Direct naar artikelinhoud
India

India schrapt autonome status Kashmir: spanningen in betwiste deelstaat lopen op

Een Indiase paramilitair bij een wegafsluiting in Srinagar, Kashmir, waar de spanningen steeds verder oplopen.Beeld AFP

India heeft maandag de speciale autonome status van Kashmir geschrapt. Hierdoor kan de betwiste, overwegend islamitische deelstaat verder in India worden geïntegreerd. Het afschaffen van de autonomie kan leiden tot grote onrust in Kashmir en wrijving met buurland Pakistan.

De regering van premier Narendra Modi maakte een einde aan de zogenaamde speciale status van Kashmir door het schrappen van artikel 370 van de Indiase grondwet. Het ingrijpende besluit werd maandag aangekondigd in het Indiase parlement door minister van binnenlandse zaken Amit Shah, en daarna door president Ram Nath Kovind per presidentieel decreet bekrachtigd.

Kashmir mocht op grond van artikel 370 eigen wetten maken. Het artikel verbood ook mensen van buiten de deelstaat (lees: hindoes) om grond en onroerend goed in Kashmir te kopen. Het reserveerde juist overheidsbanen en studieplaatsen voor Kashmiri’s (lees: moslims). Dit om te voorkomen dat de overwegend islamitische deelstaat zou worden overlopen door hindoes.

India schrapt autonome status Kashmir: spanningen in betwiste deelstaat lopen op
Beeld Volkskrant infographics

Onrust en repressie

De afschaffing van de autonomie is de ingrijpendste stap in zeventig jaar. Het is onderdeel van een algehele crackdown in Kashmir, de enige deelstaat van India waar moslims in de meerderheid zijn en waar sinds jaar en dag onrust en repressie is. Delhi heeft onlangs extra troepen gestuurd, telefoon- en internetverbindingen lamgelegd en regionale politici onder huisarrest geplaatst.

De spanning rond Kashmir liep afgelopen dagen nog verder op. Vrijdag maakte India een einde aan een traditionele hindoe-bedevaart naar een ijsgrot in Kashmir vanwege een vermeende dreiging met aanslagen door islamitische extremisten vanuit Pakistan. Duizenden Indiase pelgrims en toeristen verlieten daarop de staat. Pakistan ontkende dat er enige terreurdreiging was.

Hindoenationalisten pleiten al jaren voor het schrappen van de speciale status van Kashmir. Het verandert de door de Verenigde Naties bekrachtigde politieke status van de deelstaat, die na de onafhankelijkheid van voormalig Brits India in 1947 werd verdeeld tussen Pakistan en India, maar door beide landen in zijn geheel wordt geclaimd. Twee van de drie oorlogen die India en Pakistan sinds 1947 hebben gevoerd waren over Kashmir.

Escalatie

Pakistan heeft het schrappen van artikel 370 direct veroordeeld. Minister van Buitenlandse Zaken Mahmood Qureshi (momenteel op bedevaart in Mekka) zei dat de stap een schending is van een resolutie van de VN. Qureshi kondigde aan dat Pakistan diplomatieke initiatieven zou ondernemen om te voorkomen dat het presidentieel decreet daadwerkelijk van kracht zou worden.

Kashmir wordt sinds vorig jaar direct vanuit Delhi geregeerd nadat de regionale Bharatiya Janata Party, de partij van premier Modi, zich had teruggetrokken uit een regeringscoalitie met een lokale partij. Dat wees al op escalatie.

De Indiase regering heeft onlangs al extra troepen naar Kashmir gestuurd en regionale politici onder huisarrest geplaatst.Beeld EPA