je gezicht krijgt. Een beetje zoals in een pretpark, dus. Filmstudio’s maken hun prenten specifiek met zulke voorstellingen in gedachten. 

Andere opties zijn dan weer langere films, die een héél diepgaand verhaal vertellen. Film waarvoor je tijd wíl vrijmaken. Denk aan de meest succesvolle franchise van het moment: het Marvel Cinematic Universe. Dit is een keten van ondertussen al 23 films die allemaal met elkaar verbonden zijn. De laatste film in de reeks, ‘Avengers: Endgame’, was de langste speelfilm van dit jaar, met een tijd van 3 uur en 2 minuten. Het duurt meer dan 48 uur om al die films te bekijken, maar daarmee vertelt Marvel Studios wel een verhaal dat mensen blijft bezighouden. De hype errond is niet te schatten, en er komen nog méér films in de reeks aan. En het werkt, want diezelfde ‘Endgame’ brak vorige maand het wereldwijde box office record aller tijden. 

Laten we niet vergeten dat de filmindustrie de laatste jaren met een immense verandering te maken kreeg, en dat is die van de streamingdiensten. Hoewel het bedrijf al in de jaren ‘90 werd opgericht, is ‘Netflix and chill’ vandaag pas een internationaal begrip. Vooral bioscopen krijgen te maken met de zwaarste concurrentie ooit: die van de luie zetel voor de tv. Waarom nog naar de cinema trekken als je honderden goede films en series kan opvragen bij je thuis, en dat voor een spotprijsje? Geen wonder dat onze cinemazalen er steeds futuristischer gaan uitzien, in de hoop alsnog een paar kijkers te lokken. Ook hier biedt het introduceren van vervolgfilms een oplossing: als de hype groot genoeg is, zal het publiek metéén naar een film willen gaan kijken na de release, om de rest van het verhaal te ontdekken. En dan moéten ze wel naar de cinema... Denk aan: ‘Harry Potter’, ‘The Hunger Games’, ‘Twilight’, ‘50 Shades Of Grey’ en de Marvel-films. 

En dan belanden we bij een tweede verklaring voor onze langere blockbusters: boekverfilmingen. Een fictiereeks die zo gedetailleerd werd uitgewerkt als die van J.K. Rowling, vertel je niet na op een uurtje. De laatste films in de reeks, ‘Harry Potter And The Deathly Hallows’ deel 1 en 2, klokken af op respectievelijk 2 uur en 26 minuten, en 2 uur en 10 minuten. Dat is 4,5 uur voor één boek. ‘The Chamber Of Secrets’ is de langste prent van de acht, met een speeltijd van 2 uur en 41 minuten. 

Maar lange films zijn ook een groot pluspunt voor wat élk filmbedrijf tegenwoordig wil: een eigen ‘Netflix’. The Walt Disney Company komt met streamingdienst Disney+, daarnaast heb je nog Amazon Prime en Apple TV. De concurrentie is talrijk en gehaaid, dus iedereen kan er maar beter voor zorgen dat de eigen filmbibliotheek de meest aantrekkelijke is.  

Waarom films daarvoor lang moeten zijn? Omdat kijkers momenteel een ‘gouden tijdperk van tv’ beleven, waarin het ieders favoriete hobby is om véle afleveringen van één show na elkaar te zien. Kortere films hebben het moeilijk om datzelfde soort diepgang na te bootsen. Ach ja, prentje van drie uur dan maar, toch? 

Men zou denken dat de uitzonderingen van het moment er komen in de vele Disney-remakes, zoals ‘The Lion King’ en ‘Aladdin’. Kinderfilms worden immers korter gemaakt, zodat de jonge kijkers halverwege de prent hun interesse niet verliezen. Maar niets is minder waar. Hoewel de nieuwe ‘Lion King' niet ver afwijkt van het originele verhaal, plakt Disney er zomaar een extra half uur aan, waardoor de prent nét geen 2 uur lang is. Ook ‘Aladdin’ duurt 30 minuten langer, waardoor de nieuwe versie 2 uur en 9 minuten aantikt. Akkoord, de films zijn niet alleen op kinderen gericht en proberen vooral nostalgie los te maken bij hun ouders, maar het blijft opvallend. 

Is 2 uur en 30 minuten of hoger té lang voor een blockbuster? Dat hangt van film tot film af, en ook vooral van persoon tot persoon. Als het gaat over een meeslepend drama vol actie en emotie, waarschijnlijk niet. Als het gaat om de zoveelste vervolgfilm van een verhaal dat eigenlijk in één film had gepast maar enkel in twee werd gesplitst voor geldgewin? Dan ongetwijfeld wel. Uiteindelijk kan je de waarde van elke minuut afmeten naargelang de grootte van je eigen interesse. En ja, helaas tegenwoordig ook tegen die van je blaas. 

1. ‘The Lord of the Rings: The Return of the King’ (2003): 3 uur en 21 minuten

2. ‘Avengers: Endgame’ (2019): 3 uur en 2 minuten

3. ‘The Wolf of Wall Street’ (2013): 3 uur

4. ‘The Lord of the Rings: The Two Towers’ (2002): 2 uur en 59 minuten

5. ‘The Lord of the Rings: The Fellowship of the Ring’ (2001): 2 uur en 58 minuten

6. ‘Interstellar’ (2014): 2 uur en 49 minuten

7. ‘Boyhood’ (2014): 2 uur en 45 minuten

8. ‘The Dark Knight Rises’ (2012): 2 uur en 45 minuten

9. ‘Gangs Of New York’ (2002): 2 uur en 48 minuten

10. ‘Avengers: Infinity War’ (2018): 2 uur en 40 minuten