Wapiti's in Yellowstone verzinnen strategie om zowel poema's als wolven te verschalken
Wolven zijn charismatisch, opvallend en makkelijk uit te kiezen als de toppredator die een invloed heeft op de populaties van wapiti's, andere herten en andere prooidieren. Maar uit een nieuwe studie blijkt dat de heimelijke poema in werkelijkheid het roofdier is dat de grootste invloed uitoefent op de bewegingen van de wapiti-herten in hun wintergebieden in het noorden van het Yellowstone National Park. Uit de studie is ook voor het eerst gebleken dat de wapiti's verschillen in het jachtgedrag van hun natuurlijke vijanden gebruiken om (relatief) veilig te blijven voor al de roofdieren.
De onderzoekers van de nieuwe studie benadrukken ook dat waar prooidieren samenleven met meer dan een roofdier, het tot misvattingen kan leiden over de impact van roofdieren op de populaties van prooien en op ecosystemen, als men alle aandacht geeft aan één roofdier maar de rol van een ander roofdier negeert.
De onderzoekers van verschillende Amerikaanse instituten, onder leiding van Michael Kohl en Dan McNulty van de Utah State University (USU) baseerden hun studie op de langetermijngegevens van de programma's die de wolven en de wapitiherten in het nationaal park volgen, en op de research van Toni Ruth rond de poema's.
'Lege jachtgronden'
Het team herbekeek de gps-gegevens van 27 wapiti's met een radiohalsband die verzameld waren in de periode 2001-2004, toen de aantallen wolven en poema's in het park het hoogst waren. Kohl en McNulty combineerden die gegevens met informatie over de dagelijkse activiteitspatronen van wolven en poema's met een gps-halsband, en de locaties van door wolven en poema's gedode wapiti's. Ze wilden nagaan of de wapiti's de roofdieren vermeden door te kiezen voor 'lege jachtgronden', plaatsen en tijdstippen waar en waarop het weinig waarschijnlijk was dat de beide roofdieren wapiti's zouden doden.
"Poema's jaagden voornamelijk 's nachts in beboste, rotsachtige streken, terwijl wolven voornamelijk 's morgens en in de avondschemering jaagden in grasrijke, vlakke gebieden", zei Michel Kohl, de belangrijkste auteur van de studie. "De wapiti's ontweken zowel de poema's als de wolven door te kiezen voor plaatsen buiten deze gebieden met een hoog risico, namelijk beboste, rotsachtige terreinen gedurende de dag als de poema's rustten, en de grasrijke, vlakke terreinen 's nachts als de wolven aan het slapen waren", zo zei hij in een persbericht van USU.
'Verschillende schema's'
Het inzicht dat poema's en wolven op verschillende plaatsen en op verschillende tijdstippen jaagden, liet de onderzoekers toe te zien hoe de wapitiherten tegelijkertijd de bedreiging die uitging van de beide roofdieren konden minimaliseren.
"Als we het feit genegeerd hadden dat deze roofdieren een verschillend schema aanhielden, dan zouden we - ten onrechte - tot de conclusie gekomen zijn dat het vermijden van één roofdier onvermijdelijk de blootstelling aan het andere zou vergroten", zei McNulty, die hoogleraar is aan het Department Wildland Resources and Ecology Center van USU.
"Wegtrekken uit de grassige, vlakke gebieden naar de beboste, rotsachtige gebieden om de wolven te vermijden, leidde niet tot een groter risico vanwege de poema's en vice versa, omdat deze roofdieren actief waren op verschillende ogenblikken van de dag."
Ondanks het feit dat de wapiti's een ruimtelijk antwoord hadden gevonden dat compatibel was met de poema's en de wolven, "eindigen een aantal volwassen wapiti's nog steeds op het menu van de poema's en de wolven, waarbij de wapiti's die in de winter in een niet al te beste toestand verkeren, het meeste risico lopen", zo waarschuwde Ruth.
Poema's oefenen meeste druk uit
"De bevindingen helpen te verklaren waarom we wolven, poema's en wapiti's allemaal zien samenleven en floreren in het landschap van Yellowstone", zei Dan Stahler, die nu het onderzoek naar de poema's in het park leidt. Hij merkte op dat het vermogen van de wapiti's om samen te leven met wolven en poema's in overeenstemming is met hun "lange, gedeelde evolutionaire geschiedenis".
Verrassend was evenwel dat het de poema's waren, en niet de wolven, die het meeste druk uitoefenden op de selectie van hun leefgebied door de wapiti's.
"Wolven zijn vaak het roofdier waarvan aangenomen wordt dat het achter om het even welke verandering zit in een populatie van prooidieren, hetzij op het gebied van aantal of op het gebied van gedrag, of het roofdier dat er de schuld van krijgt", zei Doug Smith, die aan het hoofd staat van het wolvenprogramma in het nationaal park. "Ons onderzoek toont aan dat dit niet noodzakelijk waar is, en dat andere grote roofdieren naast de wolven ook in overweging moeten worden genomen."
"Ondanks het feit dat de meeste soorten prooidieren in habitats leven met verschillende roofdieren, concentreert de meerderheid van de onderzoeken naar de interacties tussen roofdieren en prooien, zich op een enkele soort roofdier. Het vernieuwende aan dit onderzoek is het gelijktijdig bestuderen van verschillende soorten roofdieren, wat de complexiteit blootlegt van het gedrag dat de prooi vertoont om de roofdieren te vermijden", zei Betsy von Holle. Von Holle is de programmadirecteur van de afdeling Environmental Biology van de National Science Foundation, die dit onderzoek voor een deel ondersteund heeft.
De studie van Kohl, MacNulty en hun collega's is gepubliceerd in Ecology Letters. Dit artikel is gebaseerd op een persmededeling van de Utah State University.
